Fréttablaðið - 18.03.2017, Blaðsíða 33
Það er fáránlegt hve langan tíma
hefur tekið að draga úr launamun
kynjanna. Fyrir 65 árum varð það
hluti af alþjóðalögum í tengslum
við verkalýðshreyfinguna að jöfn
laun skyldu greidd fyrir sambæri-
lega vinnu. Samt er óútskýrður
launamunur kynjanna enn 23%
á heimsvísu. Það verður að beita
öllum aðferðum til að vinna á þessu
óréttlæti. En, eins og hefur komið
fram á ráðstefnunni, er lagasetning
eitt, hugarfarið annað. Hvað Ísland
varðar verða allir að leggjast á eitt og
allra ráða verður að leita. Ráðherra
hefur auglýst jafnlaunavottunina
grimmt og segir ráðstefnugestum
að frumvarp sé tilbúið sem verði að
lögum í vor. Það verður áhugavert
að sjá hver áhrif laganna verða, ef
stjórnarflokkarnir þá ná saman um
málið.
Óútskýrður launamunur heitir
á ensku ómeðvitaður launamunur
og þar liggur kannski hundurinn
grafinn. Fólk er ekki meðvitað um
að það sé að greiða mismunandi
laun, þegar allar sporslur, aðstöðu-
munur, styrkir o.fl. er til tekið. Það
er kannski ástæðan fyrir því að enn
er til fólk sem heldur því fram að
launamunur kynjanna sé ekki til.
Konur vinna langstærstan hluta
ólaunaðra umönnunarstarfa, en
verðmæti þeirra er um 10 trilljónir
Bandaríkjadala á hverju ári. Og fá í
ofanálag lægri eftirlaun. Hvað heim-
ilisstörf varðar skipta tekjur litlu,
konur sinna þeim mun meira en
karlar. Á Íslandi eiga hátekjukonur
yfirleitt maka sem er með svipuð
eða hærri laun en þær og vinnur
svipað eða meira en þær og kon-
urnar sjá um heimilisstörfin. Þetta
óréttlæti er því þvert á öll tekjubil
sem segir okkur að þetta er inngróið
hugarfarsmein. Mér þótti málstofa
um sexisma, kynferðislega áreitni
og ofbeldi gegn konum í stjórn-
málum og svo önnur um hatursorð-
ræðu áhugaverðar. Hvernig þaggað
er niður í konum, þeim hótað, þær
hæddar og níddar fyrir það eitt að
vera konur. Ég talaði um þessi mál
ásamt ráðherra jafnréttismála í Kan-
ada, Maryam Monsef, og reynslu-
saga hennar hreyfði mjög við mér,
en hún flúði 11 ára gömul til Kanada
frá Afganistan og varð ráðherra í
fyrra, 32 ára gömul. Fyrir mig, for-
réttindapésann – hvítur, miðaldra,
úr millistétt, með typpi – var áhrifa-
mikið að hlusta á konurnar í salnum
sem höfðu fengið svívirðingar og
morðhótanir, verið öskrað á þær á
þjóðþingum og þær talaðar niður
fyrir það eitt að vera konur. Og
sumar hætt á samfélagsmiðlum,
hætt að tjá sig, hætt í pólitík.
Þingmenn um kvennaþing Sameinuðu þjóðanna
Það eru Tækifærisdagar hjá okkur. Líttu inn og gerðu góð kaup.
Tækifæri
Þvottavél
Vindur upp í 1400 sn./mín. Kolalaus,
hljóðlátur og sparneytinn mótor með
10 ára ábyrgð.
Fullt verð: 129.900 kr.
Tækifærisverð: WM 14P4E8DN
94.900 kr.
Tekur mest
8
Orkuflokkur
10 ára
ábyrgð
á
iQdrive
mótorn
um.
Þurrkari
Gufuþétting, enginn barki. Hraðkerfi 40
mín. Krumpuvörn í lok kerfis.
Fullt verð: 119.900 kr.
Tækifærisverð: WT 45H208DN
89.900 kr.
Tekur mest
8
Orkuflokkur
Bakstursofnar
Hagkvæmir með 66 lítra ofnrými. Fimm
ofnaðgerðir. Sjálfhreinsiplata í bakhlið.
Fullt verð: 99.900 kr.
Tækifærisverð (hvítur):
Tækifærisverð (stál):
HB 23AB221S
HB 23AB521S
74.900 kr.
Orkuflokkur
Símtæki
Upplýstur skjár. Taltími allt að 18 klst.
Biðtími allt að 200 klst. Fáanlegt í hvítu
og svörtu.
Fullt verð: 6.170 kr.
Tækifærisverð: A120
5.240 kr.
Wilma
Borðlampi
Fullt verð: 7.900 kr.
Tækifærisverð: AN18308-20-01
4.900 kr.
Hæð: 31 sm.
Töfrasproti
Kraftmikill, 600 W. Hljóðlátur og laus
við titring. Skál, hakkari og þeytari
fylgja með.
Fullt verð: 12.900 kr.
Tækifærisverð: MSM 66150
8.900 kr.
Ísland skar sig úr og var dálítil súp-
erstjarna þarna með málflutningi
sínum um launajafnrétti, óhindrað-
an aðgang kvenna að vinnumarkaði,
kynfrelsi og frjósemisréttindi kvenna
og þátttöku karla í jafnréttisumræð-
unni. Ég frá jafnréttiseyjunni hálf-
skammaðist mín stundum fyrir okkar
baráttu miðað við baráttu kvenna frá
öðrum heimshlutum, sem standa í
baráttu fyrir grunnréttindum sem við
höfum löngu komið í farveg.
Auðvitað er það samt hlutverk
okkar, sem lengra erum komin í rétt-
indabaráttunni, að tala um leiðina
sem er ófarin að takmarkinu um jafn-
rétti og líka deila reynslu okkar af því
sem ætti mögulega að varast.
Það er ekki lítið hlutverk að vera
sendinefnd vonarglætu. Það er líka
vandmeðfarið. Umræðan á ráðstefn-
unni um jafnréttisplánetuna Ísland
fór kannski skiljanlega í örlítið ein-
hliða form um áherslurnar, til dæmis
að hátt hlutfall kvenna á Alþingi hljóti
að stafa nær eingöngu af aðgerðum á
borð við kynjakvóta.
Ég tók þátt í umræðum um hvað
þyrfti að gera til að ná jafnri stöðu
kynjanna í stjórnmálum. Ég leiðrétti
að kynjakvóti væri ekki óumdeildur
á Íslandi. Að þótt árangur hafi náðst
væri einföldun að skrifa hann alfarið
á slíkar sértækar aðgerðir. Til lengri
tíma litið væri heldur ekki víst að
kynjakvótar vinni á undirliggjandi
vandamálinu að mínu mati, sem er
viðhorf til kvenna í valdastöðum.
Það er alltaf skrýtið að vera eini
partígesturinn sem vill hlusta á eitt-
hvað annað en það sem er á fóninum.
Mér var fyrirgefinn þessi málflutn-
ingur og fékk meira að segja nokkur
hvetjandi „mhmm“ frá afrísku konun-
um sem tóku undir eins og þær væru
í messu. Þrátt fyrir ólíkar áherslur
eigum við sameiginlegan baráttutón
þvert á landamæri.
Hildur Sverris-
dóttir, þingmaður
Sjálfstæðisflokks
Kolbeinn Óttars-
son Proppé,
þing maður
Vinstri grænna
Konur vinna
langstærstan hluta
ólaunaðra
umönnunarstarfa
Það er alltaf
sKrýtið að vera eini
partígesturinn sem
vill hlusta á eitthvað
annað
h e l g i n ∙ F R É T T A B l A ð i ð 33l A U g A R D A g U R 1 8 . m A R s 2 0 1 7
1
8
-0
3
-2
0
1
7
0
4
:4
4
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
C
7
8
-D
5
B
C
1
C
7
8
-D
4
8
0
1
C
7
8
-D
3
4
4
1
C
7
8
-D
2
0
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A
F
B
1
2
0
s
_
1
7
_
3
_
2
0
1
7
C
M
Y
K