Fréttablaðið - 09.12.2016, Blaðsíða 22

Byggingarnar hrundu ekki,
þær urðu að dufti.
Á alþjóðadegi fatlaðs fólks 2016 liggja fyrir drög að nýrri Framkvæmdaáætlun í mál-
efnum fatlaðs fólks fyrir tímabilið
2017-2021, sem er langt og ítarlegt
plagg. Þegar rennt er yfir drögin
með gleraugum hreyfihamlaðra
einstaklinga (sem og allra fatlaðra)
koma upp fjölmargar spurningar
og því miður vissar efasemdir. Sér-
staklega þegar tekið er mið af raun-
niður stöðu fyrri framkvæmdaáætl-
unar sem er búin að vera við lýði frá
2012 og því miður er fjölmargt þar
sem alls ekki hefur raungerst, þó
vissulega hafi einstaka atriði náð
fram að ganga.
Hér eru bara tvö dæmi tiltekin
sem ekki hafa raungerst. Notenda-
stýrð persónuleg aðstoð (NPA) er
enn þá á ís og því enn skilgreind
sem tilraunaverkefni. Afar brýnt
er að NPA verði lögfest á næstunni,
enda hafa flestir stjórnmálaflokkar
sett það á stefnuskrá sína fyrir ný-
afstaðnar kosningar. Kveðið er á
um margs konar réttindi fatlaðra og
þ.m.t. NPA í Samningi Sameinuðu
þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks.
Þrátt fyrir að samningurinn hafi
verið undirritaður og núna fullgiltur
þá hafa allt of fá réttindi sem þar eru
tiltekin raungerst. Því er gífurlega
mikilvægt að samningurinn verði
lögfestur á fyrstu vikum nýs lög-
gjafarþings.
Langt í land
Takmörkun á aðgengi allra
almenningssamgangna. Þar er
langt í land en eðlileg og sann-
gjörn krafa hreyfihamlaðra er að
t.d. almenningsvagnar sem ganga
út um landið allt verði að vera
aðgengilegir öllum, en ekki bara
almenningsvagnar sem ganga
innan höfuðborgarsvæðisins og
í stærstu bæjum landsins. Þá er
spurt, hver á að greiða fyrir það?
Eðlilegt er að ríkið setji eitthvað
af því fjármagni sem fer í að greiða
niður almenningssamgöngur í
landinu í að bæta aðgengi allra
að þeim. Gerð hefur verið krafa
til SSH (Samtök sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu) í rúm þrjú
ár að hluti stofnleiða verði gerður
aðgengilegur með því að taka fyrst
og fremst biðstöðvarnar í gegn.
Áhugi SSH hefur ekki verið fyrir
hendi og engin raunveruleg breyt-
ing því í augsýn.
Ekki er mikil bjartsýni á að ný
framkvæmdaáætlun breyti miklu
þar um, því flöskuhálsinn er ávallt
að afar takmarkað fjármagn fylgi
svona áætlunum þó margir komi
að og mikil vinna liggi að baki
(með tilheyrandi kostnaði), þann-
ig að þær enda allt of oft sem eins
konar óskalisti sem tekur sig vel út
á glærukynningum. Jafnvel hafa
dómar bæði í héraði og Hæsta-
rétti staðfest þetta einnig. Má þar
nefna nýlegan dóm Hæstaréttar í
máli fatlaðrar konu sem vildi búa
heima hjá sér, en fær ekki meiri
stuðning Reykjavíkurborgar en
sem nemur annarri hverri viku.
Dómur féll gegn henni. Þá er mál
Samtaka endurhæfðra mænu-
skaddaðra í héraðsdómsmáli gegn
Reykjanesbæ varðandi fasteign
vegna samkomustaðar í Reykja-
nesbæ sem er á annarri hæð án
lyftu. Málið var dæmt Reykjanesbæ
í vil. Í báðum tilfellum var vísað í
margumræddan samning. Dóm-
stólar benda hins vegar á að hann
hafi enn ekkert lagalegt gildi í dag.
Því er spurt hvort raunverulega
standi einhver sannfæring að baki
nýrrar framkvæmdaáætlunar í
málefnum fatlaðs fólks, annað en
óskir um betri tíð og blóm í haga
til hana fötluðum landsmönnum?
Spyr sá sem ekki veit.
Raunveruleg framkvæmdaáætlun,
óskalisti eða plagg til einskis?
Bergur Þorri
Benjamínsson
formaður
Sjálfsbjargar
Þrátt fyrir að samningurinn
hafi verið undirritaður
og núna fullgiltur þá hafa
allt of fá réttindi sem þar
eru tiltekin raungerst. Því
er gífurlega mikilvægt að
samningurinn verði lögfestur
á fyrstu vikum nýs löggjafar-
þings.
Á fullveldisdaginn, 1. desem-ber síðastliðinn, birtist grein hér í blaðinu eftir Sölva
Jónsson; Dagurinn þegar Banda-
ríkin réðust á sjálf sig. Mig langar
til að impra á nokkrum atriðum af
því tilefni. Viss tvíhyggja hefur ríkt
í viðbrögðum við þessum atburði,
11. september 2001. Annars vegar
eru þeir sem taka hina opinberu
skýringu góða og gilda, skýringu
stjórnvalda, hins vegar þeir sem
gera það ekki og telja útilokað að
tvíburaturnarnir hafi hrunið vegna
brennandi flugvélaeldsneytis.
Sá síðari er eins konar regnhlífar-
samtök ýmissa hópa sem kalla sig
„911-truthmovements“. Málflutn-
ingurinn þar hefur einkennst af
því að árásirnar hafi verið innan-
búðarverk, eins og titill greinar
Sölva vísar til. Og í framhaldi af því,
að byggingarnar, tvíburaturnarnir
ásamt byggingu 7 (47 hæða), hafi
verið eyðilagðar með skipulegum
hætti, sprengiaðgerðum.
Nú nefni ég til sögunnar, þriðja
kostinn, sem reyndar hefur orðið
fyrir miklu aðkasti frá báðum
hinum fylkingunum. Þetta er kona
að nafni Judy Wood. Menntun
hennar gerir hana einstaklega hæfa
til að rannsaka þennan atburð.
Hún er byggingarverkfræðingur,
véltæknifræðingur ásamt því að
vera doktor í efnaverkfræði með
sérhæfingu í samruna ólíkra efna.
Judy Wood hóf að rannsaka þenn-
an atburð frá fyrsta degi, afrakstur-
inn birtist 2008 með bók hennar
Where did the Towers go? Evidence
of direct free-ener technology
on 9/11. Þar sýnir hún fram á, að
hvorki brennandi flugvélaelds-
neyti, né sprengiefni af nokkru tagi,
geti útskýrt hvað gerðist. Þó engar
sannanir hafi fundist, hvorki um
aðkomu flugvéla né sprengiefna, í
„hruni“ bygginganna, er ekki þar
með sagt að slík fyrirbæri hafi ekki
komið við sögu.
Að eyðileggja byggingu með
sprengiaðgerðum er flókið verk og
getur auðveldlega farið úrskeiðis.
Að koma 110 hæða tvíburaturnum
fullkomlega lóðrétt niður í grunn-
flöt sinn með sprengjum, er úti-
lokað. Í öðru lagi væri mjög erfitt ef
ekki ómögulegt, að samhæfa slíkar
aðgerðir með fjarstýringu. Að auki
væri undirbúningurinn svo viða-
mikill og tímafrekur, að slíkt færi
varla framhjá nokkrum manni.
Ekkert af þessu stemmir við það
sem gerðist. Byggingarnar hrundu
ekki, þær urðu að dufti. Hvor tví-
buraturn vó u.þ.b. 500 þúsund
tonn. Báðir turnarnir, ásamt WTC-7
vógu vel yfir milljón tonn. Ef allt
þetta hlass hefði fallið óhindrað
til jarðar, hefði það valdið því að
undirlagið, sem líkja má við bað-
kar, hefði brostið og Hudsonáin
flætt inn á Manhattan. Ekkert slíkt
gerðist, meira að segja var neðan-
jarðarkerfið undir byggingunum
nánast óskemmt. „Hrunið“ mældist
mjög lítið á jarðskjálftamælum.
Fleiri byggingar eyðilögðust eða
skemmdust verulega í WTC-sam-
stæðunni, WTC-3 (22 hæða) og
WTC-4 (9 hæða), eyðilögðust að
mestu. WTC-5 (9 hæða) og WTC-6
(8 hæða) skemmdust verulega.
Að lokum vitna ég í bók Judy
Wood á bls. 171, þar sem Jay Jonas
brunaliði lýsir upplifun sinni. Hann
komst af ásamt þrettán öðrum
félögum sínum: „Ég skimaði um allt
í kringum mig og sagði, strákar! Það
voru víst 106 hæðir fyrir ofan okkur
og nú sé ég sólarljósið … Ekkert er
fyrir ofan okkur. Þetta háhýsi er
ekki lengur til. Þetta voru stærstu
skrifstofubyggingar veraldar og ég
sé ekki eitt einasta skrifborð eða
skrifstofustól eða þá síma, ekki
neitt.“
Hvað varð um
turnana?
Um þessar mundir er jóla-undirbúningurinn í fullum gangi á flestum íslenskum
heimilum. Annar sunnudagur í
aðventu liðinn og sá þriðji rétt
handan við hornið. Æ fleiri jóla-
seríum er stungið í samband og
margir farnir að huga að jólasteik-
inni. Börnin föndra jólaskraut
í skólanum og innan skamms
kemur fyrsti jólasveinninn til
byggða. En hvað eru þessi jól og
til hvers höldum við upp á þau?
Við höldum upp á jólin í svart-
asta skammdeginu, þegar sólin
og sumarið er eins langt frá okkur
og það getur orðið. Í heiðnum sið
héldu menn stórar jólaveislur með
mat og drykk og voru þær hugs-
aðar til að létta biðina eftir vori
og lífga sálaryl. Ekki svo vitlaust.
Þegar ég var barn héldum við
upp á jólin til að fagna fæðingu
frelsarans. Það er svolítið tabú
viðhorf í íslensku samfélagi í dag.
Skólarnir eiga helst að sleppa
því að fara með börnin í kirkju
fyrir jólin þar sem við erum jú
mistrúuð og í hinum ýmsu trú-
félögum. En hvað gerist þegar við
förum í kirkju? Margir upplifa sér-
stakt andrúmsloft sem gæti stafað
af því að í kirkjum er yfirleitt hátt
til lofts og vítt til veggja enda
hannaðar með ákveðið hlutverk
í huga. Aðrir heillast af arkitekt-
úrnum. Enn öðrum finnst gaman
að syngja og ganga þess vegna í
kirkjukórinn. Svo eru aðrir sem
fara í kirkju til að fá tækifæri til að
ræða við hinn heilaga anda. Það er
kannski bara svolítið ævintýri að
fá að koma inn í kirkju.
Hvað gerum við þegar við förum
til útlanda? Við förum meðal
annars að skoða kirkjurnar og
trúarhofin sama hverrar trúar
við erum því það er eitthvað við
þessar byggingar sem heillar
okkur hvort sem það er skrautið,
stóru rýmin, athafnirnar eða hvað
sem er annað. Við skiptum hins
vegar fæst snarlega um trú við
eina heimsókn í kirkju eða annars
konar trúarhof.
Hollt að læra um
sem flest trúarbrögð
Trúin er yfirleitt eitthvað sem við
fáum með uppeldinu og finnum
svo einhvern tíma á lífsleiðinni
hvort hún á við okkur eða ekki. Það
er voðalega erfitt að fá einhvern sem
trúir til að hætta að trúa og eins að
fá einhvern sem ekki trúir til að trúa.
Enda þótt trúarbrögð hafi í gegn um
tíðina oft verið notuð til misjafnra
verka og valdið allt of mörgum
stríðum og hörmungum þá eru þau
í grunninn ekkert nema hjálpartæki
einstaklingsins. Við höfum öll val,
enginn veit hvort þú trúir nema þú
og það kemur heldur engum við. Ég
tel að það sé hollt að læra um sem
flest trúarbrögð og kynnast boðskap
þeirra og menningu.
Við ættum þess vegna að velta því
fyrir okkur hvort þessar kirkjuheim-
sóknir eru trúboð eða kannski bara
eitt lítið jólaævintýri sama hvort
við höldum upp á jólin til að stytta
biðina eftir vori, fagna fæðingu
frelsarans eða nýtum tækifærið til
að fá frí frá vinnu eða skóla.
Gleðileg jól!
Þegar líður að jólum –
Hugleiðing í skammdeginu
Ari Tryggvason
stuðningsf. LSH
og vagnstjóri hjá
Strætó b.s.
Ásta Sigríður
Olgeirsdóttir
háskólanemi
Trúin er yfirleitt eitthvað
sem við fáum með uppeld-
inu og finnum svo einhvern-
tíma á lífsleiðinni hvort hún
á við okkur eða ekki.
Ábendingahnappinn má
finna á www.barnaheill.is
9 . d e s e m b e r 2 0 1 6 F Ö s T U d A G U r22 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð i ð
0
9
-1
2
-2
0
1
6

0
4
:3
0
F
B
0
7
2
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
9
C
-A
2
4
C
1
B
9
C
-A
1
1
0
1
B
9
C
-9
F
D
4
1
B
9
C
-9
E
9
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
0
7
2
s
_
8
_
1
2
_
2
0
1
6
C
M
Y
K