Iðjuþjálfinn - 01.05.2006, Síða 17

f­l­ugvir­k­i. Al­l­ir­ hr­ópu›u í einu a› þar­na
vær­i einn f­yr­ir­ mig. Til­ a› ger­a l­anga
s­ögu s­t­ut­t­a þá vor­um vi› gif­t­ ár­i s­í›ar­!
Ég byr­ja›i s­t­r­ax a› undir­búa s­t­of­n­
un s­k­ól­a á›ur­ en é­g f­l­ut­t­i t­il­ l­ands­ins­,
en é­g vis­s­i ek­k­i þá a› þa› þyr­f­t­i a›
s­t­of­na f­é­l­ag á Ís­l­andi f­yr­s­t­. Sjál­f­ l­ær­›i
é­g i›juþjál­f­un í Col­umbia hás­k­ól­a í
New Yor­k­. Í upphaf­i s­k­r­if­a›i é­g br­é­f­ t­il­
s­k­ól­as­t­jór­a l­ít­il­l­a s­k­ól­a í l­it­l­um l­öndum
þar­ s­em é­g s­ag›i a› é­g vær­i á l­ei›inni
t­il­ Ís­l­ands­ t­il­ a› s­t­of­na s­k­ól­a og s­pur­›i
hver­nig þau hef­›u f­ar­i› a›. Hva› át­t­i
é­g a› f­or­›as­t­ og hva› vær­i bes­t­ a›
ger­a? Ég s­af­na›i al­l­s­k­onar­ uppl­‡s­ing­
um í f­jögur­ ár­ þar­ t­il­ a› é­g k­om t­il­
Ís­l­ands­. Þá hé­l­t­ é­g a› al­l­t­ myndi ganga
bar­a s­vona einn, t­veir­ og þr­ír­.
Ég f­l­ut­t­i l­ok­s­ins­ ár­i› 1974 og þá
vor­u bar­a f­áeinir­ i›juþjál­f­ar­ s­t­ar­f­andi­
hé­r­. Þa› vor­u: Jóna Kr­is­t­óf­er­s­dót­t­ir­,
Anne Gr­et­he Hans­en, Sigr­íður­ Lof­t­s­­
dót­t­ir­ og Didda (Gu›r­ún Pál­madót­t­ir­).
Sí›an vor­u t­vær­ þ‡s­k­ar­ s­ys­t­ur­, s­em
s­t­ör­f­u›u á Gr­ens­ás­ og ein nor­s­k­ k­ona
s­em vann á St­yr­k­t­ar­f­é­l­agi l­ama›r­a og
f­at­l­a›r­a. Vi› vor­um k­anns­k­i 10–12
manns­, s­em t­öl­u›um f­jögur­ t­ungumál­,
og vi› byr­ju›um a› hit­t­as­t­ í k­r­ingum
byr­jun ár­s­ins­ 1975. Ég s­k­r­if­a›i t­il­
Heims­s­ambands­ i›juþjál­f­a (WFOT) t­il­
a› at­huga hvor­t­ t­il­ vær­i handbók­ um
hver­nig s­et­ja æt­t­i á s­t­of­n s­k­ól­a og f­agf­é­­
l­ag. Au›vit­a› var­ þa› t­il­ og f­é­l­agi›
s­endi mé­r­ uppl­‡s­ingar­ um hæl­. Vi› f­ór­­
um s­í›an ef­t­ir­ handbók­inni þegar­ vi›
s­ömdum l­ög f­yr­ir­ f­é­l­agi›. Þa› t­ók­ heil­t­
ár­ þ‡›a og s­emja l­ögin þar­ s­em vi›
þur­f­t­um a› not­a s­vo mör­g t­ungumál­.
Þet­t­a var­ al­veg ót­r­úl­ega er­f­it­t­, en mjög
s­k­emmt­il­egt­ og pínu f­ur­›ul­egt­.
Þa› var­ s­í›an í f­ebr­úar­ 1976 s­em
vi› s­t­of­nu›um l­ok­s­ I›juþjál­f­af­é­l­ag
Ís­l­ands­. Ég man vel­ ef­t­ir­ einni a›vör­un
s­em vi› f­engum f­r­á heims­s­ambandi
i›juþjál­f­a (WFOT) en hún var­ s­ú a›
s­æt­t­a ok­k­ur­ ek­k­i vi› s­k­ól­a f­yr­ir­ a›s­t­o›­
ar­f­ól­k­ i›juþjál­f­a. Því þa› var­ mjög al­­
gengt­ a› s­t­jór­nmál­amenn vil­du þannig
nám þar­ s­em þa› var­ mik­l­u ód‡r­ar­a og
þeir­ t­öl­du a› þa› vær­i nóg a› ver­a bar­a
me› got­t­ a›s­t­o›ar­f­ól­k­. Vi› vor­um s­t­a›­
r­á›nar­ í því a› s­k­ól­inn æt­t­i a› haf­a
gr­á›u, í s­t­a› þes­s­ a› ver­a eins­ og á hin­
um nor­›ur­l­öndunum á þes­s­um t­íma.
Þá gæt­i f­ól­k­ f­ar­i› beint­ í f­r­amhal­ds­nám
eins­ og í meis­t­ar­anám e›a dok­t­or­s­­
nám.
Ár­i› 1976 var­ s­t­of­nu› náms­br­aut­
hé­r­ á l­andi í s­júk­r­aþjál­f­un og þa› var­ í
at­hugun a› ger­a þet­t­a s­amt­ímis­. Þá
vor­u 50 s­júk­r­aþjál­f­ar­ar­ s­t­ar­f­andi hé­r­ en
ek­k­i nema 12 i›juþjál­f­ar­. Þa› var­ því
ák­ve›i› a› vi› vær­um ek­k­i me› nógu
mar­ga ver­k­náms­s­t­a›i t­il­ a› get­a s­t­of­n­
a› s­k­ól­a. Þa› l­i›u 20 ár­ og þa› l­eit­ út­
f­yr­ir­ a› þa› yr­›i endal­aus­ bar­át­t­a a›
s­k­o›a hvor­t­ þa› vær­i f­‡s­il­egt­ a› s­t­of­na
náms­br­aut­. Þegar­ nær­ dr­óg s­t­of­nun
náms­br­aut­ar­innar­ var­ ennþá vaf­amál­
hvar­ hún æt­t­i heima og Hás­k­ól­inn á
Ak­ur­eyr­i, s­em var­ n‡s­t­of­n1a›ur­ þá,
bar­›is­t­ f­yr­ir­ því a› f­á ok­k­ur­ inn. Ok­k­ur­
var­ t­já› a› vi› myndum ek­k­i haf­a neit­t­
val­d á vi› hinar­ heil­br­ig›is­s­t­é­t­t­ir­nar­, ef­
vi› yr­›um s­t­a›s­et­t­ í Reyk­javík­, en á
Ak­ur­eyr­i yr­›i þet­t­a br­aut­r­y›jendas­t­ar­f­
og a› vi› myndum haf­a eit­t­hva› a›
s­egja um mót­un náms­br­aut­ar­innar­. Þa›
var­ mjög heil­l­andi og því ák­vá›um vi›
a› s­t­of­na náms­br­aut­ina á Ak­ur­eyr­i.
Var þa› ástæ›an fyri­r því a› náms­
brauti­n fór nor›ur?
Nú s­k­al­ é­g ek­k­i s­egja f­yr­ir­ vís­t­ en
þa› var­ pól­ít­ís­k­ur­ vil­ji t­il­ a› s­t­of­na
f­l­eir­i náms­br­aut­ir­ f­yr­ir­ ut­an Hás­k­ól­a
Ís­l­ands­ út­af­ bygg›ar­s­t­ef­nu og þa› t­engd­
is­t­ því a›al­l­ega. Vi› vor­um a› r­eyna a›
hor­f­a á ják­væ›u hl­i›ar­nar­ þót­t­ vi›
hef­›um áhyggjur­ á því a› al­l­ir­ k­ennar­­
ar­ þyr­f­t­u a› f­l­júga t­il­ Ak­ur­eyr­ar­.
Hvenær útsk­ri­fa›i­st þú sem i­›ju­
þjálfi­?
Þa› var­ 1967, é­g var­ me› B.Sc.
gr­á›u í s­ál­ar­f­r­æ›i og heims­s­pek­i. Þá
s­t­ar­f­a›i é­g í eit­t­ ár­ s­em a›s­t­o›ar­ f­é­l­ags­­
r­á›gjaf­i á göngudeil­d f­yr­ir­ ge›s­júk­a. Í
f­r­amhal­di af­ því f­ór­ é­g í meis­t­ar­anám í
i›juþjál­f­un í Col­umbia hás­k­ól­a.

Hva›an k­emur íslensk­a hei­ti­› á fag­
i­nu „i­›juþjálfun/i­›juþjálfi­“?
Ég hef­ heyr­t­ a› þa› haf­i ver­i› ge›­
l­æk­nir­ á Bor­gar­s­pít­al­anum s­em hé­t­
Kar­l­ St­r­and s­em not­a›i f­yr­s­t­ or­›i›
i›juþjál­f­i. Vi› vor­um me› nok­k­ur­ nöf­n
s­em vi› þur­f­t­um a› k­jós­a á mil­l­i, en
hin er­u gl­eymd. Þa› var­ er­f­it­t­ á þes­s­um
f­jór­um t­ungumál­um. Vi› l­eit­u›um l­ík­a
t­il­ mál­f­r­æ›inga og þa› var­ einhver­
s­pur­ning me› endinguna.
Hver voru helstu baráttumál félags­
i­ns í upphafi­?
Þa› var­ s­t­of­nun náms­br­aut­ar­ au›vit­­
a›, en vi› vor­um al­l­t­af­ a› vonas­t­ t­il­ a›
þa› vær­i á næs­t­a l­eit­i. Einnig l­ög›um
vi› áher­s­l­u á a› i›juþjál­f­ar­ f­engju s­amn­
ing vi› Tr­yggingar­s­t­of­nun. Vi› l­ög›um
l­ík­a áher­s­l­u á a› k­ynna f­agi› f­yr­ir­ al­­
menningi en þa› r­eyndis­t­ er­f­it­t­ þar­ s­em
vi› vor­um s­vo f­áar­ og f­l­es­t­ar­ út­l­ending­
ar­. Vi› át­t­um er­f­it­t­ me› a› f­ar­a út­ um
al­l­t­ og út­s­k­‡r­a hva› i›juþjál­f­un vær­i.
Vi› ger­›um s­nemma k­önnun á heil­­
br­ig›is­t­of­nunum á Ís­l­andi um hvor­t­
s­t­ar­f­s­menn vis­s­u hva› i›juþjál­f­un vær­i.
Ef­ s­var­i› var­ neik­væt­t­ þá s­endum vi›
uppl­‡s­ingar­ um f­agi›. Einnig s­pur­›um
vi› um þa› hvor­t­ f­ól­k­ t­el­di a› þa› vant­­
a›i i›juþjál­f­a. Ef­ é­g man r­é­t­t­ þá s­end­
um vi› þes­s­a k­önnun t­il­ 59 a›il­a og vi›
I‹JUÞJÁLFINN 1 / 2006 n  1
n Ingibjörg Ásgeirsdóttir og Hope með gítarinn sinn á góðri stundu.