Fréttablaðið - 09.12.2016, Side 30

Pólska bíóárinu lýkur í desem­
ber með fjórum sýningum á
höfuðborgarsvæðinu en menn­
ingarsamstarf milli Íslands og
Póllands hefur styrkst mikið
undan farin ár. Kvikmyndasam­
starf milli Póllands og Íslands er
einn sterkasti hlekkurinn í menn­
ingarsamstarfi landanna tveggja
að sögn Ewu Marcinek, verkefna­
stjóra hjá Indygo Agata Szakiel,
sem segir margar skemmtilegar
sýningar í vændum. „Dagana 11.
og 12. desember verða tvær kvik­
myndasýningar í Stúdentakjall­
aranum. Sýnd verður „Papusza“,
sem er verðlaunamynd frá árinu
2013. Þetta er falleg og hrífandi
kvikmynd sem fjallar um ævi
fyrsta ljóðskáldsins sem skrifaði
á tungu Rómafólks. Einnig verð­
ur sýnd heimildarmyndin „The
Author of Solaris“ sem segir sögu
pólska vísindaskáldsagnahöfund­
arins Stanisław Lem. Bækur hans
hafa verið þýddar á 41 tungumál
og hafa selst í yfir 40 milljónum
eintaka sem gerir hann að einum
mest lesna vísindaskáldsagnahöf­
undi heims.“
Þann 15. desember verða nýjar
pólskar teiknimyndir sýndar á
Bókasafni Hafnarfjarðar. „Mynd­
irnar, sem ætlaðar eru börnum,
heita „Czapu Czipu“ og „Mami
Fatale.“ Þann 17. desember sýnir
bókasafnið verðlaunastuttmynd­
ina „Strong Coffee Isn’t That
Bad“ frá árinu 2014. Stuttmynd­
in er stjörnum prýdd gaman­
mynd byggð á kanadíska leikrit­
inu „Mending Fences“ eftir Norm
Foster. Aðgangur að öllum sýn­
ingum er ókeypis og opinn öllum.“
Spennandi ár
Pólska bíóárið 2016 er verkefni
helgað sýningum pólskra kvik­
mynda á Íslandi. Það nær yfir
allt árið og er skipulagt af stofn­
uninni Indygo Agata Szakiel í
Wroclaw í Póllandi. „Stofnun­
in hefur áður unnið með RIFF
og Jazzhátíð Reykjavíkur. Árið
hefur verið mjög spennandi og
fullt af skemmtilegum viðburð­
um. Það hófst með sýningu á fjór­
um pólskum heimildarmyndum
á kvikmyndahátíðinni Stockfish
í febrúar. Pólskir bíódagar voru
skipulagðir af pólska sendiráðinu
á Íslandi og tvær pólskar heim­
ildar myndir voru sýndar á Skjald­
borg, hátíð íslenskra heimildar­
mynda, í maí.“
Umræður um kvikmyndir voru
einnig á dagskrá Pólska bíóárs­
ins að sögn Ewu. „Umræður um
munnlegar lýsingar á kvikmynd­
um fyrir sjónskerta fóru fram á
vegum ferðamálaráðsins í Rockall.
Sýnd var kvikmynd um rithöfund­
inn Sławomir Mrozek og umræð­
ur um verk hans voru haldnar á
vegum Lestrarhátíðar Reykjavík­
ur bókmenntaborgar. Pólskir bíó­
dagar voru haldnir á Egilsstöð­
um og kvikmyndasýningar voru
haldnar fyrir börn á Bókasafni og
Náttúrufræðistofu Kópavogs.“
Meðal annarra verkefna á árinu
nefnir hún kvikmyndaverkefni
fyrir blinda í samstarfi við Bíó
Paradís, ferðaskrifstofan Ultima
Thule hefur kynnt pólska og ís­
lenska kvikmyndagerð í báðum
löndum auk þess sem pólska
sendiráðið á Íslandi skipulegg­
ur pólska bíódaga á hverju ári.
„Í ár var sérstakur pólskur fókus
á Alþjóðlegri kvikmyndahátíð í
Reykjavík, RIFF, þar sem yfir 30
pólskar kvikmyndir voru á dag­
skrá. Árið 2016 var sérstaklega
helgað pólskum kvikmyndum með
verkefninu Pólska bíóárið.“
Góð samvinna
Helsta ástæða þess eru möguleik­
ar á styrkjum frá EEA, pólska
menningarmálaráðuneytinu, kvik­
myndamiðstöð Póllands og Adam
Mickiewicz­stofnuninni. Pólsk
menning er sýnileg á flestum ís­
lenskum menningarhátíðum og
listviðburðum. Pólski kvikmynda­
leikstjórinn Krzysztof Kieslowsky
vakti m.a. mikla athygli á níunda
og tíunda áratugnum fyrir mynd­
ir sínar um frönsku fánalitina,
„Rauður“, „Hvítur“ og „Blár“. Af
nýrri pólskum kvikmyndum sem
hafa vakið alþjóðlega athygli má
nefna „Ida“ frá árinu 2013. Mynd­
in hlaut Óskarsverðlaun sem besta
erlenda kvikmyndin árið 2015 og
var sýnd í Bíói Paradís í tengslum
við Pólska bíóárið.
Pólska bíóárið er fjármagn­
að af menningarmála­ og þjóðar­
arfsráðuneyti Póllands og pólsku
kvikmyndamiðstöðinni. „Verkefn­
ið hefði þó aldrei orðið að raun­
veruleika án aðstoðar allra þeirra
íslensku samstarfsaðila sem lögðu
hönd á plóg. Má þar helst nefna
Bíó Paradís, RIFF, Stockfish,
Pólska sendiráðið á Íslandi, Kópa­
vogsbæ, Fljótsdalshérað, Hafn­
arfjarðarbæ, Reykjavíkur borg,
Hótel Reykjavík Marina, Skjald­
borgarhátíðina og Reykjavík bók­
menntaborg.
„Á markaðnum verð ég með föt
úr línunni H­Zero og handpússuð
speglahálsmen sem við Helga Kjer­
úlf vinnum saman úr úrkasti frá
speglaverksmiðju. Við Helga settum
á fót Usee Studíó í sumar og merkið
mitt, Halla Zero, er komið þar undir.
Hugmyndafræði Usee er að vinna
með úrkast fyrirtækja og stofnana
og þróa þann efnivið áfram í falleg­
ar vörur,“ útskýrir Halla Hákonar­
dóttir fatahönnuður. Halla er ein
þeirra hönnuða og listamanna sem
taka þátt í jólamarkaði Norræna
hússins á sunnudaginn en á mark­
aðnum er lögð áhersla á endurhönn­
un og umhverfisvæna hönnun.
„Flíkurnar mínar eru unnar út
frá sníðagerð þar sem ekkert efni
fer til spillis en alla jafna fara að
minnsta kosti 14 prósent efnisins í
ruslið við venjulega sníðagerð. Ég
er að þróa sníðaaðferð þar sem hver
einasti bútur er nýttur,“ útskýrir
Halla. „Þegar ég er búin að púsla
saman flík og einn bútur er eftir
verður hann oft að vasa sem setur
punktinn yfir i­ið. Efnin sem ég nota
í flíkurnar koma yfirleitt úr lager­
um sem eru ekki starfræktir leng­
ur og eru að losa sig við efnin. Við
kaupum einnig efni af góðgerðar­
verslunum bæjarins sem við notum
í tilraunastarfsemi og í þróun á vör­
unni,“ segir Halla og viðurkennir að
það geti verið talsverð áskorun að
vinna með það sem stendur til boða
en velja sér ekki efniviðinn. Efnið
sem hún fær í hendurnar ræður
ferðinni.
„Nú erum við í Usee Studio að
vinna með velúr, einfaldlega af því
við komumst yfir mikið af því efni.
En eins og ástandið er í dag þýðir
ekkert annað en að hugsa hlutina út
frá hráefninu, bæði frá umhverf­
is­ og mannúðarsjónarmiðum. Það
fylgir ákveðin alvara efniviðnum
sem þó má ekki kæfa sköpunar­
gleðina og tilraunamennskuna.
Efniviðurinn getur orðið að hverju
sem er, ekki endilega flík. Okkur
langar til dæmis að vinna verkefni
tengd gjörningalist og sviðsmynd­
um og vinna með lista­ og tónlistar­
fólki.“
Línan Usee Reflection saman­
stendur af handpússuðu skarti
úr speglum sem Halla og Helga
unnu úr afgöngum frá speglaverk­
smiðju. Hún segir það þó hafa komið
ánægjulega á óvart, þegar þær föl­
uðust eftir afgöngum hjá ólíkum
verksmiðjum, hvað lítið stendur út
af við framleiðsluna.
„Verksmiðjur eru í dag meðvit­
aðri um þessa hluti og það er fagn­
aðarefni. Við Helga viljum meina að
þann dag sem við förum á hausinn
með þessa hugmynd okkar er útópí­
an orðin að veruleika, ekkert rusl til
handa okkur að vinna úr.“
Nánar má forvitnast um hönn­
un og vörur Höllu og Helgu á www.
usee.is. Þá verða vörurnar á jóla­
markaði Norræna hússins og í jóla­
dagatali Hönnunarmiðstöðvar.
Halla Hákonardóttir og Helga Kjerúlf hafa sett á fót hönnunarstúdíó sem gengur
út á að búa til vörur úr efni sem annars væri hent. Þær taka þátt í jólamarkaði
Norræna hússins á sunnudag en þema markaðarins er endurnýting. myNd/ErNir
Flíkurnar í H-Zero línunni eru sniðnar þannig að ekkert efni fer til spillis. myNd/UsEE.is
speglahálsmen Usee studio eru úr
afgöngum frá speglaverksmiðju.
myNd/UsEE.is
úrkaSt oG afGanGar í hönnun
Halla Hákonardóttir fatahönnuður tekur þátt í jólamarkaði Norræna hússins á sunnudaginn en þar er lögð áhersla á
endurhönnun, umhverfisvæna hönnun og fræðslu. Halla setti á fót Usee Stúdíó í sumar ásamt Helgu Kjerúlf.
„Árið hefur verið mjög spennandi og fullt af skemmtilegum viðburðum,“ segir Ewa
marcinek, verkefnastjóri hjá indygo Agata szakiel. myNd/EyÞÓr
PólSk bíóveiSla Senn á enda
Pólska bíóárið kynnir Pólska bíóárinu 2016 lýkur í desember með fjórum sýningum en verkefnið er helgað sýningum
pólskra kvikmynda á Íslandi. Í ár hafa t.d. verið sýndar kvikmyndir á kvikmyndahátíðunum RIFF og Stockfish.
ragnheiður
Tryggvadóttir
heida@365.is
9 . d e s e m b e r 2 0 1 6 F Ö s T U d A G U r4 F ó l k ∙ k y n n i n G A r b l A ð ∙ X X X X X X X XF ó l k ∙ i ∙ l í F s s T í l l
0
9
-1
2
-2
0
1
6

0
4
:3
0
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
9
C
-D
8
9
C
1
B
9
C
-D
7
6
0
1
B
9
C
-D
6
2
4
1
B
9
C
-D
4
E
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A

F
B
0
7
2
s
_
8
_
1
2
_
2
0
1
6
C
M
Y
K