Félagsbréf - 01.03.1961, Blaðsíða 37

félagsbréf
27
máli í reynd, „hvað heilbrigt fólk getur af fúsu geði lagt mikið í sölurnar
fyrir jafneinfaldan hlut og þann að mega lifa eins og manneskjur,“ svo
að skírskotað sé til orða Tómasar skálds í bók þeirra Matthíasar Johannes-
sens Svo kvað Tómas. Og svo gerist ég þá svo djarfur að skrifa dálítið
óvenjulegt greinarkorn í tilefni af sextugsafmæli skáldsins, sem meðal
annars hefur sagt:
„þá minnstu þess, að einnig barizt var
um hjarta þitt, og þar skai striSiS vinnast.“
Ég geri mér fulla grein fyrir því, að í liðsbót vofunnar eru ófyrir-
leitnir tækifærissinnar, sem vita, hvert vegurinn liggur, en treysta því, að
þeim verði óforþént bjargað á annarra kostnað, 'þó að þeir jafnvel séu
svo blygðunarlausir aS gera föSurland sitt aS háSi í heimsins augum og
hafa ættjarðarást samvizkusamra, en skammsýnna manna að leiksoppi, en
ég veit líka, að í liðinu eru margir af þeirri manntegund, sem kölluð hefui
verið nytsamir sakleysingjar. Sumt eru ungir menn, sem ekki hafa áttað
sig á ábyrgð sinni, en einnig nokkrir, sem ættu að hafa tekið út fullan
þroska og öðlazt allmikla yfirsýn, en virðast haldnir einhverri meðfæddri
vöntun og minna á roskna karlmenn, sem ekki vex skegg. ... En til
hinna nytsömu saklcysingja og þeirra, sem eiga á hættu að komast í þann
Hóp, heini ég einkanlega orðum mínum.
2.
Á blaðsíðu 129 í bókinni Svo kvaS Tómas segir skáldið:
»Mér þykir mjög vænt um að hafa fengið tækifæri til að muna heiminn,
eins og hann var á árunum fyrir styrjöldina 1914. Það var einhver
húmanistísk birta yfir þessum árum, einhver elskuleg stemning yfir fólk-
inu. Ég held það hafi hlotið að vera gott, glatt og bjartsýnt.“
Hann segir líka í kvæðinu Fljótinu helga:
„Þá settust þeir töfrar í sál minni að
sem síðar ég mátti ekki verjast.
Og því lét mig ósnortinn æðimargt það,
sem öðrum varð hvöt til að berjast.“