Einn Helsingi - 01.03.1946, Síða 19
EINN HELSINGI
17
«
Þetta veit ég að þeir gera sér ljóst,
sem hafa gefið sér tíma til að staldra
svo lengi við í önnum dagsins, að
þeir hafi gert sér ljóst, hvað raun-
verulega knúði fram ákall mitt.
Og hvað einstökum efnisþáttum við-
víkur, sem gert var ráð fyrir í upphafi
„Opna bréfsinsí', hafa þeir því flestir
eða allir mist hlutverk og tilgang, og
tel ég mig ekki jiurfa að skilgreina
það frekar. Aðeins vil ég bæta fáeinum
orðum við um erindin tvö, sem ég
flutti í útvarpi hælisverja, að aflokn-
um þeim fyrir mig sögulega aðal-
fundi félagsdeildarinnar „Berkla-
vörn“ hér. sumarið 1944, og sem ég
nefndi „Helsingjar og ég“, frá ytri
og innri sjónarmiðum. — Síðara er-
indið, það sem fjallaði um hin ytri
viðhorf, var all ýtarlega rakið og end-
ursagt í „Opnu bréfi", eins og ég
þegar hefi tekið fram. En hvað því
fyrra viðvíkur, sem hafði undirfyrir-
sögnina „Frá innri sjónarmiðum",
þá skal þess fyrst getið, að þá þegar
um haustið, þegar ég fór að búa það
undir prentun, dró ég það straxs all-
verulega saman, skar burtu hin sáru
bituryrði, sem brjósthiti stundar-
innar hafði knúð fram, og persónu-
leg ávörp öll, til manna hér innan
veggja, feldi ég vitanlega niður. Þau
voru öllum utan þeirra óviðkomandi;
það úr þessum málum, sem fram
þurfti að koma, var eingöngu það,
sem e kk i var einstaklingsbundið,
heldur almennt. Eins og ég strax í
„Opnu bréfi“ reyndi að gera ljóst,
hvort sem það tókst eða ekki.
Þá er það í öðru lagi, hvað þess-
um erindum viðvíkur, að nú er flest
það fólk horfið héðan, sem þá reik-
aði hér um undir oggjum hinnar
reiddu sigðar, — hér í Biðheimaborg
hins „Bleika manns". — Horfið er það
flest héðan — annað tveggja út 1 ið-
anda dagsins á starfsvegum þjóðar-
innar, og að mestu, eða öllu leyti,
horfið sýnum, — eða, — og kannske
það sé stærri hópurinn, — horfið héð-
an fyrir fullt og allt, til þeirra húm-
landa, sem jafnvel hinir djörfustu og
langfleygustu mannshugir finna eng-
ar áttir til, — horfið til þessara hul-
iðsríkja framundan og bak við alla
drauma mannkynsins, — hulduland-
anna miklu, þaðan sem við öll kom-
uin i upphafi, og þangað sem við
ö 11 förum fyrr en varir, — þú og
ég, — þið og hin,
Og þar sem að nú er svo komið
sögu, að hér byggir nú og bíður allt
annað fólk en þá, — fólk, sem þetta
minn persónulega viðfangsefni er al-
gerlega óviðkomandi, þá þykist ég
nú ekki þurfa að gefa ýtarlegri skýr-
ingu á því, þótt hér verði ekki frek-
ar ýtt við.gömlum eymslum, cða rakt-
ir persónulegir smáþræðir, frckar en
hér er gert á stöku stað, og sem mér
hefir virzt óumflýjanlegt að ryfja upp,
En færi nú svo, að einhverjir óvið-
komandi, og málunum ókunnir, telji
það einhverskonar uppgjöf, — flótta
minn frá því að þurfa að standa undir
fullyrðingum mínum í „Opnu bréfi",
— þá ex því að svara, að þær full-
yrðingar tel ég mig þegar hafa sannað,
þar í bréfinu sjálfu, og með þögn
annarra þar um. Auk þess er ég orð-
inn svo þykkskinnaður á hrygglengj-
unni undan bitvargi „almannaróms-
ins", að ég finn ekki til undan þess-
konar „Pulex irritans".
Öðru máli gegnir, ef svo ósennilega
mætti fara, að ein slík rödd eða berg-
mál hennar, — eða raddir heyrðust
frá einhverjum þeim, sem þá áttu
hér leik að tafli. — Þvi þá liggja hér
hjá mér reiðubúin öll þau handrit og
plögg, sem i fyrstu var ráðgert að
kæmu fyrir almenningssjónir, ásamt
ýmsu, sem við hefir bæzt, svona eftir
því sem atvikin og rás timans hefur