Fréttatíminn - 01.10.2016, Side 20
20 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 1. október 2016
Það er ljóst að ákærði X er ekki haldinn formlegri
geðveiki, meiriháttar taugaröskun eða greindarskorti.
Hinsvegar tel ég að X hafi frá upphafi sýnt merki um
afbrigðilegan siðferðisþroska eða hegðun ásamt væg-
um persónuleikatruflunum, sem meðal annars koma
fram í strípihneigð ... Að því er varðar aðdraganda og
hugarfarslegar orsakir fyrir atviki því sem X er kærð-
ur fyrir, verður það einna helst skoðað í ljósi þeirra
afbrigðilegu kynferðishegðunar sem X hefur átt við að
stríða allt frá unglingsárum.
Úr dómi Sakadóms 15. apríl 1984.
„Eftir viðtalið við barna-
verndarnefnd tók við langur og
erfiður tími þar sem stúlkan okkar
var í viðtölum í Barnahúsi og mis-
notkunin fór að taka á sig mynd,“
segir Sædís. „Ég vantreysti öllu og
öllum og upplifði mikinn vanmátt.
Við ásökuðum okkur sjálf og hvort
annað fyrir að hafa hleypt þess-
um manni nálægt börnunum okk-
ar. Málið lagðist þungt á okkur og
það má segja að við höfum fengið
það á heilann,“ segir Sædís. „Bæði
meðan það var á leiðinni í gegnum
dómskerfið og líka öll árin á eftir.
Það er hægt að reyna að ímynda sér
hvernig manni líður þegar maður
hímir heilt kvöld í köldum bíl, til
að sjá honum bregða fyrir þar sem
hann býr. Og það eina sem heldur
á manni hita er stjórnlaus reiði,
næstum því hatur. Maðurinn minn
sagðist oft vilja drepa hann ef hann
sæi hann aftur. En ég ásaka engan
annan fyrir það sem kom fyrir. Því
miður vorum við eins og margir
aðrir foreldrar í svipuðum aðstæð-
um. Maður hugsar alltaf; það kemur
ekkert fyrir barnið mitt.“
Mál fjögurra stúlkna fyrir rétt
„Við fórum að hittast, nokkrir for-
eldrar, skiptast á sögum um barn-
aníðinginn, fylgjast með ferðum
hans og hringja í fólk og vara við
honum,“ segir Halldóra Eyfjörð.
„Það sem hann er dæmdur fyrir
er aðeins toppurinn á ísjakanum.
Mál fjögurra stúlkna kom fyrir rétt
og það tókst að sanna nokkur brot
á manninn. En maður getur bara
gert sér í hugarlund það sem aldrei
er sagt og gerist hjá mönnum með
svona einbeittan vilja til að misnota
börn. Ég er viss um að hann gekk
miklu, miklu lengra, bæði gagnvart
þessum börnum og öðrum.“
„Þessi maður er æskuvinur bróð-
ur míns og tengdist þess vegna fjöl-
skyldunni,“ segir móðir einnar stúl-
kunnar sem maðurinn var dæmdur
fyrir að misnota en hún ólst uppá
Húsavík eins hann. Ég vissi óljóst að
hann tengdist einhverju kynferðis-
broti á Húsavík en ég var sjálf flutt
börnin sín á þessum tíma, fimm
ára telpu og átta ára dreng. „Ég lét
hann ekki passa börnin mín en í eitt
skipti leyfði ég dóttur minni að fara
með honum ísbíltúr. Það var nóg.
Hann fór með hana beint heim til
sín og misnotaði hana. Hún sagði
engum frá. En hún einangraði sig
meira eftir þetta þótt það lagað-
ist smám saman með tímanum.
En þegar hann kom í heimsókn,
fór hún inn til sín og lokaði her-
bergisdyrunum. Hún var að flýja
hann en ég vissi það ekki,“ segir
hún.
Og svo hrundi tilveran
„Ég bjó í Grafarvogi þegar ég fékk
símtal frá barnaverndarnefnd, þar
sem mér var sagt að grunaður kyn-
ferðisbrotamaður sé tíður gestur á
mínu heimili,“ segir hún. „Þá frétti
ég af börnum Halldóru og Sædísar.
Dóttir mín var átta ára og fljótlega
vaknaði grunur um að hann hafi
misnotað hana sumarið áður.
Ég lét hann ekki vita. Hann bók-
staflega gufaði upp og hafði aldrei
aftur samband.
Tilvera mín hrundi. Kvöld eftir
kvöld sat ég inni hjá henni og horfði
á hana sofa. „Af hverju gat ég ekki
varið hana? Hvað gerði hann við
hana? Hún svona lítil og smá og
hann svona stór og ruddalegur.
Maður situr alla tíð uppi með
samviskubitið. Það svíður jafn
sárt núna og þá að hafa ekki getað
verndað barnið sitt.“
Hún segir að í gegnum árin hafi
til Reykjavíkur og allar frásagnir
voru misvísandi. Hann var aldrei
nefndur nema í hálfum hljóðum í
mín eyru, en ég vissi ekki að það
hefði verið hrottalegt kynferðisbrot
gegn þroskaskertu barni. Það vissi
ég fyrst seinna.“
Hún segir að það hafi einfaldlega
verið þagað meira um svona mál á
árum áður og fjölskyldan hafi auk
þess verið upptekin af eigin harm-
leik á þessum tíma.
„Bróðir minn lenti í slysi árið
1984 og lamaðist frá brjósti og nið-
ur úr. Þá veiktist móðir mín alvar-
lega. Hann var bróður mínum stoð
og stytta þegar hann örkumlaðist.
Hann var mjög góður við hann og
erfitt fyrir mig að skella á nefið á
honum þegar hann fór að kíkja í
kaffi til mín endrum og sinnum upp
á gamlan kunningsskap.“
Hún segist hafa verið ein með
hann nokkrum sinnum orðið á
vegi sínum. „Þá hellast yfir mig all-
ar tilfinningarnar, dúndrandi hjart-
sláttur og hnútur í maganum.“
Hún segir að hann hafi ekki reynt
að forðast hana þegar leiðir þeirra
skarast heldur þvert á móti.
„Það er eins og hann njóti þess
að ögra og særa og mér er alltaf jafn
brugðið.
Í eitt skiptið mætti ég honum inni
í verslun þar sem ég var stödd með
dóttur minni. Það var verst. Ég bók-
staflega fraus í sporunum og rank-
aði við mér þegar dóttir mín sem
hafði ekki tekið eftir honum, snerti
mig og sagði: „Mamma af hverju
ertu að gráta? Tárin bókstaflega
streymdu niður kinnarnar á mér.“
Minningar í þoku
„Ég man óljóst eftir því þegar hann
kom inn í líf okkar. Mér fannst hann
ógeðfelldur, þar sem það var vond
reykingalykt af honum og hann
var með gular tennur,“ segir dótt-
ir konunnar frá Húsavík sem vill
ekki koma fram undir nafni. „Þegar
maður er barn, treystir maður
fullorðnum í blindni en ég hafði
samt alltaf varann á mér gagnvart
honum. En hann var mikið inni á
heimilinu, það var jafnvel eðlilegt
að hitta hann þar og aðra heimil-
ismenn. Smám saman ávann hann
sér traust mitt með því að sýna mér
mikinn áhuga og gefa mér gjafir.
Svo braut hann á mér, fyrst með
því að bera sig fyrir framan mig og
síðan gekk hann lengra.“
Hún segir að hann hafi ekki
nauðgað sér en misnotkunin hefði
sjálfsagt gengið enn lengra ef hún
hefði ekki haft varann á. „Þetta er
skuggi yfir lífinu í dag og kemur oft-
ar upp í hugann en ég vil. Það er
samt langt síðan ég ákvað að láta
þetta ekki eyðileggja meira fyrir
mér. Það er ömurleg tilhugsun að
ein manneskja geti eyðilagt svo
mikið af lífi margra annarra.“
Dætur Sædísar og Halldóru
gengu báðar í gegnum mikla erf-
iðleika á unglingsárunum en hafa
báðar náð sér á strik. Ástrós, dótt-
ir Halldóru Eyfjörð, er 22 ára,
samkynhneigð og búsett í Reykja-
vík. Hún segir að minningar frá
þessum tíma séu óljósar en hún
muni þó ákaflega skýrt eftir bað-
ferðinni, enda hafi hún þurft ítrek-
að að rifja hana upp í skýrslutök-
um og yfirheyrslum. „Mig klígjar
við ákveðnum aðstæðum, leikföng-
um í baðkari, ákveðinni lykt.“ Hún
segir að fyrir misnotkunina hafi
henni fundist Dinni töffari en samt
góður. Henni hafi verið hafnað af
pabba sínum og átt erfitt samband
við hann. Þess vegna hafi hún ver-
ið glöð með að fá athygli frá Dinna.
Hún hafi ekki gert sér grein fyrir
að hann væri að misnota hana en
samt hafi henni fundist þetta rangt
og ógeðfellt. Ógeðstilfinningin
og reiðin hafi síðan komið seinna
þegar hún fór að skilja meira.
Hún segist ekki vita hvernig
hún myndi bregðast við ef hann
yrði á vegi hennar í dag. „Ég veit
ekki hvort ég yrði frekar reið eða
hrædd.“
Glennuleg og uppáþrengjandi
Sædís og eiginmaður hennar skildu
mörgum árum eftir að barnamis-
notkunin komst upp. „Ég veit ekki
hvort þetta hafði áhrif á það. Mér
finnst það nú samt. Líf okkar allra
var í molum um langt skeið og á
vissan hátt jafnar maður sig aldrei
eftir svona.
Skömmu eftir að málið kom upp
fór Alexandra, dóttir mín, að láta
furðulega. Hún var glennuleg og
uppáþrengjandi við karlmenn og
í einu orði sagt óviðeigandi,“ seg-
ir Sædís. Sálfræðingurinn henn-
ar sagði að þetta væru mjög þekkt
viðbrögð barna í kjölfar kynferðis-
misnotkunar en ég átti mjög erfitt
með þetta og tók til að mynda fata-
skápinn hennar í gegn og henti
öllum fötum sem voru á einhvern
hátt óviðeigandi fyrir litla stúlku
en slík föt voru mjög vinsæl á þess-
um tíma.
Hún segir að dóttirin hafi átt
erfitt um skeið á unglingsárunum
en náð sér á strik. Hún á núna von á
sínu fyrsta barni með kærastanum
en þau búa í Flórída, í sama bæ og
pabbi hennar.
„Ég var svo lítil þegar þetta gerð-
ist og ég veit ekki hvort þetta hafði
mikil áhrif á mig,“ segir Alexandra,
dóttir Sædísar. „Þegar ég var um
það bil þrettán ára fór þetta mál
hinsvegar að leita mikið á mig og ég
var mjög upptekin af því hvað hann
var ógeðslegur, ég leitaði hann uppi
á Facebook og vildi fá skýringar en
ég fékk þær ekki,“ segir Alexandra.
„Og þá langaði mig til að drepa
hann. En ég hef hinsvegar ákveðið
að láta þetta ekki trufla mig og mína
lífshamingju frekar. Ég er hætt að
hugsa um þetta mál,“ segir hún.
Móðir frá Húsavík og uppkomin dóttir hennar, sem vilja ekki koma fram undir nafni. Dóttirin segir ömurlega tilhugsun að einn maður geti eyðilagt líf svo margra.
„Ég man óljóst eftir því
þegar hann kom inn í líf
okkar. Mér fannst hann
ógeðfelldur, þar sem það
var vond reykingalykt af
honum og hann var með
gular tennur.“
M
yn
d
| H
ar
i
WWW.TRANSATLANTIC.IS SÍMI: 588 8900
VERÐ FRÁ 255.000.- Í VIKU
MEXICO ALLT ÁRIÐ
PLAYA DEL CARMEN
Þú ferð þegar þú vilt eins lengi og þú vilt.
Pálmatré, hvítar strendur og kristaltær sjór. Karíbahafið
eins langt og augað eygir. Þar má auk þess sjá Maya
pýramída, frumskóga, tær lón og neðanjarðarhella,
þá má nefna úrval veitingahúsa, verslana og spennandi
næturlíf. Þú finnur allt i Playa Del Carmen.
Er þetta aðeins hluti af því fjölmörgu í þessu stórbrotna
umhverfi sem heillar ferðamanninn.
Rétt utan við ströndina er svo næst stærsta kóralrif
heims með öllum sínum litaafbrigðum og ótrúlegum
fjölda fiska í öllum regnbogans litum.
Við bjóðum uppá glæsilegt 4*hótel og allt innifalið,
yfir 40 atriði.