Morgunblaðið - 17.08.2016, Page 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 2016
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
Tveir breskir þingmenn, þau Kevin
Foster og Rupa Huq, eru stödd á
landinu og eru hér í boði IFAW,
eða Alþjóða dýraverndunarsjóðsins,
sem einbeitir sér nú að verndun
hvala.
Samtökin voru stofnuð í
Massachusetts í Bandaríkjunum
árið 1968 og eru stærstu verkefni
þeirra í Afríku, þar sem reynt er
að vernda fíla, á Indlandi að
vernda tígrisdýr og í Rússlandi að
vernda bjarndýr.
Á Íslandi hafa þau einbeitt sér
að verndun hvala allt frá árinu
1990. Hluti af baráttunni er að fá
ferðamenn til að hætta að borða
hvalkjöt á veitingastöðum í von um
að minnka þannig eftirspurnina
eftir hvalkjöti. Ein herferðin sem
er enn í gangi nefnist Meet us dońt
eat us eða Horfðu á okkur en ekki
eta okkur. Þeirri herferð var ýtt úr
vör árið 2010 og hafa hátt í 500
sjálfboðaliðar tekið þátt í henni.
Fulltrúi Alþjóða dýravernd-
unarsjóðsins á Íslandi er Sigur-
steinn Másson. Hann segir sam-
tökin vinna diplómatískt og leggja
áherslu á að vinna jákvætt í sinni
baráttu. Finna grundvöll fyrir sam-
ræðu. „Það er kjarninn í þessu hjá
okkur,“ segir Sigursteinn og bætir
við að hann hefði ekki lagt samtök-
unum lið nema vegna þess að hann
væri viss um að markmið þeirra
færi saman við hagsmuni Íslands
og Íslendinga. „Hrefnan sem lif-
andi dýr er miklu verðmætari en
dauð. Það eru 350 þúsund manns
sem fara í hvalaskoðun á þessu ári,
þetta er næststærsta afþreying-
argrein ferðaþjónustunnar á Ís-
landi. Hvalveiðimenn segja að þeir
nái einni milljón króna út úr hval
sem þeir drepa, það eru miklu
fleiri krónur að koma út úr hvaln-
um sem fær að lifa í Faxaflóanum.
Svo má ekki gleyma því að það var
gerð talning 1928 á hvölum, fyrsta
alþjóðlega talningin sem talað er
um. Það er nokkuð óumdeilt að
hval hefur fækkað um 90% síðan
sú talning var gerð. Ekki út af
okkur. Auðvitað helst út af því
hversu stórtækir Bandaríkjamenn
og Ástralar og fleiri voru í Kyrra-
hafinu og sléttbaknum var útrýmt
af Íslandsmiðum af öðrum en okk-
ur.“
Ensku þingmennirnir sammála
Kevin Foster er þingmaður fyrir
Íhaldsflokkinn í Devon, sem er í
suðvesturhluta Englands, þekktu
íhaldshéraði þar sem grínþættirnir
Fawlty Towers gerast og margar
sögur Agöthu Christie enda var
hún þaðan. Hann er grjótharður í
andstöðu sinni við hvalveiðar og
segir að sú skoðun gangi þvert á
flokka í Bretlandi. Bæði hægri-
menn og vinstrimenn séu sammála
því. „Það var alls konar úrtölufólk
um að þetta bann hefði slæm áhrif
á vistkerfið en sú hefur ekki verið
raunin. Hvalveiðar hafa verið bann-
aðar í Bretlandi meira og minna
frá 1986.“
Rupa Huq er þingmaður Verka-
mannaflokksins frá London og líð-
ur illa þegar hún sér hvalveiðibát-
ana við höfnina rétt hjá
hvalaskoðunarbátunum. „Þetta á
ekki saman,“ segir hún. „Aðeins
eru stundaðar hvalveiðar í þremur
löndum í dag; í Japan, Noregi og á
Íslandi. Þetta er ekki einu sinni
menningarlega mikilvægt hér á Ís-
landi, því þið byrjuðuð ekki að
veiða hval fyrr en á fimmta áratug
síðustu aldar. Þetta skiptir engu
máli fyrir íslensku þjóðina en
hvalaskoðun skiptir máli fyrir Ís-
lendinga. Það eru mest ferðamenn
sem kaupa hvalkjöt og borða það.
Við viljum reyna að hafa áhrif til
að þeir hætti því og skoði þá frek-
ar.“
Þá bætir Kevin við: „Það er
magnað að vera niðri á bryggjunni
hérna og horfa á fortíðina annars
vegar, það er hvalveiðibátana, þar
sem enginn maður er uppi á dekki.
Og hins vegar horfa á framtíðina,
það er hvalaskoðunarbátana, þar
sem er fullt af fólki að versla og
allt að gerast. Staðreyndin er sú að
hvalurinn er mikilvægur viðskipta-
lífinu lifandi en gerir afskaplega
lítið í bitum inní frystihúsi.“
En hvað veld-
ur því að breskir
þingmenn hafa áhuga
á þessu, nýkomnir úr kosn-
ingum um Brexit og mörgu
öðru mikilvægu?
Rupa Huq verður til svars:
„Brexit var mikilvægt, við Kevin
vorum bæði á móti því en það fór
eins og það fór. En staðreyndin er
sú að dýravernd skiptir Englend-
inga miklu máli. Þegar umræðan
um refaveiðar náði hámarki, en það
eru orðin mörg ár síðan við bönn-
uðum þær, þá fékk ég fleiri tölvu-
pósta út af því en út af Brexit.“
Dýravernd skiptir miklu máli
 Tveir breskir þingmenn eru hér á landi til að berjast fyrir verndun hvala  Þeir vilja hafa áhrif
á ferðamenn um að borða ekki hvalkjöt  Þeir segja málefnið snerta almenning í Bretlandi
Morgunblaðið/Þórður
Ólík Bresku þingmennirnir eru frá ólíkum héruðum og úr andstæðum flokkum, Íhaldsflokknum og Verka-
mannaflokknum, en þau eru algjörlega sammála um verndun hvala bæði hér og annars staðar.
» Herferðinni Meet us dońt eat us
eða Horfðu á okkur ekki eta okkur
var ýtt úr vör á Íslandi árið 2010 af
samtökunum IFAW. Síðan þá hafa hátt í 500
sjálfboðaliðar tekið þátt í henni og yfir 80 þúsund
póstkortum með undirskriftum ferðamanna verið
safnað saman og þau send utanríkisráðuneytinu.
» Síðan árið 2004 hafa IFAW reglulega fengið Gallup til að fram-
kvæma fyrir sig könnun um hversu margir Íslendingar borða hvalkjöt. Ár-
ið 2013 sögðust aðeins 3% Íslendinga hafa borðað hvalkjöt það árið oft-
ar en sex sinnum. Yfir 82% þeirra höfðu aldrei nokkurn tímann borðað
það.
Herferð IFAW fyrir verndun
HVALAVERND Á ÍSLANDI ER MEÐ ÖFLUGAN STUÐNING
Sigurður Ægisson
sae@sae.is
Um síðustu helgi færðu systurnar
Anna Sigríður, Alda, Halldóra og
Þórdís Jónsdætur Síldarminjasafni
Íslands á Siglufirði að gjöf skúlptúr
úr smiðju Aðalheiðar S. Eysteins-
dóttur listakonu. Verkið er gefið í
minningu foreldra þeirra, Sig-
urlaugar Davíðsdóttur, sem saltaði
síld í 42 sumur, og Jóns Þorkels-
sonar skipstjóra, síldarmatsmanns
og verkstjóra hjá Síldarverk-
smiðjum ríkisins. Afkomendur
þeirra Jóns og Sigurlaugar voru
saman komnir í Bátahúsinu ásamt
vinum, vandamönnum og starfsfólki
Síldarminjasafnsins við athöfn þeg-
ar verkið var formlega afhent. Síld-
arstúlkan situr þar á bryggjunni, í
örstuttri pásu, með sígarettu í hendi,
eins og ekki var óalgengt í þá daga,
og mun um ókomna tíð standa vörð
um minningu, störf og heiður allra
þeirra kvenna sem unnu í síldinni.
Síldarminjasafnið
fékk síldarstúlku
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Skúlptúr Síldarstúlkan situr í pásu á Síldarminjasafninu á Siglufirði.