Morgunblaðið - 02.11.2016, Page 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. NÓVEMBER 2016
Sigurður Nordal
sn@mbl.is
Íslenska krónan er þegar orðin um
8-10% sterkari en ætla má að sé
sjálfbært til frambúðar, að mati sér-
fræðinga greiningardeildar Arion
banka. Verðlag
hér á landi er nú
orðið hærra en í
Noregi og ein-
ungis 7% lægra
en í Sviss, sem er
dýrasta land í
heimi miðað við
mat Alþjóða-
gjaldeyrissjóðs-
ins.
Þetta er á með-
al þess sem fram
kemur í nýrri hagspá greiningar-
deildar Arion banka sem kynnt var í
gær. Bankinn spáir kröftugum hag-
vexti á næstu árum sem drifinn verð-
ur áfram af einkaneyslu og fjárfest-
ingu. Í spá bankans er gert ráð fyrir
því að hagvöxtur verði 4,7% í ár og
hækki í 5,2% á næsta ári. Eitthvað
mun svo hægja á hagvextinum árin
þar á eftir samkvæmt spánni, sem
gerir ráð fyrir 3,1% hagvexti 2018 og
2,5% árið 2019.
Greiningardeild Arion banka spáir
því að einkaneysla aukist um 7,4% á
þessu ári, 6,5% á næsta ári og frekari
5% árið 2018. Þessi mikil vöxtur í
einkaneyslu verður studdur af vax-
andi kaupmætti og háu atvinnustigi
að mati bankans.
Bendir til of sterkrar krónu
„Allar þær aðferðir sem við not-
uðum benda til þess að krónan sé of
sterk um þessar mundir,“ segir Kon-
ráð S. Guðjónsson, sérfræðingur á
greiningardeild Arion banka, í sam-
talið við Morgunblaðið en í hagspá
bankans er augum sérstaklega beint
að gengisþróun. Notuð var þrenns
konar aðferðafræði frá Alþjóðagjald-
eyrissjóðnum til þess að meta sjálf-
bært raungengi, þ.e.a.s. hversu
sterkt gengið getur verið án þess að
það grafi undan sjálfu sér og leiði til
gengisveikingar síðar. „Samkvæmt
þessum útreikningum er raungengið
8-10% of hátt og það er enn að
styrkjast.“
Styrking krónunnar hefur leitt til
þess að verðlag á Ísland er orðið eitt
það hæsta sem þekkist. Hefur það
skriðið fram úr Noregi á þessu ári og
er komið töluvert langt yfir verðlagi í
Danmörku, að sögn Konráðs. „Stóra
spurningin er hvort við séum að auka
framleiðni hér á landi nægilega mik-
ið til þess að ráða við þetta? Maður
óttast svo sem ekki að það geti geng-
ið til skamms tíma en hættan liggur í
því að þetta muni svo slá til baka.“
Í ljósi mikils gjaldeyrisinnstreym-
is er Seðlabankanum mikill vandi á
höndum, að mati Konráðs. „Það
kæmi manni ekki á óvart ef hann
drægi eitthvað úr gjaldeyris-
inngripum en á meðan það er svona
mikið innflæði á maður erfitt með að
sjá hann hætta því alveg.“
Slíkt leiðir til uppsöfnunar gjald-
eyrisforða sem hugsanlega mætti
setja í sérstakan auðlegðarsjóð, að
mati Konráðs. „Það eru dæmi um að
ríki hafi safnað í stóran gjaldeyris-
forða til að halda aftur af styrkingu
gjaldmiðilsins og lagt í sérstakan
sjóð. Þessi aðferð er vissulega um-
deild en í löndum eins og Singapúr
hefur safnast upp andvirði um 6-7
milljóna króna á mann í slíkan sjóð.
Sú fjárhæð hefur að megninu til
komið í gegnum gjaldeyriskaup
Seðlabankans.“
Verðlag hér á landi
orðið hærra en í Noregi
 Krónan 8-10% sterkari en ætla má sjálfbært segir Arion banki
Morgunblaðið/Kristinn
Innkaup Styrking krónunnar hefur leitt til þess að verðlag á Íslandi er orðið
eitt hið hæsta sem þekkist að því er fram kemur í nýrri hagspá Arion banka.
Konráð S.
Guðjónsson
Seðlabanki Íslands hefur tilkynnt
breytingar á reglum um bindingu
reiðufjár vegna nýs innstreymis er-
lends gjaldeyris. Þannig hefur bank-
inn ákveðið að bindingargrunni sé
breytt á þann veg að innstæður í inn-
lendum gjaldeyri sem bera lægri
ársvexti en 3,0% eru undanskildar
bindingargrunni þegar þær eru til-
komnar vegna nýfjárfestinga eða
endurfjárfestinga.
Þá eru fjárfestingar í hlutdeildar-
skírteinum sjóða undanskildar sama
grunni ef samanlagt hlutfall reiðu-
fjár og innlána í eignasamsetningu
viðkomandi sjóðs er lægra en 10%.
Með því er fallið frá því skilyrði að
fjárfesting í hlutdeildarskírteinum
sjóða skapi undantekningarlaust
bindingarskyldu ef viðkomandi sjóð-
ur á innstæðu.
Segir Seðlabankinn að þessum
breytingum sé ætlað að auðvelda
framkvæmd reglna um bindingu
reiðufjár án þess að það hafi áhrif á
markmið þeirra og árangur.
Enn fremur hefur bankinn ákveð-
ið að draga úr bindingarskyldu ein-
staklinga, að því tilskildu að þeir séu
raunverulegir eigendur þeirra fjár-
muna sem um teflir.
Þannig verður einstaklingi, sem
skráður er eigandi fjármuna heimilt
að ráðstafa nýju innstreymi erlends
gjaldeyris að fjárhæð 30 milljónir
króna til 1. janúar 2017 án þess að
slík ráðstöfun verði háð bindingar-
skyldu. Frá 1. janúar 2017 verði slíkt
fjárhæðarmark hins vegar hækkað í
100 milljónir króna.
Ef samanlagt jafnvirði ráðstöfun-
ar einstaklings fer yfir fjárhæðar-
markið, eins og það stendur á hverj-
um tíma, er einungis sá hluti nýs
innstreymis erlends gjaldeyris sem
fer umfram fjárhæðarmarkið háður
bindingarskyldu samkvæmt reglun-
um.
Reglur um bind-
ingu rýmkaðar
 Minni binding vegna nýs innstreymis
Morgunblaðið/Ómar
Gjaldeyrir Stjórnvöld stíga fleiri
skref í átt að losun gjaldeyrishafta.
● Eftir lífleg viðskipti á mánudag í kjöl-
far kosninga áttu mun minni viðskipti
sér stað með hlutabréf í fyrirtækjum
sem skráð eru í Kauphöll Íslands í gær,
þriðjudag. Þannig námu heildar-
viðskiptin rúmum 1.365 milljónum en
á mánudag námu þau ríflega 5.600
milljónum króna..
Úrvalsvísitalan lækkaði um 0,55% og
gekk því hækkunin á mánudag, sem
nam 1,23%, því nokkuð til baka.
Mest viðskipti voru með bréf N1 og
námu þau tæpum 273 milljónum króna.
Hækkuðu bréfin lítillega í viðskiptunum.
Þá voru viðskipti með bréf Icelandair
Group fyrir ríflega 220 milljónir króna
og lækkaði verð þeirra um ríflega 0,6%.
Er gengi félagsins komið í 24 krónur á
hlut og hefur ekki verið lægra síðan í
júní í fyrra.
Bréf HB Granda héldu áfram að
hækka eins og í upphafi vikunnar. Í gær
nam hækkunin 1,3% en á mánudag
tóku bréf félagsins kipp og hækkuðu
um 4,25%.
Úrvalsvísitala lækkaði á
rólegum degi í Kauphöll
STUTT
2. nóvember 2016
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 111.95 112.49 112.22
Sterlingspund 137.02 137.68 137.35
Kanadadalur 83.53 84.01 83.77
Dönsk króna 16.545 16.641 16.593
Norsk króna 13.606 13.686 13.646
Sænsk króna 12.488 12.562 12.525
Svissn. franki 113.59 114.23 113.91
Japanskt jen 1.0657 1.0719 1.0688
SDR 154.03 154.95 154.49
Evra 123.09 123.77 123.43
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 154.6345
Hrávöruverð
Gull 1284.4 ($/únsa)
Ál 1723.0 ($/tonn) LME
Hráolía 49.41 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Fjármálaeftirlitið hefur ákveðið að
leggja á 1,25% sveiflujöfnunarauka á
innlendar áhættuskuldbindingar
fjármálafyrirtækja, bæði hvers fyrir
sig og á samstæðugrunni. Fjármála-
eftirlitið ákvað í mars að leggja 1%
sveiflujöfnunarauka á tiltekin
fjármálafyrirtæki og hækkar hann
nú um 0,25 prósentustig. Sveiflu-
jöfnunarauki er ákvarðaður með til-
mælum fjármálastöðugleikaráðs,
sem endurskoðar hann ársfjórð-
ungslega. Sveiflujöfnunaraukinn
tekur gildi tólf mánuðum eftir
ákvörðun Fjármálaeftirlitsins.
Þetta felur í sér að samanlögð
krafa um eiginfjárauka stóru við-
skiptabankanna þriggja, Arion
banka, Íslandsbanka og Lands-
banka, fer úr 6,75% nú í 8,75% hinn
1. nóvember á næsta ári. Auk fyrr-
greinds sveiflujöfnunarauka sam-
anstendur krafa FME af 3% eig-
infjárauka vegna kerfisáhættu, 2%
eiginfjárauka vegna kerfislegs mik-
ilvægis, og verndunarauka sem
hækka mun úr 1,75% í 2,5% á tíma-
bilinu.
Í tilviki Kviku banka mun krafa
FME um eiginfjárauka hækka úr
2,75% nú í 6,75% í janúar 2019 vegna
hækkunar á eiginfjárauka vegna
kerfisáhættu, sveiflujöfnunarauka
og verndunarauka á tímabilinu.
Krafa FME um eiginfjárauka hjá
sparisjóðunum mun hækka úr 2,5% í
6,75% á sama tímabili.
Meiri
kröfur á
banka
FME Hækkar eiginfjárauka á bankana.
 FME hækkar
sveiflujöfnunarauka