Frón - 01.01.1944, Side 61

Orðabelgur
Bréf Bjarna Thorarensens.
Þrettánda bindi af Safni FræSafélagsins er nú komið út og
hefur að geyma fyrri hluta hréfa Bjarna Thorarensens, í útgáfu
Jóns prófessors Helgasonar. Bréfunum er raðað eftir mót-
takendum, og eru í þessu bindi bréf til Gríms amtmanns Jóns-
sonar og Finns prófessors Magnússonar. Bréfunum fylgja
athugasemdir sem eru til fyrirmyndar, stuttar og gagnorðar en
þó ýtarlegar.
í þessum bréfum sínum kemur Bjarni til dyra í hversdags-
klæðum; þau eru hvorki vönduð að máli né stíl, enda hefur hinn
umsvifamikli dómari og amtmaður þótzt hafa öðru þarfara að
sinna en að snurfusa bréf sín til vina og kunningja. Auk þess
kvartar Bjarni um að óbundið mál leiki sér ekki vel í penna,
»mér er ecki sú Lyst lént ad skrifa fallega«, ritar hann Finni
Magnússyni, og kann það satt að vera. En gildi þessara bréfa
liggur í því að þau sýna afstöðu Bjarna til daglegra viðburða
og vandamála og hug hans til þeirra manna sem hann hafði
saman við að sælda, auk þess sem þau geyma margvíslegan
fróðleik um samtið sína og sögu íslands á fyrri hluta 19. aldar.
Verður fæst af þessu tínt til hér.
Bjarni settist að í Reykjavík 1811 eftir Hafnarvist sína. Ári
Orðsending (niðurlag).
í einu svipt málinu! Pað er aðeins sá hængurinn á líkingum
þessum og möguleikum, sem þér hafið sótt langt yfir skammt
til samanburðar, að þær (eða þeir) eiga sér engan stað í veruleika.
Lví að hvað sem dúfutilrauninni líður, þá er mállífið jafn óhugs-
anlegt án málhefðar eins og blað án tveggja blaðsíðna. Þér
gætuð sjálfsagt líka í einhverri djúphugsaðri líkingu hugsað yður
nútíðina án sögu. Ég get það ekki.
Eins og þér sjáið af orðsendingu minni, þá hef ég ekki gert
neinar athugasemdir við hinn jákvæða hluta greinar yðar um
íslenzkuna. Hann kannast ég við að mestu leyti úr skóla. En
gat ekki stillt mig um að grípa til pennans, af því að mér er
mjög annt um skýra hugsun og ráðvandan málaflutning.