Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.2015, Blaðsíða 18

Heimilisfang
Kringlan 4-12
6. hæð
103 Reykjavík
fréttaskot
512 70 70fr jál s t, ó Háð dag b l að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
aðalnúmer
ritstjórn
áskriftarsími
auglýsingar
sandkorn
18 Umræða
Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður og útgefandi: Björn Ingi Hrafnsson • Ritstjórar: Eggert Skúlason og Kolbrún Bergþórsdóttir
Viðskiptaritstjóri: Hörður Ægisson • Fréttastjórar: Baldur Guðmundsson og Einar Þór Sigurðsson • Ritstjórnarfulltrúi: Jóhann Hauksson
Umsjónarmaður innblaðs: Sólrún Lilja Ragnarsdóttir • Framkvæmdastjóri : Steinn Kári Ragnarsson • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Vikublað 28.–29. apríl 2015
Hann er algjör
draumur
Ég er sterkari en
það
Þetta er ekkert
puntustarf
Volaða land - Hafísa land
Alma Dögg nýtur móðurhlutverksins. – DV Steinunn Birna Ragnarsdóttir tekur við starfi óperustjóra. – DV
Þ
etta eru erfiðir tímar. Vor-
ið andvana fætt. Vetur kon-
ungur enn í öllu sínu veldi.
Að baki er einhver erfiðasti
vetur sem um getur. Lægða-
súpa sem flæddi yfir frostbörðu
eyjuna okkar. Ótrúlega margir Ís-
lendingar hafa leitað huggunar á
heitari slóðum. Það er þó skamm-
góður vermir þegar veturinn hefur
upp á sitt einsdæmi framlengt dvöl
sína hér.
Það er ekkert sem bendir til vor-
vinda ef rýnt er í veðurkortin. Margir
eru hreinlega búnir að fá nóg af
þessum erfiða vetri. Lóan er kom-
in og sér eftir því. Jafnvel dirrindí-
ið hennar titrar í gegnköldum háls-
inum. Sumarið í fyrra var afleitt,
í það minnsta sunnanlands, og
margir töldu sig svikna. En vetur-
inn var ósvikinn. Hann hefur skilið
eftir sig djúp spor og götur borgar-
innar vitna um það á hverjum degi.
Sálarlíf landans er líka örum rist eft-
ir þessa útreið. Á þessum nótum er
rétt að rifja upp að árum, ef ekki öld-
um saman hafa Íslendingar feng-
ið nóg af veðráttunni. Sérstaklega á
þetta við á þessum tíma árs þegar
„gluggaveður“ er það besta sem
boðið er upp á. Gott dæmi um þetta
hugarástand er að finna í kveðskap
Matthíasar Jochumssonar.
Níðkvæði um Ísland
Volaða land
horsælu hérvistar slóðir
húsgangsins trúfasta móðir
volaða land!
… og síðar
Hafísa land
ískrandi illviðrum marið
eilífum hörmungum barið
hafísa land!
Spáin fyrir næstu daga er held-
ur ekki til að hleypa Íslendingum
kappi í kinn. Bláar tölur og snjó-
koma næstu daga – alla vikuna. Þrátt
fyrir þessa stöðu hafa stöku veður-
fræðingar gefið undir fótinn með að
sumar sé fram undan. Þeir eru þó
flestir farnir að tala eins og stjórn-
málamenn og vanda sig við að full-
yrða sem minnst. Það er leiðinda-
siður. Flestir vilja vita hvernig veðrið
á að vera og fá alvöru spá. Norski
veðurspárvefurinn www.yr.no spá-
ir til að mynda frosti fram á mið-
vikudag í næstu viku, fyrir norðan.
Lengra nær spáin ekki. Þrátt fyrir
þetta er öruggt að við fáum sumar.
Hættan er þó, eins og einhverjir gár-
ungar hafa bent á, að það beri ekki
upp á helgi. Aðrir hafa spurt sig hvað
það heitir á veðurfræðimáli þegar
vetur og haust frjósa saman. Þessi
kaldhæðni er skiljanleg í ljósi að-
stæðna. Vonum bara að lóan gefist
ekki upp. Hún á að kveða burt snjó-
inn en ljóst er að það tekur lengri
tíma en við eigum að venjast. Snjó-
ruðningstæki í stað hjólhýsa er því
miður sú mynd sem mun blasa við
fram eftir maímánuði. Þegar sumar-
ið loksins kemur er eins gott að við
nýtum hverja stund. Það er ekki víst
að þær verði svo margar. Gleðilegt
sumar! n
Til eftirbreytni
Það er ekki algengt að stjórn-
málamenn gangist við mistökum.
Það gerðist hins vegar á dögun-
um þegar Sigurður Ingi Jóhanns-
son, sjávarútvegs- og landbún-
aðarráðherra, viðurkenndi að
hafa gert mistök í sambandi við
flutning Fiskistofu til Akureyrar.
Tilefnið var gagnrýni umboðs-
manns Alþingis á framgöngu ráð-
herrans í málinu. Umboðsmað-
ur sagði að áform hans væru ekki
í samræmi við vandaða stjórn-
sýsluhætti. Ráðherrann sagði í
viðtali við RÚV að enginn væri
yfir það hafinn að læra af verk-
um sínum og hann væri sam-
mála áliti umboðsmanns Al-
þingis. Þessi viðbrögð þykja vera
ráðherranum til sóma og til eft-
irbreytni fyrir aðra stjórnmála-
menn.
Magnús í stað Friðriks
Sviptingar halda áfram á íslensk-
um fjölmiðlamarkaði, nú síð-
ast með tilslökun Samkeppnis-
eftirlitsins sem
gerir Símanum
kleift að samein-
ast dótturfélagi
sínu, Skjánum.
Við það er Friðrik
Friðriksson hættur
sem sjónvarps-
stjóri, en Magnús Ragnarsson tek-
inn við. Hann var einmitt sjón-
varpsstjóri Skjás eins hér á árum
áður og nú nýverið aðstoðarmað-
ur Illuga Gunnarssonar mennta-
málaráðherra.
Hætta í Straumi og
Arion banka
Regína Bjarnadóttir, sem hefur
verið forstöðumaður greiningar-
deildar Arion banka frá því í árs-
lok 2013, mun
láta af störfum á
næstunni og hef-
ur bankinn aug-
lýst eftir nýjum
forstöðumanni.
Regína mun tak-
ast á við nýja
áskorun sem framkvæmdastjóri
þróunarverkefna fyrir Aurora
velgerðarsjóðinn sem stofnað-
ur var árið 2007 að frumkvæði
hjónanna Ólafs Ólafssonar og
Ingibjörgu Kristjánsdóttur. Regína
er ekki ókunn þróunarmálum
en hún er með meistaragráðu
í þróunarhagfræði auk þess að
hafa starfað sem verkefnastjóri
hjá Þróunarstofnun Sameinuðu
þjóðanna.
Þá hefur Davíð Stefánsson, sem
starfaði einnig um tíma í grein-
ingardeild Arion banka, ákveðið
að hætta störfum í fyrirtækjaráð-
gjöf Straums fjárfestingabanka.
Tilkynnti hann um uppsögn sína
í síðustu viku en Davíð hyggur
á framhaldsnám í Frakklandi
næstkomandi haust. Davíð var á
meðal tveggja hagfræðinga sem
sögðu sig úr starfshóp um endur-
bætur á peningakerfinu, und-
ir forystu Frosta Sigurjónssonar,
skömmu áður en skýrslan var birt
undir lok síðasta mánaðar.
Vælum og skælum
Í
vælukjóasamfélaginu sem við
höfum mótað áratugina „ eftir
að Kaninn fór“ hafa sígildir
kvalarar fengið meiri athygli en
þeir sem urðu að þola ofbeldi
þeirra í tímans rás. Og oft er engu
líkara en þannig sé litið á málin að
böðullinn þurfi á hjálp að halda
af hendi þeirra sem hann hálf-
partinn hengdi. Í afbakaða vælu-
samfélaginu heyrast þær raddir
að ofbeldismenn stundi einelti á
sjálfum sér og lendi þannig í ein-
angrun sem þeir brjótast út úr
með því brjóta aðra niður. Þannig
samúðarvilla er réttlætt með því
að böðlast hafi verið á böðlinum í
æsku og hann böðlist þess vegna á
öðrum fullorðnum. Úr þessu nú-
tímakraðaki myndast þörf þjóðar-
innar fyrir kvalræði sem er upp-
hafið í gömlum skoðunum: „Öll
eigum við bágt og eigum í basli
sem öðrum en okkur ber að leysa.“
Með þannig viðhorfi leggur þjóð-
in sig í visst einelti. Hún níðist á
sér í ráðleysi með upphafningu á
aumingjaskap. Stundum er engu
líkara en hún fyrirlíti sig um leið og
hún upphefur sig í sjálfshóli píslar-
vottar. Þannig er samasemmerki
hennar á milli þess sem kvelur og
hins kvalda: „Ég er kvalinn og kvel
aðra með kvöl minni.“
Dæmi um þetta er Óli, sem fékk
viðurnefnið pungur af því í skól-
anum í þorpinu hans var ekki bara
sparkað í punginn á strákum held-
ur líka í punginn á stelpum. Óli
er sendur í greiningu sálfræðinga
og niðurstaðan sú að hann þurfi
á hjálp að halda. Óli fær stuðn-
ingshóp sem hamast með blíðu
við að má burt skammaryrðið þótt
enginn muni eftir því lengur nema
„innri maður Óla“. Til að styrkja
sjálfsvitund Óla fær hópurinn,
með sálfræðing í broddi fylkingar,
hann til að „vinna í sér“ og þá kem-
ur í ljós að hann er með forystu-
hæfileika og óvenjulegt vit á fjár-
málum. Hvort tveggja hefur leynst
í skammaryrðinu pungur, enda
merkir pungur pyngja í sálrænum
og félagslegum skilningi. Óli fyllist
eldmóði. Hann drífur sig áfram og
verður bankastjóri sem kemur vel
fram í fjölmiðlum. Það sést á skján-
um að hann er blanda af sveit og
borg: rammíslenskur. Í eðli sínu er
Óli það sem áður var kallað útvegs-
bóndi, maður sem á hvort tveggja
bát á sjó og belju í túni.
Óla er hampað, enda alltaf sami
pungurinn í öllu sem hann gerir. Í
bankanum fær hann að vera frjáls-
hyggjumaður, og í frjálsræði fjár-
málanna sparkar hann í alla punga
sem á vegi hans verða, karla og
kvenna í pungslega samfélaginu.
Auðvitað gengur sparkið ekki til
lengdar. Óli er kærður fyrir fjár-
málaspörk. Hann fær dóm og er
færður á Kvíabryggju. Fréttin birt-
ist feitletruð í öllum blöðum: Óli
pungur kominn á Kvíabryggju.
Þá fara hinir áður útspörkuðu að
vorkenna honum. Rannsóknar-
blaðamenn fara af stað. Óli pungur
kemst aftur í blöðin með skugga-
mynd af þjáðri mannveru sem
hniprar sig sökum eineltis í barna-
skóla og banka.
Er annað hægt en að fá sam-
úð með píslarvotti? Verður ekki að
koma honum aftur inn í samfélag-
ið og endurhæfðum á þing? Í hvaða
flokki á hann heima? Kvótinn í
kvalræðisflokkunum er tæmdur
og væluskjóðurnar þar njóta hylli
og aðdáunar. „Kvöl þeirra var mik-
il en þær komust líka hátt,“ hugsar
þjóðin.
Hvaða flokkur hæfir Óla sem
höfðar jafnt til kvíabryggjukjós-
enda og almennings, íbúa ham-
ingjusömustu en jafnframt grát-
gjörnustu þjóðar í heimi sem hatar
sig um leið og hún lofsyngur sig,
gædd þeim einstæða hæfileika að
geta síhengt sig í sama gálga hins
sígilda böðuls? n
Guðbergur Bergsson
rithöfundur
Til umhugsunar
MyND SIGTRyGGuR ARI„Er annað hægt en
að fá samúð með
píslarvotti? Verður ekki
að koma honum aftur inn
í samfélagið og endur-
hæfðum á þing? Í hvaða
flokki á hann heima?
Arnari Gauta er sama hvað fólk heldur um hann. – DV
Leiðari
Eggert Skúlason
eggert@dv.is
MyND AF www.vEDuR.IS / SAMSETT MyND