Þjóðmál - 01.03.2006, Blaðsíða 8

6 Þjóðmál Vor 2006
Maó.skrifar.Chang.ásamt.eiginmanni. sín-
um ..Þau.unnu.sleitulaust.í.tíu.ár.að.bókinni.
sem.er.yfir.800.blaðsíður ..Nú.hefur.spurst.
að.Edda.–.útgáfa.hyggist.gefa.út.þetta.mikla.
verk.á.íslensku.í.haust ..Forsvarsmenn.Eddu.
eiga.heiður.skilið.fyrir.það.framtak ..
Í.þann.mund.sem.þetta.hefti.Þjóðmála.fór.í. prentsmiðju. var.hart. deilt. á. stóriðju. í.
hinum.ágæta.þætti.Egils.Helgasonar.á.Stöð.
2,. Silfri Egils .. Allir. viðmælendur. Egils. í.
fyrsta. hluta. þáttarins,. Vettvangi. dagsins,.
voru. andvígir. stóriðju .. Seinna. í. þættinum.
mættu.til.leiks.tveir.hatrammir.stóriðjuand-
stæðingar ..Enginn.var.til.andmæla ..
Það.er.athyglisvert.að.allt.þetta.fólk.virt-
ist.ekki.geta.bent.á.neina.raunhæfa.valkosti.
við.stóriðju ..En.það.er.svo.sem.ekki.skrýtið ..
Í.hálfan.fjórða.áratug.hafa.stjórnvöld,.jafnt.
til.hægri.og.vinstri,.varið.fúlgum.fjár.í.svo-
kallaða.byggðastefnu.til.að.hamla.fólksflutn-
ingum. til. höfuðborgarsvæðisins .. Rauði.
þráðurinn.í.byggðastefnunni.hefur.verið.að.
skapa.ný.atvinnutækifæri.úti.á.landi ..Árang-
urinn.er.nánast.enginn ..Má.þó.kalla.að.allt.
hafi.verið.reynt ..Í.ljósi.þeirrar.reynslu.getur.
það.varla.talist.boðlegt.hjá.svo.afdráttarlaus-
um. andstæðingum. álversframkvæmda. að.
nefna.ekki.neina.valkosti.aðra.en.óljóst.tal.
um. „þekkingariðnað“. og. ferðaþjónustu ..
Daginn. eftir. kom. enn. einn. andstæðingur.
álvers.í.sjónvarpið.og.stakk.upp.á.hör-rækt.í.
staðinn.fyrir.álver.á.Húsavík!
Þótt.sjálfsagt.sé.að.efla.ferðaþjónustu.þá.
er.augljóst.að.vexti.hennar.eru.takmörk.sett ..
Ferðaþjónusta. getur. ekki. þrifist. í. stórum.
stíl.á.Íslandi.nema.yfir.hásumarið ..Og.halda.
menn. raunverulega. að. það. væri. hægt. að.
skapa.hundruð.starfa.í.svokölluðum.„þekk-
ingariðnaði“. með. því. einu. að. fella. gengi.
krónunnar. um. 20%. og. lækka. vexti. um.
2–3.prósentustig?.Vissulega.gerir.hátt.gengi.
útflutningsatvinnugreinum. erfitt. um. vik ..
En.á.sama.tíma.er.vaxtakostnaður.af.erlend-
um.skuldum.fyrirtækjanna.lægri.og.sömu-
leiðis.verð.á.innfluttum.aðföngum ..Og.væri.
einhver.glóra.í.því.að.byggja.undirstöður.ís-
lensks.efnahagslífs.á.áhættustarfsemi.eins.og.
hugbúnaðargerð?. Um. það. snýst. auðvitað.
stóriðjustefna.stjórnvalda.að.skapa.traustan.
grundvöll. fyrir. efnahagslíf. þjóðarinnar. til.
langs. tíma,.ásamt.því. að. treysta.byggð.úti.
á.landi .
Við.höfum.nú.reynt.í.allmörg.ár.að.laða.
erlendar. fjárfestingar. til. landsins .. Það. eina.
sem.útlendingar.virðast.hafa.áhuga.á.er.að.
nýta.þá.raforku.sem.hér.býðst.til.álvinnslu ..
Af.hverju.skyldum.við.ekki.færa.okkur.það.
í.nyt?.Við.höfum.frábæra.reynslu.af.rekstri.
álversins. í.Straumsvík. í.nærri.fjóra.áratugi ..
Það.er.snyrtilegur.vinnustaður.þar.sem.búið.
er.vel.að.starfsfólki,.greidd.góð.laun.og.háir.
skattar.til.Hafnarfjarðarbæjar.og.mengun.er.
sáralítil ..Er.álverið.í.Hvalfirði.eitthvað.fyrir.
okkur?.Er.það.fyrirtæki.eitthvað.„ljótara“. í.
náttúrunni.en.frystihús.eða.hótelbyggingar?
Greinilegt.var. að.viðmælendur.Egils. líta.
niður.á.störf.í.álverum.og.finnst.þau.jafn-
vel. „ómerkilegri“. en. að.búa.um.rúm. fyrir.
erlenda. ferðamenn .. En. það. er. mesti. mis-
skilningur. að. störf. í. álverum. séu. einhæf.
færibandavinna ..Hjá.álverinu.í.Straumsvík,.
eða.Alcan.á.Íslandi,.starfa.til.dæmis.um.500.
manns .. Á. heimasíðu. fyrirtækisins. segir. að.
af. þeim. séu. hátt. í. 70. háskólagengnir. sér-
fræðingar,.stjórnendur.og.millistjórnendur,.
flestir. með. verkfræði-. og. tæknifræðipróf ..
Um. 120. eru. lærðir. iðnaðarmenn:. bifvéla-
virkjar,.vélvirkjar,.rafvirkjar,.kokkar,.rafeinda-
virkjar,.málarar,.múrarar.o .fl ..Um.160.starfs-
menn.hafa. lokið.námi. í.Stóriðjuskólanum.
og.um.160.manns.eru.ófaglærðir .
Rekstur.álvers.felur.því.í.sér.mjög.fjölþætta.
starfsemi.þar.sem.hundruðum.einstaklinga.
úr.ólíkum.áttum.býðst.traust.og.vel.borguð.
atvinna ..Það.þarf.þungvæg.rök.til.að.vísa.á.
bug.slíku.tækifæri.til.uppbyggingar.atvinnu-
lífs.á.Íslandi .