Jökull


Jökull - 01.12.1977, Blaðsíða 77

Jökull - 01.12.1977, Blaðsíða 77
Fig. 4. Flow summation curve íor all the jökul- hlaups in Skaftá from 1955 to 1977. Mynd 4. Samanlagt vatnsmagn jökulhlaupa d hverjum tlma frá 1955 til 1977. Consider the hypothesis that thc burst water is nielted by volcanic eruptions. The hypothesis can be tested by estimating the volume of the volcanic materials which are required for pro- ducing the burst water. A minimum value for this volume of volcanics can be obtained from a model in wliich all the thermal energy of the eruption is instantaneously transferred to melt- tng of ice. According to this model of perfect and instantaneous heat transfer the volume of volcanic materials, say hyaloclastic materials with the density of p = 2.5 g/cm3, whiclt would have been produced during the jökulhlaups, has varied from 3 • 10° m3 in 1973 to 15 • 10° m3 in 1964. The total volume of the hyaloclastic materials erupted during 22 years would be about 130 • 10° m3. This corresponds to a 130 m thick layer of liyaloclastics piled up on a base of 1 km2 area. No field observations support the conclusion that volcanic materials of the order of 100 • 108 m3 have been piled up beneath the ice cauldrons since 1955. A more realistic model of heat transfer would give a still higher estimate of tlie volume of volcanics. Moreover, a tho- rough investigation of the seismological activity in Vatnajökull indicates that none of the jökul- hlaups in Skaftá since 1955 are likely to be related to volcanic eruptions. (Ragnar Stefáns- son, pers. comm., 1973, Páll Einarsson, pers. comrn., 1977). Finally, one can point out that the increased runoff rate from the cauklrons since 1955 does not indicate that a lava mass is cooling down. Consider the alternative that the burst water is continuously melted at the glacier surface and at a subglacial geothermal area. The total volume of lturst water was 2.2 • 109 m3 in 22 years, or about 100 • 106 m3/year. The surface ablation can account at the most for 20 • 106 m3/yr; that is, an average ablation rate of 400 mrn/yr over a water basin of, say, 50 km2. Therefore, at least 80% of the burst water is melted by the geothermal area. The strength of the geothermal area should be of the order of 800 MW. This power is an order of magni- tude less than the estimate for the entire Gríms- vötn geothermal region. But the average flux density through an area of, say, 10—20 km2 would be of the same order of magnitude as the estimate for the Grímsvötn and Kverkfjöll geo- thermal regions (Bodvarsson 1961, Björnsson 1974, Friedman et al. 1973). The present author has suggested that the ice cauldrons are situated within the Grímsvötn geothermal region (Björnsson 1974). According- ly, jökulhlaups from both the ice cauldrons and Grímsvötn woulcl be fed by a common geo- thermal field. Estimated hydrological data sup- port this suggestion. The runoff by jökulhlaups in Skaftá has increased since 1955. At the same time, the runoff from Grímsvötn has decreased. The average runoff frorn the Grímsvötn area alone in the present century has been estimated as 660-10° m3/yr, or 0.66 km3/yr (Björnsson 1974). But since 1955 the total average runoff front Grímsvötn and the ice cauldrons equals JÖKULL 27. ÁR 75
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.