Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.07.1991, Blaðsíða 45

» FRÉTTIR «
starfsemi og árangur alþjóöasam-
taka hjúkrunarfræðinga. Skyggn-
unum fylgir enskur texti. Nellie Gar-
zon útbjó skyggnurnar, en hún var
forseti ICN 1985-1989. Skyggnurnar
má fá lánaðar á skrifstofu HFÍ.
Ákvörðun dauða, brott-
nám líffæra og krufningar
í vor voru samþykkt á Alþingi tvö
lagafrumvörp. Annað fjallar um
ákvörðun dauða en hitt um brottnám
líffæra. Lagafrumvörpin voru samin
af nefnd. sem heilbirgðisráðherra
skipaði haustið 1989 til að gera til-
lögur að löggjöf um þessi atrið.
Frumvörpin voru lögð fram til kynn-
ingar vorið 1990.1 nefndinni átti sæti
m.a. Sigþrúður Ingimundardóttir,
formaður HFÍ.
FRUMVARP TIL LAGA
um ákvörðun dauða
1. gr.
Það er hlutverk læknis að ákvarða
um dauða ntanns og rita dánarvott-
orð. Honum ber að beita reynslu
sinni og þeirri þekkingu sem hverju
sinni er tiltæk til þessa verks.
2. gr.
Maður telst vera látinn þegar öll
heilastarfsemi hans er hætt og engin
ráð eru til að heilinn starfi á ný.
3. gr.
Staðfesta má dauða manns ef
hjartsláttur og öndun hafa stöðvast
svo lengi að öll heilastarfsemi er
hætt.
Hafi öndun og hjartastarfsemi
verið haldið við með vélrænum hætti
skal ákvörðun um dauða byggjast á
því að skoðun leiði í ljós að öll heila-
starfsemi sé hætt.
4. gr.
Lögum þessum fylgja fyrirmæli um
það hvaða rannsóknum skuli beita til
þess að ganga úr skugga um að öll
heilastarfsemi sé hætt.
Ráðherra getur breytt reglum
fylgiskjalsins með reglugerð í sam-
ræmi við tiltæka læknisfræðilega
þekkingu á hverjum tíma.
5. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
FRUMVARP TIL LAGA
um brottnám líffæra og krufningar.
I. kafli
Brottnám líffæra
1. gr.
Hver sem orðinn er 18 ára getur
gefið samþykki til brottnáms líffæris
eða lífrænna efna úr eigin líkama til
nota við læknismeðferð annars ein-
staklings. Lífi og heilsu líffæragjafa
má þó aldrei stofna í augljósa hættu
með slíkri aðgerð.
Áður en væntanlegur líffæragjafi
veitir samþykki sitt skal læknir veita
honum upplýsingar um eðli aðgerðar
og hugsanlegar afleiðingar hennar.
Læknir skal ganga úr skugga um að
væntanlegur líffæragjafi skilji þessar
upplýsingar.
Blóðgjöf og notkun blóðs er
undanþegin lögum þessum.
2. gr.
Nú liggur fyrir samþykki einstakl-
ings og má þá, að honum látnum,
nema brott líffæri eða lífræn efni úr
líkama hans til nota við læknismeð-
ferð annars einstaklings.
Liggi slíkt samþykki ekki fyrir er
heimilt að fjarlægja líffæri eða lífræn
efni úr líkama látins einstaklings ef
fyrir liggur samþykki nánasta vanda-
manns hans og slíkt er ekki talið
brjóta í bága við vilja hins látna.
Með nánasta vandamanni er átt
við maka (sambýlismann eða sam-
býliskonu), börn, ef hinn látni átti
ekki maka, foreldra, ef hinn látni var
barnlaus, eða systkini, ef foreldrar
hins látna eru einnig látnir.
Eftir því sem kostur er skal til-
kynna vandamönnum hins látna um
andlát hans áður en líffæri eða lífræn
efni eru numin brott úr líkama hans
til nota við læknismeðferð annars
einstaklings.
3. gr.
Brottnám líffæra skv. 2. gr. er
óheimilt ef kryfja þarf hinn látna
réttarkrufningu og brottnámið gæti
haft áhrif á niðurstöður krufningar-
innar.
4. gr.
Áður en líffæri eða lífræn efni eru
numin brott, sbr. 2. gr., skal andlát
staðfest af tveimur læknum. Skulu
það ekki vera sömu læknar og annast
brottnám líffæranna.
Á sjúkrahúsum skal halda sér-
staka skrá um brottnám líffæra. í
skrána skal rita andlátsstund, dánar-
orsök, nöfn þeirra lækna sem stað-
festu andlát og hvaða viðmiðun var
beitt til að staðfesta andlátið.
Læknir sem annaðist hinn látna
síðast fyrir andlátið má ekki annast
brottnám líffæra eða lífrænna efna.
2. kafli
Krufningar
5. gr.
Nú liggur dánarorsök ekki fyrir
svo fullnægjandi sé talið og er þá
heimilt að kryfja líkið, enda hafi
hinn látni eða nánasti vandamaður
(sbr. 3. mgr. 2. gr.) samþykkt krufn-
inguna.
Þurfi að afla samþykkis nánasta
vandamanns fyrir krufningu skal
læknir veita upplýsingar um tilgang
og markmið krufningarinnar.
Vandamönnum er heimilt að
krefjast krufningar ef í ljós kemur að
ekki er af hálfu læknis hins látna
fyrirhugað að óska eftir krufningu.
6. gr.
Krufningu skv. 5. gr. má ekki
framkvæma ef ástæða er til að ætla
að réttarkrufningar verði krafist.
HJÚKRUN 2/9i - 67. árgangur41