Ægir - 01.12.2015, Qupperneq 10

baki ráðgjöfinni gekkst Haf-
rannsóknastofnun fyrir miklum
fundahöldum og fræðslu sem
staðið hafa yfir með ýmsu móti
fram á þennan dag, m.a. með
opnun upplýsingaseturs og sér-
stöku átaki í framhaldsskólum
landsins síðustu misserin.
Árið 1996 urðu tímamót
þegar fyrsta aflaregla fyrir þorsk
tók gildi, sem hvoru tveggja var
fyrirboði þess sem eftir átti að
koma og sennilega eitt mikil-
vægasta tækið í góðum árangri
við skynsamlega nýtingu fiski-
stofnanna á síðustu árum. Afla-
regla í fiskveiðum er aðferð til
að reikna árlega út hæfilegan
afla er tryggir til langs tíma arð-
bærar og sjálfbærar fiskveiðar,
sem einnig eru skaðlausar fyrir
umhverfið. Slíkar reglur eru nú í
gildi fyrir þorsk, ýsu, ufsa, gull-
karfa, loðnu og fleiri stofna.
Síðustu 15 árin hefur áhersl-
an verið, auk fiskirannsókna, á
eflingu ýmiss konar umhverfis-
rannsókna, sem sett hafa í vax-
andi mæli mark sitt á starfsem-
ina. Þar má nefna rannsóknir í
tengslum við hlýskeiðið frá
aldamótum og áhrif þess á líf-
ríkið, breyttar aðstæður norðan
Íslands á uppeldisslóð loðnu,
kortlagningu hafsbotnsins,
flokkun búsvæða, rannsóknir
og friðlýsing kóralsvæða og
mat á umhverfisáhrifum ýmiss
konar framkvæmda í sjó og á
landi á lífríki strandsjávar.
Á síðasta áratug er krafan
um sjálfbærni líka orðin það
sem alþjóðleg umræða snýst
um og er grundvöllur vottunar
og markaðssetningar matvæla
úr sjó í vaxandi mæli. Haf- og
fiskirannsóknir eru alþjóðleg
starfsemi, óháð landamærum,
sem yfirleitt er sinnt af einni
sterkri stofnun í hverju landi,
enda kostnaðarsamar. Saman-
burður, samvinna og sam-
keppni eiga sér því stað landa á
milli. Íslenskur sjávarútvegur á
alþjóðamarkaði er m.a. háður
því að haf- og fiskirannsóknir
okkar séu í fremstu röð.
Stuðningur við vísindin
Þegar litið er um farinn veg, er
ljóst að Hafrannsóknastofnun
og starfsemi hennar hefur í
meginatriðum notið skilnings
og stuðnings stjórnvalda. Varð-
andi uppbyggingu aðbúnaðar
og starfsaðstöðu var tekið á
þeim málum af stórhug á fyrstu
árum stofnunarinnar. Vitaskuld
hefur hvesst á stundum og
ráðamenn ekki alltaf verið sáttir
við ráðgjöf stofnunarinnar. Og
sannarlega hefur stofnunin oft
setið undir gagnrýni sjómanna
og útvegsmanna í gegnum tíð-
ina. Gleðiefnið er að síðasta ára-
tuginn hefur öldurnar lægt
verulega, Hafrannsóknastofnun
hefur væntanlega tekist betur
að útskýra vísindin að baki ráð-
gjöfinni og lagt áherslu á að vís-
indunum fylgir óvissa, þau eru
ekki óskeikul. En hættan af því
að fylgja vísindalegri ráðgjöf er
vitanlega mun minni en að láta
stundarhagsmuni eða tilfinn-
ingu eina ráða för.
Satt að segja hefur almenn-
ingur einnig sýnt að hann
treystir stofnuninni fyrir leið-
sögn í þessum efnum. Á þessu
ári var Hafrannsóknastofnun í 5.
sæti af 18 helstu stofnunum
samfélagsins sem almenningur
treystir best þar sem 84% að-
spurðra kváðust treysta ráðgjöf
stofnunarinnar. En markaður-
inn gerir líka kröfur um ítarlega
þekkingu á ástandi nytjastofna
Jóhann Sigurjónsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar, rekur sögu hennar á afmælishátíðinni í Hörpu í nóv-
ember.
Fræðsla um haf- og fiskirannsóknir á Hátíð hafsins.
Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávarútvegsráðherra flytur kveðju ríkis-
stjórnar á 50 áraafmæli Hafrannsóknastofnunar.
Ísfell ehf • Óseyrarbraut 28 • 220 Hafnarfjörður • Sími 5200 500 • isfell@isfell.is
www.isfell.is
Óskum landsmönnum öllum
gleðiríkrar hátíðar og farsældar á nýju ári
Starfsfólk Ísfells
10