Ráðunautafundur - 15.02.1993, Blaðsíða 118

110
reikna rofharða, Ld. sem tap gróðurlendis í ha/km2 á hveiju ári.
Við mælingar á rofhraða út frá rofabörðum er einkum beitt tveimur aðferðum. Annars
vegar er hægt að fylgjast með ákveðnum rofabörðum og mæla þau reglulega. Hins vegar er
hægt að bera saman loftmyndir af mismunandi aldri.
Rofmœlingar á einstökum rofabörðum. Tvennum sögum hefur farið af því hve hratt rofabörð
eyðast. Það er vitaskuld mjög misjafnt eftir aðstæðum og á mörgum svæðum landsins er
nánast útilokað að greina mun ár ffá ári með berum augum. Sturla Friðriksson (1988) og
samverkamenn hans urðu fyrstir til þess að mæla rofhraða út frá einstökum rofabörðum. Þeir
komust að því að há rofabörð í nágrenni Heklu hörfuðu að meðaltali um 16 cm á ári. Frá
árinu 1989 hefur Ólafur Amalds unnið að uppsetningu fastra mælistaða víða á landinu og nú
síðast verkefnishópurinn um jarðvegsvemd. Einnig vinnur Grétar Guðbergsson að mælingum
á rofhraða við rofabörð.
Frá árinu 1991 höfum við mælt rofabörð og ýmist annað rof með aðstoð alstöðvar,
sem mælir bæði hom og fjarlægð á sjálfvirkan hátt með aðstoð spegils. Mælingamar em
skráðar sjálfvirkt á litla tölvu. Á þennan hátt er hægt að mæla fjölda punkta á stuttum tíma
með mikilli nákvæmni.
Allmörg rofabörð við Djúphóla á Biskupstungnaafrétti hafa verið mæld með þessum
hætti og er eitt þeirra tilgreint sem dæmi um mælingar af þessu tagi. Á 4. mynd er sýnt
hvemig barðið hefur breyst á einu ári. Þetta barð hefur minnkað um 4,4% á einu ári. Sum
barðanna við Djúphóla hafa hörfað mun hraðar, en önnur lítið sem ekkert.
5 m
lVíælt haust 1992
Flatarmál 52,75 m*
Ummál 4 1,55 m
Mælt Iiaust 1991
Flatarmál 55,2 1 m2
Ummál 39,43 m
Mælt vor 1992
Flatnrmál 54,32 m2
Ummál 43,34 m
4. mynd. Dæmi um mælingar á rofabörðum með alstöð. Rofabarðið er við Djúphóla á Biskupstungnaafrétti.