Jökull - 01.12.1999, Blaðsíða 19
jókst á ný í vötnunum. Finna má ummerki um lækk-
andi sjávarstöðu eftir 9900 BP, en sjávarstaðan
hækkaði lítilsháttar á ný á tímabilinu frá 9800 - 9700
BP þegar vart verður stutts kuldakafla á Skaga (the
Preboreal oscillation). Utbreiðsla lyngmóa og aukin
virkni í stöðuvötnunum við 9600 BP benda til mildara
veðurfars. Afstæð sjávarstaða féll niður fyrir núverandi
sjávarstöðu við 9000 BP. Snögg breyting í samsetn-
ingu lyngmóa og heiðagróðurs við 8800 BP endur-
speglar hugsanlega hækkandi hitastig og þurrara
veðurfar yfir sumartíma. Við 8000 BP verður aftur
vart snöggra breytinga í gróðursamfélagi og lyngmói
og heiðagróður verður ríkjandi á tímabilinu 8000-
7000 BP. Gróðurfarssaga Skaga á síðari hluta Weich-
sel og fyrri hluta nútíma fellur vel saman við gögn um
fornveðurfar frá öðrum svæðum Norður Atlantshafs-
ins, en það bendir til náinna tengsla milli síðjökultíma-
breytinga á hafstraumum og loftslagsástands á Islandi.
Auk þess bendir sjávarstöðuhækkun á Skaga á kulda-
tímum til þess að íslenska jarðskorpan sé einstaklega
næm fyrir rúmmálsbreytingum jökla.
REFERENCES
Aaby, B. and G. Digerfeldt 1986. Sampling techniques for
lakes and bogs. In B. E. Berglund, ed. Handbook of
Holocene Palaeoecology and Palaeohydrology. John
Wiley & Sons, Chichester, 181-194.
Alley, R.B., D.A. Meese and C.A. Shuman 1993. Abrupt in-
crease in Greenland snow accumulation at the end of the
Younger Dryas event. Nature 362, 527-529.
Amman, B., U. Eicher, M.-J. Gaillard, W. Haeberli, G. Lister,
A.F. Lotter, M. Maisch, Ch. Schluchter and B. Wohlfarth
1994. The Wiirmian Late-glacial in lowland Switzerland.
Journal of Quaternary Science 9, 119-125.
Anderson, T.W. and J.B. Macpherson 1994. Wisconsinan
Late-glacial environmental change in Newfoundland: a re-
gional review. Joumal ofQuaternary Science 9, 171-178.
Andrésdóttir, A. 1987. Glacial geomorphology and raised
shorelines in the Skarðsströnd-Saurbœr area, West Ice-
land. Examensarbeten i Geologi vid Lunds Universitet.
Geologiska Institutionen, Lund. 25 pp.
Asbjörnsdóttir, L. and H. Norðdahl 1995. Götungar í sjáv-
arsetlögum vid Mela á Skardsströnd. In B. Hróarsson, D.
Jónsson and S. S. Jónsson, eds. Eyjar íEldhafi. Gott Mál,
Reykjavík, 179-188.
Ashwell, I.Y. 1967. Radiocarbon ages of shells in the
glaciomarine deposits of western Iceland. The Geo-
graphical Journal 133, 48-50.
Atkinson, T.C., K.R. Briffa and G.R. Coope 1987. Seasonal
temperatures in Britain during the past 22,000 years, re-
constructed using beetle remains. Nature 325, 587-592.
Bárðarson, G.G. 1923. Fomar sjávanninjar við Borgarfjörð
og Hvalfjörð [English summary: Old sea-deposits in Borg-
arfjörður and Hvalfjörður\. Rit Vísindafélags Islendinga
I. Prentsmiðja Odds Bjömssonar, Akureyri. 116 pp.
Berglund, B. E. and M. Ralska-Jasiewiczowa 1986. Pollen
analysis and pollen diagrams. In B. E. Berglund, ed.
Handbook of Holocene Palaeoecology and Palaeohy-
drology. John Wiley & Sons, Chichester, 455-484.
Berglund, B.E., H. Bergsten, S. Björck, E. Kolstrup, G. Lem-
dahl and K. Nordberg 1994. Late Weichselian environ-
mental change in southern Sweden and Denmark. Jour-
nal of Quaternary Science 9, 127-132.
Birks, H.H., T. Alm, J. Landvik, J. Mangerud, A. Paus and
J. I. Svendsen 1994. Late Weichselian environmental
change in Norway, including Svalbard. Journal of Qua-
ternary Science 9, 133-145.
Birks, H.H., S. Gulliksen, H. Haflidason, J. Mangerud and G.
Possnert 1996. New radiocarbon dates for the Vedde Ash
and the Saksunarvatn Ash from westem Norway. Qua-
ternary Research 45, 119-127.
Björck, S., Ó. Ingólfsson, H. Hafliðason, M. Hallsdóttir and
N.J. Anderson 1992. Lake Torfadalsvatn: a high resolu-
tion record of the North Atlantic ash zone I and the last
glacial-interglacial environmental changes in Iceland.
Boreas 21, 15-22.
Björck, S., B. Kromer, S. Johnsen, O. Bennike, D. Hammar-
lund, G. Lemdahl, G. Possnert, T.L. Rasmussen, B.
Wohlfarth, C.U. Hammer and M. Spurk 1996. Synchro-
nized terrestrial-atmospheric deglacial records around
the North Atlantic. Science 274, 1155-1160.
Björck, S., M. Rundgren, Ó. Ingólfsson and S. Funder 1997.
The Preboreal oscillation around the Nordic Seas: terres-
trial and lacustrine responses. Journal of Quatemary Sci-
ence 12, 455-465.
Dansgaard, W., J.W.C. White and S.J. Johnsen 1989. The
abrupt termination of the Younger Dryas climatic event.
Nature 339, 532-534.
Dansgaard, W., S.J. Johnsen, H.B. Clausen, D. Dahl-Jensen,
N.S. Gundestmp, C.U. Hammer, C.S. Hvidberg, J.P. Stef-
fensen, Á.E. Sveinbjörnsdóttir, J. Jouzel and G. Bond
1993. Evidence for general instability of past climate
from a 250-kyr ice core record. Nature 364, 218-220.
De Beaulieu, J.-L., V. Andrieu, J.J. Lowe, P. Ponel and M.
Reille 1994. The Weichselian Late-glacial in southwest-
ern Europe (Iberian Peninsula, Pyrenees, Massif Central,
northem Apennines). Journal of Quaternary Science 9,
JÖKULL, No. 47, 1999
17