Jökull


Jökull - 01.12.1999, Blaðsíða 92

Jökull - 01.12.1999, Blaðsíða 92
were not considered, making their results unreliable. Here we present new gravity models of Surtsey, using the data of Cameron et al. (1992). THE GEOLOGY OF SURTSEY The Surtsey eruption was detected on 14 October 1963, when an eruption column was observed rising from the sea. The following day a crater rim became visible (Thorarinsson etai, 1964; Einarsson, 1965). A more or less continuous explosive eruption lasted for 5 months, building up an island made of pyroclastic glass and tephra. The island rose to almost 200 m above sea level as horseshoe-shaped tuff cones were formed around the two craters. On 4 April 1964 the island was large enough to seal off the active crater from the sea. The style of eruption changed from explosive to effusive with subaerial lava forming on the southem part of the Fig. 1. The location of Surtsey. The inset shows the region of the map relative to the main island of Iceland. The region shown on Figure 2 is indicated with a box. - Staðsetn- ingarkort. Lega 2. myndar er sýnd með rammanum utan um Surtsey. island. The island was progressively enlarged towards the south where a flow-foot breccia of pillow lava (pil- low breccia) was built up below sea level, forming a base on which the subaerial lava advanced. When the eruption ended in June 1967, the island had an area of 2.8 km2 and the total volume of erupted material was estimated 1.1-1.2 km3, of which 60-70% was tephra (Jakobsson and Moore, 1982). Activity during the emption was not confined to the island of Surtsey (Fig. 2). A submarine ridge was formed 2 km ENE of the island between 28 December 1963 and 6 January 1964. Two smaller islands were formed in 1965 (Syrtlingur) and 1966 (Jólnir). Both is- lands disappeared within weeks after activity ceased. No subaerial lava had been formed, making the uncon- solidated piles of hylaoclastites easy prey for marine erosion (Þórarinsson, 1968). Since the end of the emption, erosion has reduced the size of Surtsey significantly (Jakobsson and Moore, 1982). Deposition has also created a peninsula on the north side, mainly made up of fragments of the lava forming the southem part of the island (S. Jakobsson, pers. com. 1996). Shortly after the volcanic activity ended, alteration of the tephra into palagonite was detected (Jakobsson, 1978). The commencement of alteration has been linked to the formation of a geothermal area with shallow intru- sions providing the heat (Axelsson et al, 1982). Little is known about the nature of the bedrock in the area. In a drill hole on Heimaey, 20 km NE of Surts- ey (Fig. 1), about 180 m of basaltic tuffs and lavas were underlain by 650 m of sedimentary rocks (Tómasson, 1967). Similar conditions may exist under Surtsey. During the Surtsey eruption, Kjartansson (1966) proposed a model for the internal stmcture of the is- land. It was based on observations during the emp- tion, but to large extent, on analogy with table moun- tains on mainland Iceland (Kjartansson, 1943). The model proposed that pillow lava makes up the bulk of the volume beneath sea level, with the tephra as a rel- atively thin coating. Einarsson (1968) proposed a slightly different model having a higher proportion of tephra, with pillow lava mainly confined to the areas under the craters. On the basis of results from the core extracted in 1979, Jakobsson and Moore (1982) put 90 JÖKULL, No. 47, 1999
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.