Einn Helsingi - 01.03.1946, Blaðsíða 18
J(5
EINN HELSINGI
*
Tj1INS og racnn, ef til vill, minnast,
hljóða nii fyrirsagnir þessa þáttar
nokkuð á annan veg en ráð voru fyrir
gerð í upphafi hins „Opna bréfs"
míns. Ber margt til að svo er. í fyrsta
lagi fór það svo, að þau skrif mín, —
bréfið sjálft, — varð mjög miklu
Icngra, og frásögn þess öll fyllri og
stórum ýtarlegri en mér í upphafi
þess og inngangsorðum var ljóst að
það yrði, eða þyrfti að vera. — En svo
fór, að þar 'í bréfinurftrax voru dreg-
in fram öll meginatriði liins sýnilega
yfirborðs og staðfestra viðburða —
raunar alt, eða flest, sem máli skipti.
f öðru lagi hafa nú viðhorf flest
og aðstæður tekið svo matgvislegum
og mörgum breytingum á þeim tíma,
scm runnið hefur út ( sandinn, síðan
hin fyrstu skrif mín hér urn lágu
fyrir framan mig, og daglega hlóðust
niður, á því minnisstæða hausti, að
allverulegur hluti þeirra löngu
skrifa er nú orðinn ótímabær, eða
dæmst úr leik á einn eða annan
hátt í svipskiptahraða viðburðá-
streymisins.
Enn er það, að þetta persónulega
viðfangsefni mitt hlaut þá skiljanlega
að vera umfangsmikið i huganum,
mcðan það knúði þar á kviknakið og
sárt. Og þannig hlaut það að verða,
meðan engir hnútar þess voru leyst-
ir, — þeirra, sem sárast reyrðu að, —
meðan engar flækjur greiddust,
hvorki fyrir utanaðkomandi tilverkn-"
að, eða inni i eigin brjósti. — En jafn-
skjótt og hinar sárbeittu eggjar til-
finningarökleiðslunnar færu að slæv-
ast í köldu heiði hugans og aðflæði
tímans bæri að vefjar nýrra vand-
kvæða og viðfangsefna, — jafnskjótt
og jafnóðum hlaut fyrirferð þess að
rýrna, bæði í huga og framsetningu.
Og strax fáum vikum eftir að ég
hafði sent hið opna bréf mitt út á
meðal manna, opnaðisl mér sú lausn,
er mest var þörfin fyrir, — sú úrbót
váar hugsana og tilfinningalífs, sem
þ á, blátt áfram, var lífsskilyrði fyrir
mína persónulegu tilverðan.
Og jafnskjótt og mér var orðið það
nægilega ljóst, duldist mér heldur
ekki, að þar með var mínum persón-
lega þætti að mestu eða öllu leyti
lokið í raun og veruleika, — þessttm
einstaka bláþræði, — þessari örsmæð
úr óskapavef þeim, sem ofinn er i
sívaxandi æði ofstækis, átrúnaðar og
ótta, — þessum helvef, sem mannkyn-
ið sjálft hefir ofið og vefur urn sig,
þéttara og þéttara, svo hann byrgir
fyrir allar skynjanir og myrkvar alla
útsýn.
En þegar svo var komið gagnvart
mínum persónulega þætti, að sú lausn
var fengin, og sem ég tel mig hafa
gert nokkurnveginn fulla grein fyrir
á öðrum stöðum í þessu riti og í
„Orðsendingu" minni þá strax um
haustið, — þá gerði hún samkvæmt
eðli sínu allan frekari málaflutning
að mestu óþarfan og jafnframt að
vissu leyti óhelgann gagnvart aðal-
ætlunarverki ákalls míns.