Jökull - 01.12.1962, Side 21

Urriðafosshrönn.
The Urriðafoss ice jam.
Hœsta stoða hrannarinnar 6 hverjum vetri 1954/63.
Max ice level eoch winter 1954/63.
......... 1956/57 mar. 1960/61 feb.
----------1958/59 des.
—------ 1954/55 feb. 1957/58 des. 1959/60 feb. 1962/63 jan.
--------- 1955/56 jan.
o o o o o o 196! / 62 jan.
© Vatnsborö við venjulegt vetrarrennsli ótruflað af ísi.
Water level at normat winter ftow unaffected by ice.
Ui 20
w
I
K>
HeiSarendi
lOm
t •*.'* Brúl *(.bridae) Urriðafoss Egilsstaðir (farm)
OY 'JflS (t u 7 > arm) ▲ Villingoholt
°°o- * ■» ^ ^ ‘Ai'Lc
Urriöofoss (waterfat 1— -4- 0 °o c o o o O 0*0* 3 O o O o o*o" ó"ÖT >"o*ö* o-oo o“Ó"ö * ~o~c

207 208 209 210
FjarlœgS fró upptökum.
211 212 213 214
River km from source.
215 km
15. mynd.
nánar og aðgæta, við livaða skilyrði hrönnin
verður hæst. Skiptum vetrunum í þrjá flokka
eftir mikilleik frostakafla.
a) Vetur afbrigðilega lrlýr, frost ætíð væg.
b) Vetur nokkuð frostdrjúgur, en aldrei
hörkur.
c) Vetur frostharður með köflum, einkum
framan af.
Vetur a gerir töluvert mikla hrönn, sökum
þess að mörg tækifæri gefast til að hlaða hana
upp, þótt frost séu væg.
Vetur b gerir mikla hrönn, sökum þess að.
frostin eru ekki nægileg til að loka ánni upp
með Skeiðum. ísmyndunin verður langæ og
drjúg á hinum auða ál, og skrið berst stöðugt
að hrönninni.
Vetur c gerir lilla hrönn, sökum þess að áin
lokast strax í frostum upp með Skeiðum, og
þá tekur fyrir skriðið. Þar þykknar aðeins ís-
inn í frostunum og skrið, sem kemur lengra
ofan að, sezt að við Búða.
í þessu sambandi má setja fram sem reglu:
Mikil hrönn i Ölfusá viö Selfoss er sarnfara
litilli hrönn i Þjórsá við Urriðafoss.
5.33. Búrfellshrönn. Eins og sagt er í yfir-
litinu hér að framan, lokast áin í hallalitla og
hlykkjótta farveginum milli Kolviðarflata og
Núpsskógatanga fyrir ofan byggð. Og þar með
er hafin myndun Búrfellshrannar, sem lýtur
hinum algildu lögmálum hranna, eins og Urriða-
fosshrönnin. Hrönnin lokar inni vatnsfyllu í
neðsta hluta Fossár, síðan fikrar hún sig upp
eftir og nær mestri hæð við Hvassatanga, venju-
lega um 10 m og allt upp í 15 m. Hrönnin nær
að lokum a. m. k. upp að Þjófafosshyl, og þá
vetur, sem hún er hæst, rís hún 2—3 metra upp
fyrir fossbrúnina, en hvolfþak nær ekki að
myndast ofan brúnarinnar. Myndun hrannar-
JÖKULL 19