Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2000, Síða 52

Tafla 12. Tengsl milli vinnustaðar og þess að komast ekki úr vinnu á réttum tíma vegna álags (N=182)
Komast ekki úr vinnu á réttum tíma vegna álags Vinna á sjúkrahúsi Vinna ekki á sjúkrahúsi t df=3 Vinna á hjúkr.-dvalarh. Vinna ekki á hjúkr.-/dvalarh. t df=3
Oft 51 (40,2%) 13 (23,6%) 8 (28,6%) 56 (36,4%)
Stundum 46 (36,2%) 20 (36,4%) 7 (25,0%) 59 (38,3%)
Sjaldan/aldrei 30 (23,6%) 22 (40,0%) 8,48* 13 (46,4%) 39 (25,3%) 8,56*
Samtals 124 (100%) 51 (100%) 27 (100%) 190 (100%)
*p<0,05; kí-kvaðratpróf
að komast ekki úr vinnunni á réttum tíma vegna álags
samanborið við 11,8% þátttakenda þar sem vantar í stöð-
ur 5 til 6 hjúkrunarfræðinga. Samkvæmt einhliða dreifi-
greiningu eru líka tölfræðilega marktæk tengsl á milli þess
að komast ekki úr vinnunni á réttum tíma vegna álags og
þess hve margir hjúkrunarfræðingar hættu síðustu 12
mánuðina áður en könnunin fór fram (F=4,03; df=2/157;
p<0,05). Þar sem þátttakendur höfðu sjaldan eða aldrei
orðið fyrir því að komast ekki úr vinnu á réttum tíma höfðu
að meðaltali 1,78 hjúkrunarfræðingur hætt samanborið við
u.þ.b. þrjá (2,81 og 3,04) á vinnustöðum þar sem
þátttakendur höfðu orðið fyrir því stundum eða oft.
Fjöldi aukarúma, fjölgun innlagna og stytting legutíma
eru líka allt þættir sem höfðu áhrif á hvort þátttakendur
komust úr vinnunni á réttum tíma vegna álags. Á deildum
þar sem þátttakendur komust sjaldan eða aldrei úr
vinnunni á réttum tíma vegna álags voru að meðaltali
meira en þrisvar sinnum færri aukarúm sett upp vikuna
áður en spurningalistanum var svarað en á deildum þar
sem þátttakendur komust stundum eða oft ekki úr
vinnunni á réttum tíma vegna álags. Einhliða dreifigreining
sýnir að þessi mismunur er tölfræðilega marktækur
(F=3,40; df=2/122 vegna álags eykst í réttu hlutfalli við
fjölgun innlagna og styttingu legutíma; p<0,05). Á
sjúkradeildum, þar sem innlögnum hafði fjölgað mikið
síðustu tvö árin áður en könnunin fór fram, komst tæpur
helmingur (46,7%) þátttakenda oft ekki úr vinnunni á
réttum tíma vegna álags samanborið við fimmtung (20%)
þar sem innlagnir höfðu staðið f stað eða minnkað. Á
sjúkradeildum, þar sem legutími hafði styst mikið síðustu
tvö árin áður en könnunin fór fram, komust 62,5%
þátttakenda oft ekki úr vinnunni á réttum tíma vegna álags
samanborið við fimmtung 29% þar sem legutími hafði
staðið í stað eða minnkað.
Vaktavinna
Af þátttakendum unnu 135 (61,6%) vaktavinnu og vann
meirihluti þeirra (68,1%) breytilegar vaktir. Að sögn
þátttakenda hafði vaktavinnan mest áhrif á fjölskyldulíf
292
þátttakenda, en 86,7% þeirra töldu vaktavinnuna hafa
töluverð eða mikil áhrif á fjölskyldulífið, en minnst áhrif á
frammistöðu í starfi, en 64,5% þátttakenda taldi vakta-
vinnuna hafa engin eða lítil áhrif á frammistöðu í starfi (sjá
töflu 11).
Tafla 13. Áhrif vaktavinnu á ýmsa þætti (N=135)
Fjöldi Hlutfall (%)
Áhrif vaktavinnu á fjölskyldulíf
Engin áhrif 2 . 1,5
Lítíj áhrif 15 11,1
Töluverð áhrif 69 51,1
Mikil áhrif 48 35,6
Vantar svar 1 0,7
Áhrif vaktavinnu á félagslíf
Engin áhrif 2 1,5
Lítil áhrif 24 17,8
Töluverð áhrif 74 54,8
Mikil áhrif 35 25,9
Áhrif vaktavinnu á svefn
Engin áhrif 7 5,2
Lítil áhrif 32 23,7
Töluverð áhrif 42 31,1
Mikil áhrif 53 39,3
Vantar svar 1 0,7
Áhrif vaktavinnu á áhugamál og tómstundir
Engin áhrif 4 3,0
Lítil áhrif 22 16,3
Töluverð áhrif 75 55,6
Mikil áhrif 34 25,2
Áhrif vaktavinnu á líkama og heilsurækt
Engin áhrif 15 11,1
Lítil áhrif 32 23,7
Töluverð áhrif 59 43,7
Mikil áhrif 29 21,5
Áhrif vaktavinnu á matarvenjur
Engin áhrif 15 11,1
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 5. tbl. 76. árg. 2000