Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2006, Síða 9

AR ÞEKKINGU SINNI OG REYNSLU Á FRAMFÆRI?
tímarit. Þessar niðurstöður Estabrooks
og félaga hennar eru samhljóma fyrri
niðurstöðum þeirra og samræmast
einnig fjölmörgum öðrum rannsóknum
sem gerðar hafa verið í ýmsum löndum.
Þekking í hjúkrunarstarfinu byggist á
reynslu í starfi, þekkingu á sjúklingi,
sem fæst með samskiptum við hann, og
þekkingu sem fæst í samræðum við aðra
hjúkrunarfræðinga og samstarfsfólk.
Oft er talað um að hefðin í hjúkrun sé
munnleg en ekki skrifleg og að þekking
verði til og berist milli kynslóða í samtölum.
Segja má að Florence Nigthingale hafi
lagt þann grunn að hjúkrunarstarfinu
þótt hún væri sjálf afkastamikill penni og
léti best að tjá sig í rituðu máli (Kristín
Björnsdóttir, 2005). Nightingale taldi að
hjúkrun væri list sem fyrst og fremst
væri hægt að læra í nánu samneyti
við reynda hjúkrunarfræðinga. Því væri
mikilvægasti þátturinn í hjúkrunarnámi
reynslan sem ætti sér stað er neminn
fylgdist með og tæki þátt í störfum
fulllærðra hjúkrunarkvenna. Frá miðri
tuttugustu öld hafa verið gerðar margar
tilraunir til að breyta þessari hefð og fá
hjúkrunarfræðinga til að miðla og nema
þekkingu í gegnum fræðilegt nám, tímarit
og bækur. Sú viðleítni hefur þó ekki gengið
alls kostar vel og um allan heim er talað
um hina óbrúanlegu gjá á milli fræðanna
og starfsins. Fyrir vikið hafa fjölmargir
vísindamenn innan hjúkrunarfræðinnar
reynt að finna leiðir til að auka þátt hinnar
fræðilegu þekkingar í hjúkrun. Útfærsla
stefnunnar um gagnreynda starfshætti
og notkun klínískra leiðbeininga innan
hjúkrunar er þar ágætt dæmi.
Undir lok tuttugustu aldar komu fram
ný sjónarmið um þekkingu í hjúkrun.
Hér vísa ég auðvitað til Patriciu Benner
og félaga hennar sem lýstu því hvernig
þekking mótast og eflist samhliða
reynslu í starfi (Benner, 1984; Benner
og Tanner, 1987; Benner o.fl., 1992;
Tímarit hjúkrunarfræöinga - 1. tbl. 82. árg. 2006
7