Fréttatíminn - 03.09.2016, Blaðsíða 12

12 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 3. september 2016
Rúm vika er til stefnu þar
til Helgi Sveinsson ætlar að
sýna að hann sé besti fatlaði
spjótkastari í heiminum.
Hann hefur aldrei verið
í betra formi og telur sig
eiga raunhæfa möguleika
á ólympíuverðlaunum. Sú
staðreynd var óhugsandi
fyrir nokkrum árum, þegar
Helgi var djúpt sokkinn
í þunglyndi og fíkni-
efnaneyslu.
Þóra Tómasdóttir
thora@frettatiminn.is
Að vera kominn í heimsklassa
keppni var ekki jafn fyrirsjáanlegt
skref fyrir Helga Sveinsson og flesta
keppinauta hans á frjálsíþróttavell-
inum. Lífshlaup hans hefur verið
skrykkjótt þar sem skipst hafa á
skin og skúrir. Einmitt þessvegna
er hann spenntur að sýna afrakstur
þrotlausra æfinga. Hann stefnir
ótrauður á ólympíuverðlaun.
„Fyrir mig, sem fatlaðan einstak-
ling, var það að mæta á stórmót í
fyrsta sinn rosalega stórt og mik-
ið. Ég get eiginlega ekki lýst tilfinn-
ingunni, hún var svo yfirþyrmandi.
Ég fór fyrst á Evrópumeistaramótið
sem haldið var í Stadskanaal í
Hollandi árið 2012. Þremur mánuð-
um síðar fór ég á ólympíuleikana í
London þar sem ég keppti í spjót-
kasti, 100 metra hlaupi og lang-
stökki. Mig hafði dreymt um þetta
lengi. Að vera sjálfur mættur á
þennan stað var ótrúlega gaman
en jafnframt mikið sjokk. Ég varð
áttavilltur að standa skyndilega
frammi fyrir 80 þúsund áhorfend-
um.“ Árangur Helga á hans fyrstu
stórmótum var engu að síður eft-
irtektarverður. Hann hlaut silfur-
verðlaun á Evrópumeistaramótinu
og varð heimsmeistari ári síðar. Síð-
an hefur hann sópað til sín verð-
launum en segir ekkert jafnast á við
ólympíuleikana.
Helgi hafði áhuga á öllum íþrótt-
um sem krakki. „Ég held að það sé
ekki til sú íþrótt sem ég hef ekki
prófað. Ég var í öllum boltaíþrótt-
um, badminton, borðtennis, sundi,
skák. Þrettán ára gamall ákvað ég
að halda mig við handboltann og
mig dreymdi um að verða atvinnu-
maður.“
Helgi segist hafa þurft á mikilli
útrás að halda sem barn og eflaust
verið ofvirkur. „Ég þurfti alltaf að
hafa eitthvað að bauka. Þegar ég
fann mig íþróttum, fór allur fókus-
inn á þær og ekkert annað komst
að. Ég missti áhuga á skólanum og
gekk hrikalega illa í námi. Í íþrótt-
unum gat ég unnið fólk og sú tilfinn-
ing, að keppa við einhvern og vinna
hann, er mjög rík í mér.“
Hann segist átta sig á því að öðr-
um geti þótt þessi hugsunarháttur
pirrandi. „Já, já, og ég get verið al-
veg óþolandi. En ég get líka verið
sanngjarn.”
Greindi sig sjálfur
„Ofvirkni er ekki lengur feimnis-
mál. Það er löngu búið að opna um-
ræðuna. Ég er þakklátur þeim sem
komu fram á sjónarsviðið fyrst og
sögðu frá því að þeir hafi verið hálf-
geggjaðir í skóla en fundu orkunni
farveg í íþróttum. Sjálfur hika ég
ekki við að segja frá því að hafa átt
við hegðunarvandamál að stríða
þegar ég var strákur. Án þess að ég
hafi fengið formlega greiningu þá
tikka ég í nógu mörg box til að geta
greint mig sjálfur.“
Þau eru auðfundin, dæmin af
krökkum sem glímt hafa við ADHD
en náð langt í íþróttum. Nokkrir af
hinum ástsælu landsliðsmönnum í
fótbolta hafa sagt frá glímu sinni við
ofvirkni og athyglisbrest.
Sigursælasti ólympíufari allra
tíma, bandaríski sundkappinn
Michael Phelps, var greindur með
ofvirkni og athyglisbrest níu ára
gamall. Hann átti erfitt uppdrátt-
ar í skóla og hélt ekki einbeitingu.
Hann gat hinsvegar nýtt krafta sína
í sundlauginni. Phelps fór hamför-
um á nýafstöðnum ólympíuleik-
um í Ríó og hefur hlotið alls 23
ólympíugull.
Með keppinautinn á píluspjaldi
„Mér hefur alltaf fundist mikilvægt
að virkja það sem maður hefur
mestan áhuga á. Það var mín leið.
Ofvirkum krökkum er hafnað víða,
þeir fá neikvæða athygli og geta
leiðst út í einhverja vitleysu. Ef þeir
hefðu fundið orkunni farveg hefðu
þeir plummað sig betur. Ofvirknin
hefur meira að segja hjálpað mér
að einhverju leyti. Og stanslaus þrá-
hyggja fyrir því að verða betri en
allir aðrir. Ég nota alla orku sem ég
á til að æfa meira en aðrir. Ég reyndi
líka alltaf að finna einhverja aukaí-
þrótt sem væri lík þeirri íþrótt sem
ég hafði mestan áhuga á, til að ná
enn betri tökum en hinir. Keppn-
iselementið knúði mig áfram á öll-
um æfingum.“
Helgi segist stöðugt vera með
ákveðinn keppinaut í huga sem
hann leitast við að vinna.
„Ég hef alltaf einhvern á pílu-
spjaldinu. Einhvern fyrir framan
mig til að keppa við og verða betri
en hann. Þegar ég er orðinn það,
þá finn ég næsta til að keppa við.
Þannig er hver æfing keppni við
raunverulegar manneskjur.“
Ljóstrar þú því upp, við hverja þú ert
að keppa?
„Já, pirringur minn gagnvart þeirri
manneskju er svo mikill að það fer
ekkert á milli mála. Hann er alltaf á
móti mér þangað til ég vinn hann.
Þetta hjálpar mér mjög mikið og
gefur mér auka kraft. Ég trúi því
innilega að ég geti orðið betri en
hann.“
Þekkt vandamál
Þó Helgi hafi óbilandi trú á að hann
geti sigrað andstæðinga sína, seg-
ir hann sjálfstraust sitt margbrotið
og sveiflast á stórum skala. „Allt frá
því að mér finnist ég ósnertanlegur
yfir í að ég missi alveg trú á sjálfum
mér. Ef ég finn veikan blett á sjálf-
um mér þá einblíni ég um of á hann
og ríf mig niður í svartnætti fyrir
það. Þetta er alþekkt vandamál
hjá íþróttamönnum. Ég missi samt
aldrei trú á að ég geti unnið þann
sem ég er að keppa við þá stund-
ina. Ég er bara ekki alltaf með raun-
hæfan tímaramma um verkefnið. Á
leiðinni get ég misst trúna á ferlinu
og farið ofan í djúpar holur. Ég get
verið minn harðasti gagnrýnandi
og versti óvinur.“
Hugsarðu til keppinautarins á pílu-
spjaldinu allan daginn?
Staðreyndir
um Helga:
-Hann er fæddur 1979, er 37 ára
og starfar hjá Össuri
-Hann var 18 ára gamall þegar
fjarlægja þurfti fót hans fyr-
ir ofan hné eftir baráttu við
krabbamein
-Hann keppir í spjótkasti á
ólympíuleikum fatlaðra í Ríó
-Hann á heimsmet í sínum flokki
sem er 57,36 metrar
-Hann ætlar að verða fyrsti fatl-
aði spjótkastarinn til að kasta
60 metra
-Fyrsta stórmót hans var
Evrópumeistaramótið í Hollandi
2012. Þar vann hann silfurverð-
laun.
-Síðan hefur hann tvisvar orðið
Evrópumeistari og einu sinni
heimsmeistari.
-Hann stefnir ótrauður á
ólympíuverðlaun í Ríó.
Ætlar að ná ólympíugulli
„Fyrir mig, sem fatlaðan
einstakling, var það að
mæta á stórmót í fyrsta
sinn rosalega stórt og mik-
ið. Ég get eiginlega ekki
lýst tilfinningunni, hún
var svo yfirþyrmandi.
Helgi segist ekki geta lýst
því með orðum hvernig það
var að keppa á sínum fyrstu
ólympíuleikum, fyrir framan
80 þúsund manns. Það hafi
verið yfirþyrmandi upplifun.
Mynd | Rut
Ruggustóll Dawood
Úrval handklæða
Sængurver
Púðar
Yankee Candle
Ruggustólar
Rúmteppi
Hvíldarstólar
Gjafavara