Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2006, Side 48
Eygló Ingadóttir, verkefnisstjóri, Landspítala-háskólasjúkrahúsi, eygloing@landspitali.is
Marga Thome, prófessor, hjúkrunarfræöideild Háskóla (slands
Brynja Örlygsdóttir, lektor, hjúkrunarfræðideild Háskóla íslands
NETTENGT FJARNÁM UM GEÐVERND EFTIR BARNSBURÐ:
Mat hjúkrunarfræðinga á nýrri leið til símenntunar
Útdráttur
Mikil þróun í upplýsingatækni hefur leitt til breytinga
á möguleikum til náms og endurmenntunar. Heilsu-
gæsluhjúkrunarfræðingum hefurundanfarin árverið boðið
að taka sjö vikna netnámskeið sem nefnist „Geðvernd
eftir barnsburð". Markmið þess er að dýpka þekkingu
þeirra á vanlíðan kvenna eftir barnsburð og kynna
gagnreyndar aðferðir til að draga úr vanlíðaninni. Tilgangur
þessarar rannsóknar var að meta ánægju þátttakenda á
netnámskeiðinu með námið, notkun á tækni og kosti
námskeiðsins og galla. Spurningalisti var saminn og alls
svöruðu 36 heilsugæsluhjúkrunarfræðingar af 39 sem
voru á námskeiðinu. Meðalaldur þeirra var 48,7 ár.
Niðurstöður sýndu að flestir (94%) heilsugæsluhjúkrunar-
fræðinganna töldu að þeir hefðu aukið þekkingu sína
á andlegri vanlíðan eftir barnsburð en 39% töldu að
þeir hefðu lært meira ef námskeiðið hefði verið með
hefðbundnu sniði. Allir nema einn töldu sig læra af
netumræðum við samnemendur. Meirihluta (58%) fannst
tölvuþekking þeirra aukast við þátttöku í netnámskeiðinu
og flestir myndu ráðleggja öðrum hjúkrunarfræðingum
að taka það. Ályktað er að flestir þátttakenda teiji
netnámskeiðið „Geðvernd eftir barnsburð" árangursríkt
og að miðlun námsefnis með aðstoð netsins geti verið
raunhæf símenntunarleið fyrir starfandi hjúkrunarfræðinga
á íslandi. Taka þarf tillit til ýmissa annmarka við
skipulagningu starfstengdra netnámskeiða í framtíðinni.
Lykilorð: Hjúkrun, símenntun, geðvernd, barnsburður,
mat hjúkrunarfræðinga.
Abstract
Recent developments in informatics have made distant
learning a feasible aiternative in continuous education.
Over the past few years, community health nurses in
lceland have been offered to take a seven weeks web
based training course on postpartum emotional distress.
The goal of the course is to teach supportive and evidence
based interventions to impact positively on postpartum
emotional distress (PED). The purpose of this study was
to evaluate the participant’s experience of the course,
focusing on education, learning use of technology, and
pros and cons of content and context. A questionnaire,
which was developed for the purpose of this study, ivas
filled out by 36 of the 39 participants. The mean age of
the community health nurses was 48.7 years.
The results showed that most (94%) of the community
health nurses found their knowledge on postpartum
emotional distress increased; however 39% felt that they
would have learned more in a traditional lecture setting.
Everyone but one found the web based bulletin board
discussions with fellow participants helpful. Majority of
the community health nurses (58%) thought they had
increased their computer skills during the course, and
most were ready to recommend it to colleagues. It is
concluded that most participants find the course on
postpartum emotional distress successful, and a web
based course is a realistic continuous education option for
practicing nurses in lceland.
Keywords: Nursing, continuing education, mental health,
postpartum, evaluation studies.
Inngangur
Hjúkrunarfræðingar starfa í síbreytilegu umhverfi og verða að geta
brugðist við þörfum samfélagsins. Þetta kallar á aðlögunarhæfni
á tímum mikilla tækniframfara og breytinga í heilbrigðiskerfinu
(Atack o.fl., 2002; Maslin-Prothero, 1997). Hjúkrunarfræðíngar
þurfa því stöðugt að auka menntun sína.
Á undanförnum árum hefur nettengt fjarnám hjúkrunarfræðinga í
grunnnámi færst í vöxt en lítið verið notað við sí- og endurmenntun
þeirra. Netnámskeiðið „Geðvernd eftir barnsburð“ hefur verið
haldið fjórum sínnum (frá 2001 -2005) á vegum Endurmenntunar
Háskóla íslands, Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræði og
heilsugæslunnar. Tilgangur netnámskeiðsins er að dýpka
þekkingu heilsugæsluhjúkrunarfræðinga á líðan kvenna eftir
barnsburð, að kenna hvaða áhrif vanlíðan getur haft á konur,
maka þeirra og ungbörn og hvaða áhrif óvær börn hafa á líðan
foreldra. Kynntar eru gagnreyndar aðferðir til að draga úr vanlíðan
og kennd er skráning hjúkrunargreiningar og meðferðarúrræða
samkvæmt flokkunarkerfi NANDA og NIC. Netnámskeiðið
stendur í sjö vikur ár hvert og er á WebCT formi.
Árin 2001 til 2003 mátu þátttakendur eftirfarandi þætti í
námskeiðinu „Geðvernd eftir bamsburð": (a) nám; (b) notkun á
tækni; (c) kostir og gallar.
Nettengt fjarnám
Þróun kennslutækni er nauðsynleg en hún verður engu að síður
að standast kröfur um gæði. Rannsóknir hafa sýnt að tækninotkun
46
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 1. tbl. 82. árg. 2006