Morgunblaðið - Sunnudagur - 14.02.2016, Blaðsíða 32

Morgunblaðið - Sunnudagur - 14.02.2016, Blaðsíða 32
HEILSA RS-veiran veldur sýkingu sem veldur kvefi og hósta og leggst hún þyngst á börn áfyrsta æviári og eldra fólk. Veiran er mjög smitandi og berst milli fólks meðhnerra, hósta og snertismiti. Til að forðast smit er handþvottur mikilvægur og passa skal að ung börn séu ekki í margmenni eða nálægt þeim sem smitaðir eru. RS-veiran leggst á ung börn 32 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14.2. 2016 Þegar barnshafandi kona þjáist af meðgöngusykursýki hefur hún allt of háa þéttni glúkósa í blóði og veldur það því sama hjá fóstrinu. Slíkt getur haft slæmar afleiðingar fyrir heilsufar fóst- ursins og getur til að mynda valdið ýmsum þroskafrávikum, sérstaklega á fyrstu tveimur mánuðum meðgöngu. Þessi ófullnægjandi blóðsykursstjórn- un móður getur einnig haft áhrif á vöxt fóstursins, blóðsykurs- og járnefnaskipti og súrefnismett- un. Getur valdið hjartabilun Bein tengsl eru á milli hjarta- sjúkdóma hjá börnum og með- göngusykursýki en um 30% barna mæðra með meðgöngusykursýki eru með ofvöxt á skilvegg hjarta- slegla sem valdið getur hjartabil- un síðar meir. Algengt er að börnin fæðist mjög stór en 25% barna kvenna sem þjást af meðgöngusykursýki eru þyngri en fjögur kíló við fæð- ingu. Vegna stærðarinnar eru börnin í aukinni hættu á að verða fyrir taugaskaða í fæðingu. Rétt mataræði og hreyfing Meðgöngusykursýki getur skapast á meðgöngu hjá konum sem hafa ekki sögu um sykursýki. Þeim sem greinast með meðgöngutengda sykursýki fer stöðugt fjölgandi og er vaxandi vandamál í þjóðfélag- inu. Margt er til ráða til að sporna við meðgöngusykursýki. Rétt mat- aræði móður hjálpar til að halda blóðsykri í jafnvægi og hreyfing er nauðsynleg til að lækka blóðsykur. Nauðsynlegt er að kona sem þjáist af meðgöngusykursýki sé undir góðu eftirliti og að fylgst sé reglu- lega með blóðsykri hennar. Sé þörf á insúlínmeðferð, eins og er í um 20% tilvika hjá konum, er kon- um kennt hvernig á að sprauta sig. Eftirfylgni er mikilvæg fyrir þær konur sem fá meðgöngusykursýki þar sem hætta er á að þær þrói með sér sykursýki týpu II. Þannig er ekki víst að sykursýkin hverfi þegar meðgöngunni lýkur og get- ur það haft neikvæðar heilsufars- legar afleiðingar fyrir móðurina og einnig á þau börn sem hún mun mögulega ganga með í framtíð- inni. MEÐGÖNGUSYKURSÝKI HÆTTULEG HEILSU BARNA Hvað er meðgöngusykursýki? Fylgjast þarf vel með konum sem þjást af meðgöngusykursýki. Getty Images/iStockphoto Fyrir ári kviknaði sú hugmynd hjá RakelGarðarsdóttur að framleiða íslenskanungbarnamat. Rakel, sem er framleið- andi hjá Vesturporti, fannst vanta á markað- inn mat sem foreldrar vissu nákvæmlega hvaðan kæmi og gerður væri úr íslenskum hráefnum. Hún hafði samband við vinkonu sína Hrefnu Rósu Sætran, sem er vel þekkt fyrir matargerð sína og veitingastaðina Grillmarkaðinn og Fiskmarkaðinn. „Við hitt- umst í eldhúsi meistarans,“ segir Rakel en þar lögðu þær á ráðin um ungbarnamat. Nú, ári síðar, er varan komin í hillur matvöru- verslana undir nafninu Vakandi. Íslenskt hráefni í fyrirrúmi Ein megináherslan hjá þeim vinkonum var að nota hollt og næringarríkt íslenskt hrá- efni. „Við völdum kalkún, sem er súperfæða, í stað nautakjöts eða kjúklings og við notum bygg í staðinn fyrir hrísgrjón. Allur þessi erlendi barnamatur er þykktur með hrís- mjöli,“ segir Hrefna. „Já og svo notum við auðvitað hreina íslenska vatnið,“ segir Rak- el. Dreifingin hófst í síðustu viku og virðist fara vel af stað. „Ég sá alla vega í Melabúð- inni í gær að það var lítið eftir,“ segir Hrefna. Réttirnir fjórir sem komnir eru á markað eru íslenskur pottréttur, sem inni- heldur kalkún, perlubygg og grænmeti, blómkál og rófur og gulrætur. „Þetta eru tvær týpur, önnur er ætluð fyrir níu mánaða og eldri en hin fyrir fjögurra mánaða og eldri,“ segir Rakel. Þær segjast vera rétt að byrja og hyggjast bjóða upp á fleiri bragð- tegundir í framtíðinni og ætla að hafa sem mest af hráefninu íslenskt þótt það geti orð- ið erfitt þegar ávextir eiga í hlut. Börnin dæmdu matinn Hrefna og Rakel ákváðu að prófa réttina á neytendunum sem eiga að borða þá. „Við auglýstum eftir börnum í rýnihóp og fengum tuttugu fjölskyldur og gekk það vel og var mjög hjálplegt. Fyrsta útgáfan sem við gerðum var ekki mjög vinsæl. Það var alltof þykkt,“ segir Rakel. „Það þurfti að þróa þetta betur,“ segir hún. Þær segjast hafa skoðað vel hvað væri í boði erlendis og könnuðu hvaða bragðtegundir hafa verið vinsælastar. „Maður þarf ekki að finna upp hjólið. Okkar vara er í ætt við það sem er vinsælast úti í heimi en það er svolítið öðru- vísi kryddað, það er frá henni Hrefnu,“ seg- ir Rakel. Krukkumatur án samviskubits Hrefna sá um að þróa bragðið á matnum, enda er það hennar fag. „Ég er búin að gera mikið af mat í gegnum tíðina þannig að ég veit hvernig þetta gengur fyrir sig. Ég á fjögurra ára strák og þegar hann var lítill var ég mjög mikið að vinna og gerði allan mat fyrir hann frá grunni, nema einu sinni keypti ég krukku og fékk mikið samviskubit. Nú á ég tveggja og hálfs árs stelpu og ég gerði einu sinni fyrir hana mat og keypti svo alltaf krukkur,“ segir Hrefna og hlær. „Ég vildi að það hefði verið til svona mat- ur þá því þau fengu stundum út- brot í kringum munninn því það voru einhver sterk efni í þessu,“ segir hún um erlendu vörurnar sem hún keypti. „Vörulínan á eftir að stækka á næstunni og við erum mjög spenntar fyrir því að nota geitaafurðir,“ segir Rakel og út- skýrir að þær séu ekki ofnæmisvaldandi. „Geitamjólk þykir miklu nær brjóstamjólk en kúamjólk,“ segir hún. Meiri gæði kosta meira Maturinn er framleiddur hjá Ora. Þær segja það frábært að geta fylgst vel með framleiðslunni, sem fer fram í Kópavogi. „Það er allt öðruvísi en að vera að kaupa eitthvað sem er framleitt í Amer- íku, þú veist ekkert hvar eða hvernig það er gert,“ segir Rakel en engin rotvarnarefni eru í vörun- um og ekki sykur og salt. „Okkar hugsjón er að ís- lensk börn geti borðað ís- lenskan mat, íslenska framleiðslu. Þetta er kannski nokkrum tí- köllum dýrara en sambærileg vara,“ segir Rakel. „Við leggjum ekki mikið á þetta, þetta er að miklu leyti gert til að varan sé til,“ segir Hrefna. „Þetta eru meiri gæði. Og ef það er einhvers staðar sem á ekki að spara er það hér,“ segja þær og benda á að allir vilji gefa ungbörnunum sínum það besta. Liður í að bjarga heiminum Þær segjast enn ekki vita hvaða tegund sé vinsælust hjá börnunum. „Við vorum að taka markaðsmyndir um daginn og vorum með fimm lítil börn og það var mjög gaman að sjá að þau börn voru alveg æst í þetta. Þá verður maður svo þakklátur,“ segir Rak- el. „Slagorðið okkar er „betri byrjun fyrir börnin“; grunnhugmyndin er bara þessi, að það sé í boði íslensk framleiðsla fyrir ung- börn,“ segir Rakel. „Þetta er mjög hollt. Fullorðnir hafa meira að segja sagt að þeim finnist þetta gott,“ segir Hrefna. Þær segjast opnar fyrir ábendingum og athugasemdum frá fólki sem hefur prófað vöruna. „Við hlökkum bara til framhaldsins, að geta stækkað línuna og farið með þetta til útlanda jafnvel,“ segir Rakel. „Við viljum bjarga heiminum og þetta er bara einn liður í því!“ Betri byrjun fyrir börnin Börnin kunna vel að meta nýja barna- matinn frá Vakandi. ’ Við vorum að taka mark- aðsmyndir um daginn og vorum með fimm lítil börn og það var mjög gaman að sjá að þau börn voru alveg æst í þetta. Þá verður maður svo þakklátur. Rakel Garðarsdóttir og Hrefna Rósa Sætran hafa tekið höndum saman og þróað hollan íslenskan ungbarnamat undir heitinu Vakandi. Fjórar tegundir eru nú í boði og innihalda þær engin rotvarnarefni og hvorki sykur né salt. Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is Hrefna Rósa Sætran og Rakel Garðarsdóttir. Ein tegundin inniheldur kalkún. Ljósmyndir/Björn Árnason
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið - Sunnudagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið - Sunnudagur
https://timarit.is/publication/1078

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.