Jökull


Jökull - 01.12.1999, Blaðsíða 14

Jökull - 01.12.1999, Blaðsíða 14
ized by high Oxyria + Rumex values, and the peak in this pollen taxon at the base of the zone was interpret- ed by Rundgren (1995) as indicating a change to milder and more humid conditions. Other important herb-pollen taxa in this zone are, for example, Caryophyllaceae, Koenigia islandica and Saxifraga, while Betula nana is the most important dwarf-shrub pollen taxon (Rundgren, 1995; Rundgren et al, 1997; Rundgren, 1998). Empetrum nigrum is, however, seen to expand already in RPAZ Skagi-4 in the Lake Geitakarlsvötn sequence (Rundgren, 1998), in con- trast to the other sites studied. Grasses were less dom- inant on northernmost Skagi between 9900 and 9600 BP compared with earlier periods, and the vegetation recorded in RPAZ Skagi-4 may be characterized as a herb tundra. Both Pediastrum concentration values and organic carbon content reflect a higher limnic productivity in Lake Torfadalsvatn and Lake Hraunsvatn after 9900 BP (Rundgren et al., 1997). Also the Lake Kollusátursvatn and Lake Neðstavatn sequences show raised organic carbon values at the Younger Dryas/Holocene boundary, although these basins had not been isolated by that time. The Lake Geitakarlsvötn sequence does not reach back to RPAZ Skagi-3. The results from a detailed pollen and elemental carbon analysis of the Lake Torfadalsvatn, Lake Hraunsvatn and Lake Geitakarlsvötn sequences pre- sented by Björck et al. (1997) show that there is clear evidence of a short-lived cooling event, the Preboreal oscillation (PBO), on northernmost Skagi around 9800-9700 BP. The onset of this event is registered as a lithological change and coincidently decreased Pe- diastrum concentration values and organic carbon content. Also terrestrial vegetation responded to the PBO cooling, as indicated, for example, by falling Caryophyllaceae and Betula nana pollen concentra- tion values. The end of this event was associated with a general expansion of terrestrial vegetation. This ap- plies particularly to Oxyria digyna, which seems to have expanded in a similar way as recorded at the Younger Dryas—Preboreal transition, suggesting a change to milder conditions at the end of the PBO. It was concluded by Björck et al. (1997) that the impact of the Preboreal oscillation on terrestrial and limnic environments on Skagi was similar to that recorded during the Younger Dryas, but the PBO was found to be a less severe event, which suggests less extensive sea-ice conditions during the Preboreal oscillation. The results presented by Rundgren et al. (1997) show that a minor and short-lived transgression oc- curred on northernmost Skagi within RPAZ Skagi-4 (Fig. 6). This transgression generated an almost con- tinuous beach ridge (C) along the coast of northern- most Skagi (Fig. 2) and a marine event (and probably also a hiatus) in the Lake Kollusátursvatn succession. The transgression is, however, not recorded in the Lake Geitakarlsvötn basin, which is situated immedi- ately landward of ridge C. This may be explained by its more sheltered position. Rundgren et al. (1997) at- tributed also this second transgression to glacier ex- pansions in the vicinity of Skagi and elsewhere in Ice- land, and they dated it to 9800-9700 BP. Since this transgressional phase coincides with the early Prebo- real cooling (PBO) discussed by Björck et al. (1997), it is likely that this cold event induced glacier growth and increased glacial loading that resulted in the sec- ond transgression recorded on northemmost Skagi. A palaeogeographical reconstraction of the situation at 9800-9700 BP is presented in Fig. 9. 9600-8800 BP This episode is recorded in all five lake sequences (Rundgren et al, 1997), but only that from Lake Torfadalsvatn covers the period after deposition of the Saksunarvatn ash at 9000 BP (Rundgren, 1998). Since no distinct change in pollen assemblages was detected at the 9000 BP level in the Lake Torfadals- vatn sequence (Rundgren, 1998), the upper boundary of RPAZ Skagi-5 is extended to 8800 BP (Fig. 5), where a clear pollen-assemblage change was found (Rundgren, 1998). All five pollen records reflect a large expansion of dwarf shrabs on northemmost Skagi around 9600 BP (Rundgren et al., 1997), although Empetrum nigrum started to expand earlier around Lake Geitakarlsvötn (Rundgren, 1998). Salix was the most important dwarf shrab after 9600 BP, and the macrofossil record from Lake Geitakarlsvötn suggests that S. herbacea was the 12 JÖKULL, No. 47, 1999
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.