Morgunblaðið - Sunnudagur - 27.09.2015, Blaðsíða 42

42 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27.9. 2015
V
ladimir Vladimirovich og Irina
Vladimirovna eru rúmlega þrí-
tug hjón með þrjú ung börn,
Milina er níu ára og tvíburarnir
Samir og Kemal eru sex ára.
Við fáum okkur sæti á kaffihúsi og börnin
þiggja eplasafa og sitja stillt og prúð á með-
an mamma og pabbi tala. Þau tala hrafl í
ensku og við notum netið í símanum til að
hjálpa okkur við þýðingar þegar við strönd-
um.
Þau segja að vandamálin hafi byrjað hjá
þeim vegna trúarskoðana þeirra, en þau eru
baptistatrúar, en langflestir landsmenn músl-
imatrúar. Þau tóku skírn í fyrra og fljótlega
fór lögreglan að ofsækja
þau. „Við megum ekki
vera baptistatrúar og
vorum sökuð um að vera
hryðjuverkamenn, of-
stækismenn og jafnvel
segja þau að við séum
eiturlyfjaneytendur og
allt af því að við erum
baptistar,“ útskýra þau.
„Maðurinn minn var
handtekinn og sat inni í
viku. Hann var barinn
þar daglega,“ segir
Irina. „Við fórum og
kvörtuðu til háttsettra
yfirvalda en það var
ekkert hlustað á okkur,“
segir hún.
Áttu gott líf
Irina vann í ferðamennskugeiranum í heima-
landinu og Vladimar vann á flugvellinum í
innflutnings- og útflutningsdeild. Þau höfðu
það gott, áttu íbúð og tvo bíla og skorti ekk-
ert. Lífið gekk sinn vanagang og þau ferð-
uðust stundum erlendis og börnin voru í
skóla og leikskóla. En það breyttist allt
vegna trúarskoðana þeirra. Eftir síendur-
teknar ofsóknir af hendi lögreglunnar sáu
þau sér ekki annað fært en að flýja heima-
landið. Þau skildu eftir allar sínar verald-
legar eigur, kvöddu vini og vandamenn og
flugu til Íslands í gegnum París. Þau lentu
hér 16. ágúst með börnin og örfáar flíkur í
ferðatösku. Þau útskýra að Ísland hafi orðið
fyrir valinu vegna þess að það er langt í
burtu og umkringt hafi og eigi engin landa-
mæri við önnur lönd. „Okkur finnst það
öruggara að vera umkringd hafi, langt í
burtu frá heimalandinu og hér er fámennt,“
segir Irina.
Vilja búa á Íslandi
Litla fjölskyldan vissi ekkert um Ísland þeg-
ar þau lögðu af stað í þessa örlagaríku ferð.
Þau sóttu um hæli hjá lögreglunni í Reykja-
vík stuttu eftir komuna. Nú bíða þau svara
frá íslenskum yfirvöldum og vita ekki hversu
löng sú bið verður, kannski nokkrir mánuðir.
Þau búa nú í einu herbergi og bíða örlaga
sinna. „Við viljum vinna og við viljum læra
íslensku og ensku líka. Við viljum að börnin
okkar geti farið í skóla hér. Ef við fáum að
vera hér dreymir okkur um að geta kannski
eftir 4-5 ár opnað hér úsbeskan veitingastað
með mat frá landinu okkar en mér finnst svo
gaman að elda. Við viljum bara hafa lítinn
stað, ekkert endilega stóran. En fyrst þurf-
um við að fá að vera hér áfram,“ segir Irina
og Vladimir bætir við: „Ísland er mjög gott
land og svo fallegt.“
Börnin þrjú skilja ekki alvarleika málsins.
„Við höfum ekkert sagt börnunum allt því
við viljum ekki gera þau stressuð. Þau vita
að við viljum ekki fara aftur heim, en við
segjum ekki af hverju.
Þeim líkar mjög vel
hérna en spyrja daglega
hvenær þau megi fara í
skólann. Þau vantar vini
til að leika við,“ segja
þau en málið er í ferli og
á meðan bíða þau. „Við
viljum endilega vinna, við
viljum ekki sitja svona
aðgerðalaus. Við eyðum
dögunum í að kenna
börnunum ensku, og ég
er að reyna að læra sjálf
ensku,“ segir Irina. Þau
fara gjarnan með börnin
í göngutúra til að stytta
þeim stundirnar. Þau
segjast bíða þolinmóð og
vilja ekki vera með
óþarfa kröfur. „Það væri
stórt vandamál ef við fáum ekki dvalarleyfi
hér því við getum ekki farið aftur til Úsbek-
istan. Ég held að maðurinn minn yrði drep-
inn,“ segir Irina. „Við myndum heldur ekki
vilja fara til Frakklands, þar eru svo margir
flóttamenn og svo mikill fólksfjöldi.“
Mikil spilling í heimalandinu
Irina og Vladimir segja heiminn ekki vita
hversu slæmt ástandið sé í Úsbekistan.
Landið sé að lokast frá umheiminum og því
sé stjórnað af mafíunni, útskýra þau. „Lög-
reglan kemur oft í skólana og sækir börn til
að láta þau fara að sópa göturnar og há-
skólanemar eru skikkaðir til að tína bómull í
september og október og hafa ekkert val.
Þau verða að fara,“ segja þau og hlæja þeg-
ar ég spyr hvort þau geti neitað. „Nei, það
er ekki í boði.“
Lögreglan hefur lokað fjöldanum öllum af
búðum og veitingastöðum því eigendur geta
ekki borgað mútur sem þeir krefjast og
spillingin er yfirgengileg að þeirra mati.
Þjóðfélagið er gegnsýrt af spillingu, segja
þau. „Við megum ekki eiga neinn erlendan
gjaldeyri, löggan hirðir allt,“ segja þau.
Barinn og sveltur í fangelsi
Irina útskýrir að þau hafi gift sig 20. júlí
2014 og tekið skírn í leiðinni. Í júní á þessu
ári hófust ofsóknirnar. Hún lýsir atburða-
rásinni: „Maðurinn minn og vinir hans voru
að labba úti á götu þegar lögreglan kom og
barði þá og henti þeim í fangelsi. Ég vissi
ekki af því. Ég leitaði að honum út um allt,
hringdi í lögreglu og alla spítala og vissi ekki
hvar hann væri. Ég var hrædd og sagði
börnunum ekki frá þessu. Eftir sjö daga
Fangelsaður
vegna trúar
VLADIMIR OG IRINA ERU KOMIN TIL LANDSINS ÁSAMT BÖRNUM SÍNUM
ÞREMUR Í LEIT AÐ BETRA LÍFI. ÞAU FLÚÐU TRÚAROFSÓKNIR OG SPILL-
INGU Í ÚSBEKISTAN OG SEGJAST EKKI GETA SNÚIÐ TILBAKA. ÞAU ÓTT-
UÐUST UM LÍF SITT Í HEIMALANDINU OG SÁU ENGAN ANNAN KOST
EN AÐ SKILJA ALLT EFTIR OG FLÝJA. ÍSLAND VARÐ FYRIR VALINU ÞVÍ AÐ
ÞAU VILDU KOMAST EINS LANGT Í BURTU OG MÖGULEGT VAR. ÞAU
VONAST TIL AÐ FÁ HÉR ALÞJÓÐLEGA VERND OG DREYMIR UM AÐ
OPNA VEITINGASTAÐ Í FRAMTÍÐINNI MEÐ MAT FRÁ HEIMALANDINU.
Texti og myndir: Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
Irina og Vladimir halda á tvíbur-
unum Samir og Kemal og systir
þeirra Milina stendur hjá.
* Ég leitaði aðhonum út umallt, hringdi í lögreglu
og alla spítala og
vissi ekki hvar hann
væri. Eftir sjö daga
kom hann heim allur
lemstraður af bar-
smíðum. Ég bara grét
og spurði hvað hefði
gerst, hvort þetta
hefði verið lögreglan.
Í Úsbekistan er forsetalýðræði
og býr þar 31 milljón manna.
Flestir, eða um 90%, eru músl-
imatrúar. Tungumálið heitir ús-
bek en flestir tala einnig rúss-
nesku. Landið var hluti af
Sovétríkjunum til ársins 1991.
Landið er í miðri Asíu og á
landamæri að fimm löndum,
Kasakstan, Tadsjikistan, Kirg-
istan, Afganistan og Túrkmen-
istan. Helstu atvinnuvegir snú-
ast um bómullarrækt, gull,
úraníum og gas. Landið er
448,978 km2 að stærð. Árleg
laun eru 5.600 $ eða sem sam-
svarar 720 þúsund krónum.
Úsbekistan
MÁLEFNI FLÓTTAMANNA