Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1876, Síða 55
49
1870
Stjórnartíðindi B 8.
— Tirjcf ráðgjafans fyrir ísland til landshöfSingja nm fjárkláðann. — í
þóknanlegum brjefum 18. og 23. f. m. hafið þjer, herra landshöfðingi, gefið skýrslu um
heilbrigðisástand sauðfjárins i þeim hjeruðum suðurumdœmsins, cr fjárkláði hefir komið fram
í ( vetur, Á skýrslu þessari má sjá, að samkvæmt fyrirmælum þeim, er þjer gjörðuð árið
sem lcið, hafa fyrir árslokin farið fram 1 eða 2 baðanir á öllu fje í Gullbringusýslu —að
undanteknnm 4 syðstu hreppunum, þar sem lækningar á kláðasjúku fje eru vandkvæðum
bundnar sökum þess, hverníg þar hagar til, og fjáreigendur hafa þvi af frjálsnm vilja
slátrað öllum kindum sínum —, og enn frcmur I Kjósarsýslu, Reykjavikur kaupslað og
f Árnessýslu vestan Ölvesár, llvítár og lírúarár; og að haldið heíir verið uppi hálfsmán-
aðarskoðunum á fjcnu. Eptir siðustu baðanir hePir ekki orðið kláðavarl nema í P> kindum
nlls, og hePir Ijeð á þeim bœjum, er kláðakindur þessar fundust, vcrið baðað síðan; sömu-
leiðis er haldið áfram hinum fyrirskipuðu skoðunum; og hafið þjer, herra landshöfðingi,
von um, að kláðasýkinni muni gjöreytt í nefndum hjeruðum áður en fje er sleppt á fjall.
En að því er snertir Dorgarfjarðarsýslu, þá varð engri böðun komið við þar í haust er
leið vegna baðlyfjaleysis, og er kostur var á að baða þar síðar, fóru bœndur fram á, að
böðuninni væri frestað þangað til eptir sauðburð, og fje væri komið úr nllu, bæði vegna
þess, að böðunin var haldin skaðleg fyrir lambfullar ær, og vegna þess, að baðið mundi
siður vinna á kláðanum, meðan fjeð væri í alullu ; hafið þjer þvi fremur þótzt mega veita
þá bœn, sem enginn kláðavottur finnst í suðurhluta sýslunnar, en f norðurhlulanum hafa
menn skorið niður alla sauði, og ekki haldið eptir öðru en ám og gemlingum, sem hægt
er að halda við lækningar og heimagæzlu í sumar. En f vor og sumar á að hafa almenna
böðun um alla sýsluna, og hinar fyrirskipuðu skoðanir að fara fram á hverjum hálfsmán-
aðarfresti; er því að yðar dómi naumast ástœða til að óttast, að eigi muni takast að út-
rýma kláðanum algjörlega úr þessari sýslu Kka.
I»ólt þjer, herra landshöfðingi, sjeuð þannig vongóðir um, að kláðinn muni verða
upprœttur f öllu suðurumdœminu með þeim ráðslöfunum, sem gjörðar hafa verið og
gjörðar munu verða í vor og i sumar, hefir yður þó, ef svo kynni að fara, að einhverjar
leifar yrðu eptir af sýkinni f hanst, er fje kemur af fjalli, virzt œskilegt, samkvæmt þvf sem
amlmaðurinn yfir suður og veslurumdœminu hefir lagt til við yður, að gjörðir væru með
bráðabirgðalögum þeir viðaukar við og þær breytingar á tilskipununum frá 5. jan. 1866
og 4. marz 1871, er reynslan hefir sýnt, einkum í vetur sem leið, að eru nauðsynlegar
og mundu koma að góðu haldi; mætti þá og taka lil greina reglur þær, er frumvarp það
til npprœtingar fjárkl^ans hafði að geyma, er alþingi samþykkti árið sem leið. flafið þjer
scnt hingað frumvarp til slíkra bráðafcirgðalaga, þar sem sektir þær, sem til eru teknar í
tilskipun 5. jan. 1866, eru hækkaðar, og settar nokkrar aðrar reglur miður merkilegar,
en aðalcfnið er, að skipa bólalausan niðurskurð I hegningarskyni fyrir óhlýðni við fyrir-
mæli valdstjórnarinnar til að vinna bug á sýkinni og fyrir mótþróa í þvf að haga sjer
eplir viðvörun hennar um hús og hey; leggið þjer það til, að ráðgjafinn komi því til leið-
ar, að sett vcrði bráðabirgðalög þcss efnis, er nú var gelið. Með brjefi 22. f. m. bafið
þjer, herra landshöfðingi, auk þess sent hingað bœnarskjal, þar scm þess er farið á lcit,
cptir ályktun á fundi íbúanna f Eyjafjarðar og þingeyarsýslum, að sctt verði bráðabirgða-
lög um vörð til að varna úlbreiðslu hins sunnlenzka fjárkláða, samkvæmt frumvarpi, er
skjalinu fylgdi; en þctta ráð leljið þjer úr, af því að það sje ónógt, með því að slíkur
vörður verði eigi eptir því sem lil hagar haldinn svo, að nœgileg trygging vcrði að hon-
um og af því að það sje ónauðsynlcgt, bæði vegna þcss, að sýkin virðist sem stendur ekki
•taga sjer svo, að ástœða sje til, að selja svo yfirgripsmikinn vörð, scm frumvarpið fer
Hinn C. júnf 1876.
44
19. aprfl.