Félagsbréf - 01.10.1962, Blaðsíða 46

42
FÉLAGSBRÉF
Ef ósjálfrátt líf mitt er líf
sem leysir grímu frostsins nf rúðum hússins
eins og lækir spretti undan fingrum sólarinnar
hvað yrði þá ekki ef orð mín svifu sem fuglar
í hlýjum andblæ nýrrar lífsvitundar?
(II)
segir í Vetrarmyndum, og þessi orð
virðast mér geyma mikið af kvikunni
í öllum skáldskap Hannesar Sigfússon-
ar. Skáldskapur hans er í þeim skiln-
ingi ,.heimspekilegur“ að staða manns
ins í heiminum er honum áleitnast við-
fangsefni, honum virðist það í senn
persónuleg og listræn nauðsyn að
„gera upp við sig“ heimsskoðun og
lífsskoðun, knýja sjálfan sig fram til
„jákvæðrar“ afstöðu. Að honum sækir
uggur, feigðarótti, ólíðan í framand'
heimi og tortryggilegum, og reyndar
sívökul gagnrýni á það líf sem er hon-
um „ósjálfrátt“ ef ekki kæmi til draum-
ur hans um „nýja lífsvitund“, sæll
grunur um
svimhátt takmark
og símtöl við guð við atlot flögrandi vinda
(III)
Þessari gagnrýni reynir hann að
finna listrænt, hlutlægt form í öðrum
hluta þessarar bókar, Viðtölum og ein-
tölum, sem að sumu leyti markar nýj-
an áfanga í list hans; en hún hefur
ævinlega verið nálæg ljóðum hans, og
þá í persónulegri, innhverfri mynd
frekar en ytri viðleitni. Þessi er enn
afstaða hans í Vetrarmyndum úr lífi
skálda sem virðist eins konar uppgjör
á fyrri skáldævi, reikningsskil við
liðinn tíma um leið og mörkuð eru ný
viðhorf. Breytingin sem orðið hefur á
skáldskap lians birtist þegar af því
að hér tekst honum í fyrsta sinn að
skapa skáldsýn sinni formlega heild,
bygging verksins er ljós og glögg með
eðlilegum þáttaskilum og þróun ti'l
loka, allt frá innilokun og dauðasvefni
vetrarfangelsisins í fyrsta kafla þar
sem tómlát kyrrð ríkir til flugsýnar-
innar í lokin með svimandi bjartsýnis-
fögnuði:
Senn blikar oss einnig í djúpinu stjarna
tdð stjörnu dropar á vatni
deplandi ljósmerki lárétt fljúgandi blóm
heilt sólkerfi af Ijósum djúpt undir iljum
vorum
nálgast og verður oss nákomin jörð
ný og lokkandi frjótt og bylgjandi llf-
(IV)
Þetta er nýr tónn í skáldskap Hann-
esar Sigfússonar; þótt honum verði
enn sama líf að yrkisefni og fyrrum
er sjálft lífsviðhorf hans hér breytt frá
fyrri verkum. Honum opnast leið úr
myrkviði og öngþveiti hinna fyrri verka
(í Strandinu er hann reyndar þegar
sem á hvörfum), þar sem bölsýni og
angist byrgðu sýn; og um leið eflast
tök hans á Ijóðmáli sínu. Það verðuf
ljósara og minna þar dulið en áður
og um leið hnitmiðaðra og fágaðra.
Málþróttur lians, myndauðgi og mynd'
vísi, njóta sín og lúta stöðugt heildar
gerð kvæðisins og megintilfinningu-
Hér nær Hannes Sigfússon nýjum a'