Freyr - 01.04.2006, Blaðsíða 19

NAUTGRIPARÆKT
fjarskylt flestum öðrum nautum sem nú eru í
mikilli notkun. Spuni 99014 skilar mjólkur-
lögnum og gallalitlum kúm en veikustu
þættir í hans mati eru spenar og mjaltir. Ótti
99029 gefur góðar mjólkurkýr en prótein-
hlutfall er heldur undir meðaltali. Þessar kýr
hafa góða júgurgerð og ágætt skap en
mjaltir eru heldur í slakari kantinum. Sá þátt-
ur sem mest dregur niður heildareinkunn
hans er mat um frjósemi, í því samhengi er
ástæða til að benda á að meðan dætur hans
eru ekki fleiri vegur ætternisdómur fremur
þungt og geldur hann þar verulega fyrir
móðurföður sinn, Andvara 87014. Undan
Ganganda 99035 kom til skoðunar einhver
gallaminnsti hópur sem nokkru sinni hefur
komið fram undan einu nauti hér á landi.
Þessar kýr hafa ákaflega góða júgur- og
spenagerð og fá frábæra umsögn um mjalt-
ir. Þessar kýr eru í meðaltali hvað afurðasemi
snertir. Sá þáttur sem hins vegar dregur lang-
mest niður kynbótaeinkunn er mat hans um
frumutölu. Hér er full ástæða til að leggja
áherslu á að Gangandi 99035 geldur þar
enn, meðan dætur hans eru ekki fleiri með
upplýsingar, föður síns Krossa 91032. Hann
hefur afbrigðilega lágt mat um þennan þátt.
Rauntölur um dætur hans gefa ekki tilefni til
varúðar. Reynist þetta rétt mun þetta naut
hækka verulega í mati þegar meiri upplýsing-
ar fást um dætur þess. Þó að uppskera kyn-
bótagripa úr þessum árgangi nauta sé rýrari
en flestir hefðu viljað sjá þá má segja að þessi
hópur, sem valinn er til áframhaldandi notk-
unar, sé um ýmislegt jákvæð viðbót fyrir
ræktunarstarfið.
SAMANTEKT
f lokin er gerð tilraun til að draga saman
niðurstöður fyrir þennan árgang með því
að gefa yfirlit um úrvalsnýtingu úr hópnum
á hliðstæðan hátt og áður hefur verið gert.
Skoðað er hve stór hluti af raunverulegum
úrvalsmöguleikum innan árgangsins gagn-
vart einstökum eiginleikum hafi verið nýtt-
ir með því vali sem endanlega var gert.
Þessi mynd er um margt miklu neikvæðari
en tilsvarandi yfirlit fyrir síðasta érgang
(nautin fædd áriðl998) sem birt var fyrir
einu ári. Þetta endurspeglar einmitt það
sem fjallað er um hér að framan, að naut-
in í hópnum einkenndust verulega af því
að sameina í sömu einstaklingum mikla
kosti fyrir einstaka eiginleika og umtals-
verða galla fyrir aðra eiginleika, en fátt var
um gripi sem sameinuðu jákvæða þætti
fyrir flesta af eiginleikunum sem horft er til
í valinu. Frjósemi er eini eiginleikinn sem
úrvalið verður neikvætt gagnvart. Jákvæð-
asti þátturinn er ef til vill að valið virðist
talsvert í takt við mat eigenda kúnna
vegna þess hve vel tekst til um val með til-
liti til gæðaraðar. Einnig er rétt að benda á
að gagnvart kynbótamatinu, sem er hið
skilgreinda ræktunarmarkmið, næst nán-
ast 100% úrvalsnýting. Það er í raun í fullu
samræmi við það að þegar um jafn sund-
urlausan hóp og þennan er að ræða verð-
ur hið endanlega val að byggjast á heilda-
reinkunn.
Tafla 1. Kynbótamat nautanna sem fædd voru árið 1999
Pottur
Trandill
99041
99042
32
37
97
107
102
101
101
106
116
86
111
97
103
105
99
99
100
101
92
87
96
92
115
63
106
81
94
92
94
96
99
91
102
96
FREYR 04 2006
15