Jökull - 01.12.1962, Blaðsíða 22

16. mvnd. Urriðafoss-
hrönn fyllir hið rösklega
15 metra djúpa gil hjá
raflínunni neðan við Urr-
iðafoss.
Urriðnfoss ice jam has
filled the gorge below
Urriðafoss Falls; depth of
gorge is a little over 15
metres.
Photo: S. Rist.
innar hefst venjulega í nóvenrber eða desember,
og um hávetur er sem skriðjökulstunga flæði
út úr gilkjaftinum við Hvassatanga, og jrokar
hún til hraunbjörgum þar. I krikanum undir
Búrfelli gegnt Hvassatanga er urðarkamburinn,
sem hrönnin með skriðjökulseiginleikum hefur
ýtt saman og nefndur er í upphafi greinarinn-
ar. A útmánuðum er Jrarna ísgljúfur niðri í
aðalgljúfrinu. Isbunkar huldir sandi og leir eiga
það til að lifa af komandi sumar og verða þá
settir á vetur. Rúmmál hrannarinnar er sýnt í
tofíu 3.
Urn leið og áin lokast við Kolviðarflatir,
hverfur allt skrið af álnum undan Gaukshöfða
og niður fyrir Haga. Slíkt ástand varir um
nokkurn tíma, meðan hrönnin er að stækka.
Vissa er fyrir jrví, að skriðið eða nokkur hluti
þess haldi síðar áfram undir Búrfellshrönnina,
a. m. k. berst verulegt magn af skriði niður um
þversnið árinnar við Gaukshöfða, jrótt hún sé
alþiljuð upp fyrir Búrfellshrönn og myndun
skriðs fráleit á þeirri leið. Skriðið, sem kemur
þarna undan ísþekjunni, hefur ekki tilhneigingu
til að festast við neitt. Það er sem gróft salt og
jrað hrynur utan af ískekkjunum, þegar Jreir
rekast á eitthvað eða slegið er á þá. Rétt er að
íhuga varmajöfnuð árvatnsins undir hrönninni.
Hrönnin einangrar vatnið frá áhrifum lofts-
ins, svo að eftir standa þættirnir:
1) Fallorka breytist í hitaorku.
2) Varmi frá árbotni.
3) Varmi linda + Fossár.
17. mynd. Búrfellshrönn séð niður
eftir ánni. Undirhlíðar Búrfells til
hægri, en Hvassitangi til vinstri.
Flriinnin hefur „dottið". Ljósleita
rákin er geil, sem ís hefur hrannazt
í að nýju. Athugið, nýja hrönnin í
geilinni er lægri en sú gamla.
Búrfell ice jam, looking down-
stream. Hvassitangi promontory to
the left. The jam has fallen down,
leaving a channel in the middle
which has subsequently been fillecl
by a new ice jam. Note that the
level of the new ja?n is lower than
thal of the original one. Photo: s. Ríst.
20 JÖKULL