Ráðunautafundur - 14.02.1978, Blaðsíða 38
332
Eins og sjá má af töflunni dró verulega úr sprettu meö
vaxandi beitarþunga. Annars ber erlendum heimildum ekki saman
um að hve miklu leyti aukinn beitarþungi dragi úr sprettu eða
jafnvel hvort hann hafi nokkur áhrif.
Á óáborna landinu í Álftaveri og á Auðkúluheiði er uppskera
það lítil, að útilokað er að henda reiður á mismun í sprettu
milli beitarþunga. I Kálfholti og einkum í Sölvaholti er tals-
verður landmunur milli hólfa á óáborna landinu, og af þeim sökum
er erfitt að átta sig á heildarmyndinni í fljótu bragði á þeim
stöðum.
I allmörgum tilfellum er vísbending um að hófleg beit
örvi sprettu, ef miðað er látta beit, bæði á ábornu og á óábornu
landi. Þetta stafar sennilega m.a. af því að við hóflega beit
halda plönturnar áfram að vaxa lengur fram eftir sumri án þess
þó að sprettu sé haldið niðri. Þetta heldur væntanlega fóður-
gildi gróðursins hærra fram eftir sumri, en á móti kemur að mögu-
leikar til plöntuvals minnka, ef miðað er við létta beit.
Ákvörðun á hóflegri nýtingu í samræmi við beitarþol byggist
á því að finna hve mikinn hluta af heildarsprettu megi fjarlægja
með beit, eða leyfilegt nýtingarstig fyrir viðkomandi gróður-
lendi. Til slíkra útreikninga er sú aðferð, sem notuð var hér
að ofan við áætlun á bitnum gróðri, alltof gróf. Þess vegna er
óhjákvæmilegt að gera allumfangsmiklar átmagis- og næringargildis-
rannsóknir áður en tilraununum lýkur.
Áhrif beitarþunga á vorsprettu.
Beitarálag hefur töluverð áhrif á það hve gróður er fljótur
að koma til að vori. Áhrif beitarþunga 1975 komu fram á vorsprettu
á flestum tilraunastöðunum 1976. Þó getur x sumum tilfellum
verið erfitt að átta sig á þeim sökum landmunar milli hólfa, eða
mjög lxtillar sprettu. í töflu 3 eru tekin dæmi um vorsprettu
úr fyrstu uppskerumælingu 1976 á nokkrum tilraunastaðanna.