Skólavarðan - 01.10.2006, Page 30

30
SMIÐSHÖGGIÐ
SKÓLAVARÐAN 7.TBL. 6. ÁRG. 2006
Þessi fyrirsögn myndi sóma sér vel
framan á Séð og heyrt eða einhverju
svipuðu riti ásamt mynd af einhverjum
ofboðslega frægum. Inni í blaðinu
mætti svo vafalaust finna „einlægt og
opinskátt einkaviðtal“ við téð frægðar-
menni þar sem baráttunni við Bakkus
eða eitthvað álíka væri lýst.
Ég vona að enginn skilji þessi orð sem
svo að ég sé að gera lítið úr fíkn annarra
og þeim vandamálum sem henni geta
fylgt. Síður en svo. En það er til margs
konar fíkn, pistlahöfundur er haldin
einni slíkri og ætlar að deila reynslu
sinni með lesendum Skólavörðunnar.
Frá því að ég steig fæti mínum í fyrsta
skipti inn í skólastofu í þeim tilgangi að
kenna varð einfaldlega ekki aftur snúið.
Mér þótti þetta bara svo gaman. Ég hafði
ánetjast. Eins og algengt er með fíkla
leitaði ég ýmissa leiða til að láta af þessum
ávana og fyrsta tilraunin átti sér stað fyrir
nokkrum árum. Þá kenndi ég ekki í tvö
og hálft ár og menntaði mig til annarra
starfa. En kennslan kallaði. Þegar þessi orð
eru skrifuð er ég ekki starfandi kennari en
ég get varla beðið eftir að snúa til baka.
Allt nema gröfustjóri
og súludansari
Fyrsta kennsludaginn minn man ég miklu
betur en fyrsta skóladaginn minn. Kannski
er ein af ástæðunum fyrir því sú að þar er
ólíkum árafjölda saman að jafna. Þetta
var bjartur haustdagur fyrir rúmum tíu
árum og ég var umsjónarkennari í sex ára
bekk. Börnin mættu með fríðu fylgdarliði
foreldra, þetta var fyrsti skóladagurinn
þeirra og á bak við gríðarstórar skólatöskur
iðuðu lítil börn af spenningi.
Foreldrarnir voru líka margir hverjir
á iði, sumir þeirra voru að upplifa það í
fyrsta skipti að eiga skólabarn. Ég var líka
ægilega spennt en reyndi að vera ekki of
mikið á iði því ég vildi nefnilega koma vel
fyrir.
Þetta var fyrsti dagurinn minn í nýju
hlutverki, hlutverki sem ég vissi ekki
almennilega hvernig ég átti að leysa. Átti
ég að vera hress, alvarleg, ströng, sýna
þeim hver ræður, fara nákvæmlega eftir
öllum uppeldiskenningunum, sem ég
hafði lært undanfarin þrjú ár, eða átti ég
kannski bara að henda öllum kenningum
út um gluggann? Hvað með að leggja
áherslu á samvinnu eða skipti meira máli
að leyfa einstaklingnum að njóta sín og
vinna á eigin forsendum? Átti ég að fara
að haga mér eins og sex ára barn svo að
ég næði alveg örugglega vel til þeirra, eða
átti ég kannski að fylgja heilræði sem ég
fékk eitt sinn frá gamalreyndum kennara:
Ekki brosa fyrr en eftir jól?
Ég held að ég hafi gert allt þetta,
nema það síðastnefnda. Strax á fyrsta
degi áttaði ég mig nefnilega á því að
kennari er svo margt. Þegar ég var við
nám í Kennaraháskólanum fékk ég
einhvern tímann lista yfir öll þau störf
sem kennarastarfið felur í sér. Listinn
innihélt nánast öll starfsheiti sem til eru,
það eina sem á vantaði voru gröfustjóri
og súludansari. Ég var samviskusamur
kennaranemi, sem tók námið alvarlega,
en það var ekki fyrr en út á kennsluvöllinn
var komið að ég áttaði mig á því hversu
umfangsmikið starf kennarans er.
Þetta er nefnilega málið. Að mínu mati
er aðalinntak kennarastarfsins það að
laða fram það besta í nemendunum. Að
aðstoða þá við að finna leið sem hentar
hverjum og einum til að ná sem bestum
árangri, hvort sem markmiðið er að öðlast
færni í eðlisfræði eða að læra að segja
fyrirgefðu við skólafélaga sinn. Það gildir
líka einu hvort um er að ræða deild á
leikskóla, bekk í grunnskóla eða námshóp
í framhaldsskóla; í öllum tilvikum eru
afar ólíkir einstaklingar með ólíkar
þarfir, skoðanir og viðhorf. Því reynir
kennarastarfið á svo ótalmarga þætti hjá
þeim sem gegnir því.
Sviknir súkkulaðikökudraumar
Og nú, loksins eftir rúmlega 600 orð,
er ég komin að kjarna málsins, ástæðu
fíknarinnar. Fjölbreytileikanum. Það var
fjölbreytileikinn sem skapaði fíknina.
Að fá að umgangast fjölbreyttan hóp
nemenda á hverjum degi þykir mér vera
forréttindi. Stundum er sagt að annaðhvort
sé fólk fæddir kennarar eða ekki. Að
kennsluhæfileikar séu meðfæddir og að
langt og strangt nám breyti þar litlu um.
Um sannleiksgildi þessarar staðhæfingar
ætla ég ekki að fullyrða, en ég er hins
vegar alveg viss um að það er ekki hægt
að verða góður kennari án þess að hafa
áhuga á öðru fólki.
Auðvitað hefur allt sína kosti og ókosti,
þar er kennarastarfið ekki undanskilið. Eins
og svo margir kennarar sem ég þekki hef
ég margoft spurt sjálfa mig hvers vegna í
ósköpunum ég sé að standa í þessu. Þessi
spurning vaknar sér í lagi þegar ég les eða
heyri ósanngjarna gagnrýni á kennara. Svo
veit ég fátt leiðinlegra en að þurfa sífellt
að vera fulltrúi kennarastéttarinnar hvar
sem ég kem. Ég hef ekki tölu á því hversu
oft ég hef þurft að sitja fyrir svörum um
eðli og tilgang þessarar lymskufullu stéttar
sem að sumra mati hefur fátt annað fyrir
stafni en að liggja í leti í verkföllum og
sumarfríum. Þær eru ófáar veislurnar þar
sem ég hef með angistaraugum horft
upp á súkkulaðikökuna, sem mig langaði
svo mikið í, klárast áður en ég komst í
tæri við hana sökum þess að ég þurfti
að halda uppi öflugum vörnum fyrir
kennarastéttina. Þegar áföll á borð við
svikna súkkulaðikökudrauma dynja yfir er
ekki gaman að vera kennari.
Mér þykir líka einstaklega leiðinlegt að
fara í verkfall. Því lengra, því leiðinlegra.
Sjö vikna verkfallið sem ég og aðrir
grunnskólakennarar fórum í fyrir tveimur
árum var svosem engin lautarferð. Og
það sem á eftir fylgdi var allt annað en
skemmtilegt, ekki síst vegna þess að
stéttin varð af mörgum hæfileikaríkum
kennurum í kjölfarið
Júní, júlí og ágúst
Skólaárið var talsvert styttra hér á
árum áður og því fylgdi lengra sumarfrí
kennara. Ef rífa þurfti stemminguna
upp á mannamótum var nóg að spyrja:
Hvað finnst kennurum skemmtilegast
við starfið sitt? Svarið var: „Júní, júlí og
ágúst,” og salurinn gjörsamlega lá. Þetta
þótti afskaplega fyndið og klikkaði nánast
aldrei, kannski einna helst ef kennarar
voru viðstaddir. En kennarar vita betur,
þeir vita hvað þetta er skemmtilegt starf
og ég veit að ég er ekki eini fíkillinn sem
hefur ánetjast kennarastarfinu.
Eintóm sæla? Nei, auðvitað ekki. En ég
mæli með þessu.
Anna Lilja Þórisdóttir
Höfundur er grunnskólakennari í leyfi.
ÉG ER FÍKILL
Anna Lilja Þórisdóttir Lj
ós
m
yn
d
fr
á
hö
fu
nd
i