Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2011, Blaðsíða 58
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 1. tbl. 87. árg. 201154
gagnleg. Heima var spurt um 23 atriði og var fjöldi sjúklinga,
sem svaraði hverju atriði, frá 380 til 402. Yfir 90% sjúklinganna
sögðu að 14 atriðanna ættu við um sig og yfir 80% að 22 þeirra
ættu við um sig, en 22% sjúklinganna sögðu ekki eiga við um
sig að fá fræðslu um hvenær þeir gætu hafið störf að nýju. Yfir
60% sjúklinga (60% til 71,6%) fengu góðar upplýsingar um
hvort og þá hvenær þeir ættu að mæta í eftirlit, um æskilega
hreyfingu eftir aðgerð og um hvenær væri æskilegt að fara í
bað eða sturtu. Hlutfall sjúklinga, sem fékk engar upplýsingar
um hve lengi mætti búast við að verkir myndu vara eftir aðgerð,
var 21,8%, þeirra sem fékk engar upplýsingar um hvenær
ætti að draga úr verkjalyfjanotkun 39,6% og 52,2% sjúklinga
fengu ekki upplýsingar um aðra verkjameðferð en lyfjameðferð.
Um 36% þátttakenda fengu engar upplýsingar um óeðlileg
einkenni frá skurðsári og hvað ætti að gera vegna þeirra og
tæp 50% fengu ekki upplýsingar um hugsanlega röskun á
svefni eftir heimkomu og hugsanlega notkun svefnlyfja fyrst
eftir heimkomu. Þá sögðust 56,3% ekki hafa fengið upplýsingar
um hugsanlegar breytingar á kynlífi eftir aðgerð og álíka hlutfall
fékk engar upplýsingar um hugsanlegar breytingar á útskilnaði
og hvað ætti að gera í slíkum tilvikum. Að lokum má geta þess
að 48,1% sjúklinga fékk engar upplýsingar um mataræði.
Rannsóknarspurning 2. Hvaða þættir fræðslu til skurðsjúklinga
hefðu mátt vera betri að mati sjúklinganna?
Tafla 1 sýnir hlutfall sjúklinga sem telja að fræðsla um hina
ýmsu þætti hefði mátt vera betri. Þar sést að fyrir aðgerð
hefðu flestir sjúklinganna (15,6%) viljað fá betri upplýsingar um
fylgikvilla aðgerðar. Aðspurðir heima sögðust hins vegar 33,1%
þeirra að þeir hefðu viljað fá betri upplýsingar áður en þeir
útskrifuðust af spítalanum um tímann sem það tekur að jafna
sig og um 20% þeirra vildi betri upplýsingar um ýmislegt tengt
verkjum og verkjameðferð.
Tafla 2. Samanburður á meðalstigafjölda sjúklinga á breytum í töflunni sem segjast mjög ánægðir, frekar ánægðir eða hvorki né/frekar/mjög
óánægðir með fræðslu sem þeir fengu fyrir aðgerð með notkun einhliða dreifigreiningar.
Breytur Mjög ánægðir Frekar ánægðir Hvorki né/frekar/
mjög óánægðir
Spönn ANOVA
n M (sf) n M (sf) n M (sf)
Upplýsingar fyrir aðgerð# 195 44,8 (6,9) 111 37,9 (7,3) 30 31,0 (7,2) 19 - 68 F(2,430)=68,717;p=0,00**
HADS-kvíði fyrir aðgerð## 293 3,3 (2,8) 157 4,1 (3,2) 40 4,4 (3,4) 0 - 15 F(2,487)=5,134;p=0,01**
HADS-þunglyndi fyrir aðgerð 290 3,5 (2,7) 161 4,0 (3,1) 40 4,3 (3,6) 0 - 14 F(2,488)=2,390;p=0,09
Spítalasársauki## 240 3,8 (1,9) 132 4,4 (1,8) 33 4,1 (1,8) 1 - 9 F(2,402)=3,892;p=0,02*
Heildareinkenni spítala 192 16,3 (4,3) 111 16,1 (4,9) 27 17,3 (6,1) 9 - 48 F(2,327)=0,726;p=0,49
Ánægja með umönnun á
spítala (spurt á spítala)#
314 1,1 (0,3) 175 1,3 (0,5) 42 1,5 (0,6) 1 - 5 F(2,528)=24,494;p=0,00**
Ánægja með stuðning vina/
ættingja (spurt á spítala)#
306 1,3 (0,6) 172 1,5 (0,8) 43 1,7 (0,8) 1 - 5 F(2,518)=9,783;p=0,00**
Heilsa fyrir núverandi
sjúkdómsgreiningu
309 1,9 (1,1) 174 1,9 (1,0) 44 1,9 (1,0) 1 - 5 F(2,524)=0,232;p=0,79
Lengd sjúkrahúslegu (dagar) 252 4,2 (4,1) 150 5,7 (8,6) 31 5,3 (6,6) 1 - 90 F(2,430)=2,775;p=0,06
Aldur (ár) 317 58,6 (13,9) 172 57,5 (15,7) 44 54,7 (15,6) 18 - 90 F(2,530)=1,468;p=0,23
*p<0,05; **p<0,01
# Marktækur munur var á öllum hópunum. ##Marktækur munur var á þeim sem sögðust mjög ánægðir með fræðsluna og hinum hópunum tveimur.
Bonferroni-próf var notað til að greina marktækni á milli hópa.
70
60
50
40
30
20
10
0
Brjósklos/
bæklun
Brjósthol Þvagfæri Hné/
mjaðmir
Brjóst Meltingarfæri
Fjöldi, sem fór í brjóstholsaðgerð og svaraði, var 78, í þvagfæraaðgerð 86,
meltingarfæraaðgerð 92, brjósklos- eða bæklunaraðgerð 132, hné- eða
mjaðmaaðgerð 117 og brjóstaaðgerð 37. Ekki er marktækur munur á ánægju
sjúklinga eftir aðgerðum.
Mynd 1. Hlutfallsleg ánægja sjúklinga með fræðslu eftir aðgerðum. Spurt á
spítala.
Mjög ánægðir Frekar ánægðir
Hvorki né/frekar/mjög óánægðir