Einn Helsingi - 01.03.1946, Page 10

8
EINN HELSINGI

möguleika til þess að þeir hefðu
getað notið sín á því sviði er hæfi-
leikar þeirra, sérgáfa og sérmennt-
un beindust að.
I öðru lagi ætti sjóðnum að
minnsta kosti að verða kleyft, öðru
hvoru, að skapa slíkum mönnum
einn stundarmöguleika, til að láta
eftir sig einhver varanleg verð-
mæti í sinni listar- eða vísinda-
grein, og þar með, í því tilfelli, að
fyrirbyggja að þjóðin misti alger-
lega hagnýtingu glæsilegra gáfna,
víðtækrar þekkingar og hæfileika
eins einstaklinga sinna.
í reglugerðar-uppkasti mínu er
svo allítarlega skýrt frá og sundur-
liðað hvernig hugsanlegt sé að
vinna í þessum tilgangi, svo að
árangur beri; — framkvæmdir og
störf í sambandi við það fyrirtæki
er hefjast skyldi handa um jafn-
skjótt og sjóðurinn hefði náð til-
tekinni upphæð. — Og þar vitan-
lega gert ráð fyrir því að stjórn
þess og sjóðsins sé í höndum nokk-
urra víðkunnra ágætismanna, og
algerlega óháða öllum flokkum og
klikkum í pólitík, og ekki stegldir
þrælar einhverrar sértrúar eða
lífsskoðana.
En sem sagt, hér verður að láta
staðar numið að sinni. Enda frek-
ari útlistun öll ekki tímabær, með-
an svo horfir, að hér er enn að
ræða um eins konar hugaróra eins
manns. Draumsýn eða hugmynd,
sem við fyrstu tilraun sína til að
íklæðast veruleika, fékk eigi góm-
stóran blett til að festa rætur á
meðal mannfélagsins.
Aðeins þetta vil ég taka fram, að
allt hið hugsaða fyrirkomulag, sem
reglugerðar-frumdrögin og forsend-
ur þess sýna, er byggt á þeim
grundvelli og út frá þeim einu for-
sendum, sem til greina geta komið,
þeim sem ávallt eru til staðar í
þessum sárkvæðu harmleikjum
heimskunnar og viðkvæmninnar.
En það eru þær forsendur, að or-
sök meinsins, áta þess og næring,
er fyrst og fremst og raunar sú al-
eina: — dauðmyrkvuð mannfyrir-
litning með glötun á sjálfsvirð-
ingu og lífstrú í kjölfarinu, —
mannfyrirlitning á einhverju stigi,
sem skapast hefur í sárum von-
brigðum, eða djúprættum svikum
samfélagsins gagnvart innsta
eðli einstaklingsins og fagurdraum-
um leitandi barnssálar.
Hinn eini grundvöllur, sem
lækningatilraunir þessa meins
verða byggðar á, er sá, að reyna að
skapa aftur sjálfsvirðingu og sjálfs-
traust, — reyna að skapa þau
skilyrði umhverfis einstaklinginn,
er gætu endurkallað smátt og
smátt trú hans á mennina og mann-
legt umhverfi og þar með lífstrú
og trúna á sjálfan sig og í fótspor
hennar, — trúna á að mannlegt líf
og samfélag sé ekki svo vonlaust
að þýðingarlaust sé að láta mögu-
leika sína og getu taka virkan þátt
í starfi og stríði þess.
Skal svo ekki farið fleiri orðum
um þetta efni hér. En ef auðna
ræður og mér verður kleyft fjár-
hagslega eða berst utanaðkomandi
liðsauki þar að, mun seinna hefti
Eins helsingja koma út á næsta ári
eða svo fljótt sem möguleikar
leyfa. Og því hefti þá, svo sem fyrr