Bændablaðið - 13.08.2015, Blaðsíða 14

14 Bændablaðið | Fimmtudagur 13. ágúst 2015
Landsamband veiðifélaga eru
heild ar samtök veiðifélaganna
í landinu og gæta hagsmuna
þeirra. Jón Helgi Björnsson á
Laxa mýri hefur verið formaðir
Land sambands veiðifélaga frá
því í vor. Fráfarandi formaður er
Óðinn Sigþórsson.
„Aðildarfélög innan landsam-
bandsins eru um 180 og eru félög um
veiði í bæði ám og vötnum,“ segir
Jón. „Hlutverk landsambandsins
er að gæta hagsmuna aðildarfélag-
anna með al annars um hvaða lög
og reglur gilda um starfsemi þeirra.
Auk þess sem við leggjum áherslu
á og hvetjum til góðrar nýtingar á
þeim auðlindum sem villtir laxa- og
silungsstofnar í íslenskum ám og
vötnum eru.“
Skipulag sem
verndar villta stofna vel
Jón segir að Íslendingar hafi haldið
vel á sínum málum þegar kemur að
veiði málum í ám og vötnum.
„Skipulagið er gott og hefur
greini lega tekist að varðveita villtu
lax- og silungsstofnanna vel. Enda
standa laxa- og silungastofnar á
Íslandi vel miða við nágrannalöndin.
Núverandi skipulag veiðimála nær
fram góðri stýringu á nýtingu stofn-
anna auk þess sem samstaða um kerf-
ið er nokkuð góð. Með kerfi á ég við
skipulag á hverju vatnasvæði fyrir
sig og sóknina á hverju svæði fyrir
sig en hvert félag sér um stýringunni
á sínu veiðisvæði.“
Að sögn Jóns getur eitt veiðisvæði
verið eitt vatn, ein á eða árhluti. Að
mati Jóns fylgir þó skylduaðild að
veiðifélögum sú kvöð að menn reyni
að stýra málefnum veiðifélaga í sem
mestri sátt og reynt sé að ná sam-
stöðu um sem flest mál.
Jón segir að góð samstaðan sé
innan landsambandsins um flest mál
og ekki sé að vænta stórra breytinga
á starf semi þess.
Laxeldi ógn við villta stofna
„Helsta áhyggjumál okkar um þessar
mundir er áform um stórfellt laxeldi
í fjörðum á vestur- og austurfjörðum
og í Eyjafirði. Að okkar mati er eldið
veru leg vá fyrir þá náttúruauðlind
sem villtir laxa- og silungsstofnar
eru.
Reynslan erlendis frá sýnir að það
sleppa allaf einhverjir fiskar úr eldis-
stöðvunum og þar sem áformin núna
gera ráð fyrir verulega stóru eldi þarf
hlutfallið af fiskum sem sleppur ekki
að vera hátt til að hafa verulega slæm
áhrif á okkar villtu laxastofna.
Mig minnir að áformin núna geri
ráð fyrir að heildaeldið sé um 80
þúsund tonn. Í hverri stöð geta því
verið um tvær milljónir fiska og 100
þúsund laxar í hverri kví. Opnist ein
kví eru komnir 100 þúsund syndandi
laxar sem er ansi mikið miðað við
meðal veiði laxa á Íslandi sem er um
45.000 fiskar.
Ógnin sem af þessu getur stafað
sýndi sig vel í tiltölulega litlu slysi
sem varð Patreksfirði fyrir nokkrum
árum. Fiskarnir sem sluppu þar út
leituðu upp bergvatnsá þar til hrygn-
ingar. Af fiskunum sem sluppu
veidd ust rúmlega tvö hundruð og
sá fjöldi er á við heildarstofn villtra
fiska í sumum af minni ám á landinu.
Þetta slys sýndi tvennt, í fyrsta lagi
að það veiddust fleiri fiskar en til-
kynnt var um að sloppið hefðu, þann-
ig að slysið hafði augljóslega verið
stærra. Þá sýndi það einnig að full-
yrðingar fiskeldismanna um að þessi
norski lax kæmi ekki til hrygningar
eru rangar og ógnin við náttúrulega
laxastofna er því raunveruleg,“ segir
Jón.
Vilja að eldisfiskur sé geldur
Jón segir að fyrsta krafa Landssam-
bands veiðifélaga sé að laxar í eldi
séu geldir enda mundi slíkt auka
ör yggi íslenskra laxastofna gríðar-
lega ef óhapp yrði og mikið af laxi
slyppi úr eldi. Þá vill sambandið
einnig að ákveðið hlutfall útsettra
seiða sé merkt svo hægt sé að rekja
slysasleppingar til eldisstöðvar.
Þann ig er hægt að gera þá sem missa
út fisk ábyrga fyrir tjóni því sem þeir
valda.
Hin krafan er að eldi sé ekki
stund að nálægt ám og hætta á lúsa-
smiti og sjúkdómum lágmörkuð. Ég
set líka fyrirvara við að það þurfi
500 laxa meðalveiði til að veiðiá
hljóti fjarlægðarvernd fyrir fisk-
eldi. Fnjóská t.d., sem er með 300
laxa og 500 bleikja meðalveiði, er
með stofna sem okkur ber að vernda.
Séu menn sammála um það þá getur
fiskeldi í Eyjafirði aldrei gengið upp.
„Það að eiga óspilta laxa- og
silungsstofna er ekki eitthvað sem
ekki er hægt að mæla eingöngu í pen-
ingum. Verndun stofnanna er náttúr-
vernd og okkur ber skylda til að skila
þeim óspiltum til næstu kynslóða.“
Veiðin gengið vel
Að sögn Jóns hefur veiðin í sumar
að flestu leyti gengið vel. „Kuldinn
á norðausturlandi hefur sett strik í
reikninginn þar, enda erfitt að stunda
veiðar við slíkar aðstæður. Að öðru
leyti gengur veiðin vel. Fiskur er líka
að skila sér í árnar umfram það sem
gert var ráð fyrir eftir harða niður-
sveiflu á síðasta ári.
Ég veit heldur ekki betur en að
sala á veiðileyfum gangi almennt
vel og að verð á leyfum sé svipað
og undanfarin ár og að atvinnu-
greinin standi því styrkum fótum,“
segir Jón Helgi Björnsson formaður
Landsambands veiðifélaga.
/VH
Fréttir
Landsamband veiðifélaga:
Villtir laxa- og silungsstofnar eru
náttúruauðlind sem ber að vernda
Allt frá því er Þórir haustmyrkur
nam land í Sel vogi hafa sögur
um veiðiskap ríkt yfir svæðinu.
Í Hlíðarvatni fara bleikjurnar
stækkandi. Grímur Thomsen
yrkir um Gissur hvíta sem gerði
heit þess í sjávarháska að reisa
kirkju í voginum og meina fólki
brottreið nema með metafla. Ein-
hverjir hafa farið fisklausir úr
vatninu en er þá oftast á ferðinni
fólk með grillbúnað sem krefst
langra þrifa.
Best er að vera í Botnavík eða
Kald ós. Maður kastar út í þessar
víkur og eykur líkurnar á veiði með
því að heita á Strandarkirkju. Til er
saga af konu sem veiddi svo mikið í
Hlíðarvatni að bleikjan stefndi fjár-
hag hennar í voða. Hér er til bóta að
þekkja línurnar, grennd taumanna,
fælni fiskanna, dýpt miðanna og
samræðu veiðitækjanna við vind-
áttirnar og sólskinið. Að morgni
í Botnavík hættir þetta þó allt að
skipta máli.
Úti fyrir strönd niðar brimið og
fjall ið gín yfir vatninu. Berjalyng
er á flestum hraunkoppum.
Ný dobbl aður vinur í veiðiferð
græj ar flugustöng sem hann kann
ekki alveg á. Þórir haustmyrkur
rís upp úr gjótu. Hann sneiðir af
manni höfuðið. Upp úr mosanum
starir hausinn sem maður lagði
hugsunarlaust frá sér. Heimleiðin
úr Hlíðarvatni er mátulega löng
til að stinga honum aftur á sig og
kaupa lottómiða á bensínstöðinni
við Rauðavatn.
/Úr Íslenskri vatnabók
Ár, vötn og veiði
– Sölvi Björn Sigurðsson
Hlíðarvatn í Selvogi
og Þórir haustmyrkur
Á næstu tíu árum er hægt að afla
24.300 rúmmetra af viði úr skóg-
um bænda á Fljótsdalshéraði. Á
tíma bilinu 2035–2044 er útlit fyrir
að magnið verði ríflega 120 þúsund
rúmmetrar. Nýtanlegt magn viðar
margfaldast því á næstu 30 árum.
Þetta kemur fram í grein í nýju
tölu blaði rits Mógilsárs, þar sem spáð
er fyrir um það viðarmagn sem fá má
úr skógum bænda á Fljótsdalshér-
aði. Spána rita skógfræðingarnir
Lárus Heiðarsson, Benjamín Örn
Davíðsson og Arnór Snorrason.
Lagt er mat á það viðarmagn
sem mögu legt er að grisja næstu 30
ár í þeirri nytjaskógrækt á Fljóts-
dalshéraði sem styrkt hefur verið af
opinberu fé, annað hvort af Héraðs-
og Austurlandsskógum eða eldri
verkefnum um nytjaskógrækt á
bújörðum. Við greininguna á viðar-
magni voru notaðar skógmælingar úr
landsskógarúttekt Rannsóknastöðvar
skógræktar á Mógilsá á ræktuðum
skógum á Íslandi ásamt áætlana-
gerðarforritinu IceForest en í for-
ritinu eru vaxtarjöfnur sem reikna
framtíðarvöxt í skógunum.
Greiningin nær til 40% af
skógiklæddu svæði á Héraði
Einungis voru teknar með mælingar
úr skógum þar sem tegundirnar lerki,
stafa fura, sitkagreni, hvítgreni og
alaskaösp uxu og þar sem meðal-
hæð trjáa var komin yfir 1,3 m. Það
svæði sem tekið var til greiningar
er 40% þess svæðis sem klætt hefur
verið skógi á Héraði. Áætlunin gerir
ráð fyrir að mögulegt sé að grisja
samtals 24.300 m3 til ársins 2024.
Fyrir tímabilið 2025–2034 verður
grisjunarmagn komið upp í 100.200
m3 og fyrir tímabilið 2035–2044 er
magnið orðið 120.700 m3. Þess ber
að geta að skekkjumörk fyrir það
mat sem hér er birt eru stór og fyrir
tímabilið 2014–2024 er matsgildið
því óöruggt. Sagt er frá greininni á
vef Skógræktar ríkisins. /MÞÞ
Viðarmagnsspá fyrir bændaskógrækt á Fljótsdalshéraði
Nýtanlegt magn margfaldast fram til 2044