Dagblaðið Vísir - DV - 02.06.2017, Qupperneq 43

fólk - viðtal 23Helgarblað 2. júní 2017
verið gefandi en vissulega hafi það
verið erfitt og tekið á líka. „Ég held
að ég hafi ekki upplifað neitt verra
en fyrsta daginn minn í Eþíópíu.
Við lentum þar og keyrðum að segja
má beint á fótboltaleikvang þar sem
voru fyrir átta hundruð vannærð
börn, sem verið var að hjálpa. Þar var
eiginlega tekið í öxlina á mér og sagt:
Heyrðu, þetta er núna á þína ábyrgð,
þessi átta hundruð vannærðu börn.
Gaman að sjá þig! Og svo fóru menn
bara daginn eftir en ég sat eftir og
klóraði mér í kollinum og velti fyrir
mér hvernig ég ætti að komast fram
úr þessu. Allt eftir það, hvort sem
það tengist flugmálum eða öðru,
hefur verið minna áfall en þetta.“
„Björn Óli, við erum gjaldþrota!“
Það er augljóst að til þess að takast
á við verkefni af þessu tagi þarf sterk
bein og jákvæða lífssýn. Það virðist
Björn Óli hvort tveggja hafa í miklum
mæli. „Kannski er það vegna þess að
ég hef upplifað svo margt af svona
hlutum að ég get sagt að ég hef aldrei
upplifað neitt slæmt sem endar samt
ekki á einhvern jákvæðan hátt. Ergo,
ég er svona frekar jákvæður náungi.
Kannski má segja að það hafi líka
birst, svo við stökkvum nokkur ár
fram í tímann, á fyrsta vinnudeg­
inum mínum sem forstjóri sam­
einaðs Keflavíkurflugvallar. Það var
6. október árið 2008. Þá kom ég inn
á skrifstofu sem átti að verða skrif­
stofan mín og þar sat fyrir Elín Árna­
dóttir, sem þá var framkvæmdastjóri
Flugstöðvarinnar en er nú aðstoðar­
framkvæmdastjóri Isavia. Ég heils­
aði henni hátíðlega en hún var nú
ekkert að heilsa mér. Ég skildi þetta
ekki alveg, velti fyrir mér hvort henni
þætti svona óþægilegt að þarna væri
kominn þessi nýi forstjóri á fyrsta
degi í starfi. En eftir svolitla stund
leit hún upp á mig og sagði: Björn
Óli, við erum gjaldþrota! Þetta voru
fyrstu orðin sem ég heyrði í nýju
starfi. Okkur tókst nú hins vegar,
með miklu átaki og vinnu góðs fólks,
að snúa stöðunni við. Þannig að ég
er alltaf að lenda í einhverju svona
en ég er bjartsýnn að eðlisfari og ef
maður vinnur hlutina vel þá kemur
alltaf eitthvað jákvætt út úr því.“
Tálknafjörður besti staður
Íslands
En við víkjum aftur í söguna. Björn
Óli vann við hjálparstörf af ýmsu
tagi í Eþíópíu í tæp tvö ár en kom
svo heim til Íslands árið 1994. Þá
hóf hann aftur störf á verkfræðistofu
föður síns og var þar til ársins 1997
þegar faðir hans og samstarfsmaður
hans seldu reksturinn sökum þess að
þeir voru komnir á aldur. „Þá endaði
ég með því að sækja um starf sveitar­
stjóra Tálknafjarðarhrepps, og fékk
það. Þar var ég í þrjú ár sem voru
afar skemmtilegur tími. Tálknafjörð­
ur er besti staður á Íslandi, alla vega
á Vestfjörðum, maður getur ekkert
annað sagt eftir að hafa verið þar. Ég
tek það samt fram að konan mín er
ekki alveg sammála, hún er nefni­
lega frá Ísafirði. Við kynntumst þegar
ég var á Tálknafirði og giftum okkur,“
segir Björn Óli en kona hans er Krist­
jana Sigríður Barðadóttir.
Björn Óli lýsir sjálfum sér svo að
hann hafi verið algjör miðbæjarrotta
sem ungur maður, varla komið út
fyrir póstnúmer 101. Hvernig stend­
ur þá á því að slíkur maður ákveður
að söðla um og taka að sér sveitar­
stjórastöðu á Tálknafirði? „Það eru
skýringar á öllum hlutum. Ég sagði
alltaf þegar ég var ungur að ég gæti
ekki hugsað mér að flytja út á lands­
byggðina. En svo, mörgum árum
seinna, þegar ég var úti í Eþíópíu
við landamæri Sómalíu og horfði
á hverjum einasta degi á þúsundir
hungraðra flóttamanna gangandi
fram hjá mér í rykinu, hugsaði ég
með mér hversu kjánalegt það hefði
verið hjá mér að vera andsnúinn því
að fara út á land á Íslandi, í þess­
um samanburði. Þar kviknaði hug­
myndin um að það væri skemmti­
legra að kynnast einhverju öðru en
því að vera fastur í miðborg Reykja­
víkur; að upplifa Ísland.“
Keyrði á milli Kósóvó og
Grikklands
Þegar Björn Óli var að taka saman
sitt hafurtask eftir dvölina á Tálkna­
firði og hugsa sér til hreyfings var
leitað til hans frá utanríkisráðu­
neytinu og því velt upp hvort hann
hefði áhuga á að koma til starfa fyrir
íslensku friðargæsluna í Kósóvó. Þar
voru menn að leita að verkfræðingi
með reynslu af átakasvæðum. Björn
Óli hugsaði sig nokkuð um, enda
nýlega kvæntur og með lítið barn,
en Kristjana kona hans hvatti hann
til fararinnar og sagði honum að ef
hann léti ekki verða af því myndi
hann áreiðanlega alltaf sjá eftir því.
„Planið var að koma aftur hálfu ári
seinna en ég fékk hins vegar tilboð
um framlengingu á störfum mínum
þarna. Eftir ár flutti síðan fjölskyldan
mín út, til Grikklands, en ég starfaði
áfram í Kósóvó. Það eru bara þrír til
fjórir tímar að fara á milli, ekki mik­
ið lengra en að fara til Víkur í Mýrdal
héðan úr Reykjavík.“
Byggði upp innviði frá grunni
Björn Óli var staðsettur í Pristina
og starfaði þar í fast að átta árum.
„Þetta var allt annað en þegar ég
var í starfi hjá Rauða krossinum. Þar
var áskorunin eiginlega sú að bjarga
heiminum núna, það varð að bregð­
ast við því strax að tryggja fólki vatn
og matvæli. Í Kósóvó var áskorunin
hins vegar sú að koma heilu þjóð­
félagi í gang. Þegar stríðinu lauk í
Kósóvó var þar enginn mannleg­
ur infrastrúktúr. Það voru engin
ráðuneyti til, engar stofnanir, engin
stjórnsýsla. Ég var fyrst um sinn að
tengja saman starf Sameinuðu þjóð­
anna og NATO­herliðsins varðandi
endurbætur í skólp­ og vatnsmálum
og annað í þeim dúr. En síðan tók ég
yfir sem verkefnastjóri fyrir Evrópu­
sambandshluta Sameinuðu þjóð­
anna í Kósóvó varðandi uppsetn­
ingu skipurita, starfslýsinga og
mannaráðninga fyrir stóran hluta
stjórnkerfisins. Ég kom því að því að
setja á stofn hátt í tíu ráðuneyti og
og sjö eftirlitsstofnanir, innviðaupp­
byggingu. Það er auðvitað merki­
legt að maður með minn bakgrunn
hafi verið kominn til starfa sem ver­
kefnastjóri við að byggja upp ráðu­
neyti, verkfræðingurinn sem hafði
reynslu af því að dreifa matvælum.
Og reyndar af því að stýra Tálkn­
firðingum,“ segir Björn Óli glottandi
en bætir svo við: „Það voru svo fáir
þarna niður frá sem voru tilbúnir að
takast á við svona verkefni og þeir
voru gripnir glóðvolgir í öll svona
verkefni. Ég vann sem sagt að þessu
og einn daginn var ég kallaður inn
til yfirmanns míns, mér rétt mappa
og við mig var sagt: Jæja, Björn Óli,
nú ert þú herra flugmál í Kósóvó.
Þessu bætti ég við
mig ofan á önnur verk og byggði
meðal annars upp stofnun sem er
ekki ósvipuð Samgöngustofunni ís­
lensku, en það voru svo sem fleiri
verkefni sem þar var sinnt en hér.
Þá komst ég í kynni við flugmálin í
fyrsta skipti að segja má.“
Varð sérfræðingur í að setja
saman alþjóðaflugvelli
Eftir nokkur ár í þessum störfum
fyrir Sameinuðu þjóðirnar hóf
Björn Óli störf í verkefnastjórnun
við uppbyggingu alþjóðaflugvallar­
ins í Pristina og varð síðar forstjóri
hans. Meðal þeirra verkefna sem
hann sinnti þar var sameining flug­
vallarrekstursins og flugstöðvar­
þjónustunnar, sem hafði verið rekið
hvort í sínu lagi. „Þegar ég kom síð­
an til starfa hér heima við sömu að­
stæður má segja að ég hafi verið eini
Íslendingurinn sem hafði reynslu af
því að sameina rekstur alþjóðaflug­
vallar. Ákvörðunin um að taka stutt­
an vikukúrs hjá Rauða krossinum í
Borgarfirði gat það sem sagt af sér að
ég var allt í einu orðinn sérfræðing­
ur í að setja saman alþjóðaflugvelli,“
segir Björn Óli og hlær. Björn Óli
kom síðan heim og tók til starfa
sem forstjóri Keflavíkurflugvallar, 6.
október 2008 sem fyrr segir, í miðju
efnahagshruni hér á landi. Björn Óli
leiddi þar sameiningu Flugmála­
stjórnar Keflavíkurflugvallar, Flug­
stöðvar Leifs Eiríkssonar og flug­
öryggisdeildar Lögreglustjórans á
Suðurnesjum. Eins og áður sagði var
fyrsti starfsdagurinn skrautlegur en
Björn Óli segir að honum hafi líka
brugðið nokkuð á öðrum degi eft­
ir formlega stofnun fyrirtækisins, 2.
janúar 2009. Þá var boðað til mót­
töku vegna stofnunarinnar og margt
fyrirmennið mætti. „Kristján Möller
var þá samgönguráðherra. Hann
stóð upp á samkomunni og hrósaði
okkur fyrir starfið en bætti við að
„Við lentum þar og
keyrðum að segja
má beint á fótboltaleik-
vang þar sem voru fyrir
átta hundruð vannærð
börn, sem verið var að
hjálpa. Þar var eiginlega
tekið í öxlina á mér og
sagt: Heyrðu, þetta er
núna á þína ábyrgð, þessi
átta hundruð vannærðu
börn. Gaman að sjá þig!
Góð verk láta manni líða vel Björn Óli
sinnti hjálparstarfi um árabil og segir að það sé
góð tilfinning. „Maður er að láta eitthvað gott
af sér leiða og það lætur manni líða vel.“
Myndir SiGTryGGur Ari
Ævintýraleg uppbygging
Framundan er að minnsta
kosti 90 milljarða uppbygging
á Keflavíkurflugvelli, gangi
allt eftir.