Dagblaðið Vísir - DV - 22.09.2017, Side 44

Vel mælt Afmælisbörn vikunnar
Þorvaldur Davíð Kristjánsson leikari. Fæddur 27. september 1983.
Solla eiríks, heilsufrömuður
og grænmetismeistari. Fædd 24.
september 1960.
Himnaríki
Æra
Orðabanki Birtu
Úr íslensku orðabókinni
æra -u, -ur KVK
Heiður, sómi, sómatilfinning, virðing, álit
upp á æru og trú
missa æruna verða fyrir mannorðshnekki, t.d. við dómsúrskurð
fá uppreisn æru
fá viðurkenndan heiðarleika sinn og (óflekkað) mannorð (t.d. fyrir dómi)
Íslensk samheitaorðabók
æra heiður; upp á æru og trú að viðlögðum drengskap; svipta/rýja æru og virðingu steypa af
stalli
æra gera óðan, gera trylltan, gera vitlausan, hræða, trylla, æsa
Heimsljós eingin uppreist ærunnar afmáð
„Þessir menn voru bersýnilega að taka út refsíngu fyrir einhvern ógurlegan glæp sem þeir höfðu
drýgt. Í ófríðum vanhirtum andlitum þeirra virtist búa sú fordæmíng sem eingin sýknun fær aflétt,
eingin uppreist ærunnar afmáð. Hér átti uppgjöfin og vonleysið hinsta samastað, persónan
samsömuð sinni eigin ógæfu í fullkominni játníngu glæps síns, viðurkenníngu þess að hafa ekkert
sér til afbötunar nema skilyrðislausa undirgefni og sátt við svívirðíng foreyðslunnar, án vonar
um dropa af líkn. Hvað höfðu þessir aumíngjar gert fyrir sér? Hvaða glæpur hafði leitt af sér þá
óttalegu refsíngu sem skein af þessum útskúfuðu hörmúngarmyndum, hinum grágugnu vonsnauðu
illhæruandlitum, og auvirðilegum druslunum sem hryllilegt dómsvald og almætti hafði bersýnilega
í háðúngarskyni heingt utan á þessa trittu, kræklóttu, lángsoltnu grjótdráttarkroppa?“
Halldór Laxness. Höll sumarlandsins, 2. kafli, síða 149
Birta veltir fyrir sér íslenskum orðum og merkingu
þeirra. Orð vikunnar er æra. Þetta orð var einna helst
notað um mannorð, heiður og sóma hér áður en það
hefur einnig merkinguna að trylla eða hræða. Orðið
hefur verið mjög áberandi í umræðunni undanfarið,
og þá sérstaklega í samhengi við endurheimt og
uppreist ærunnar.
„Þegar talið berst að Hinum guðdómlega gleðileik tala menn alltaf um
Inferno. Manni finnst stundum eins og það sé orðið lífshættulegt að
standa með lífsgleðinni. Það er allt í veröldinni sem reynir að þagga niður
í þeim sem minna á hvernig Hinn guðdómlegi gleðileikur endar. Hann
endar í Paradiso.“
-Sigurður Pálsson
57
ára
34
ára
Jón Steinar Gunnlaugsson lögmaður. Fæddur 27. september 1947.
70
ára