Morgunblaðið - 31.08.2017, Síða 17
FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. ÁGÚST 2017
Rafstilling ehf
Dugguvogi 23, 104 Reykjavík, sími 581 4991, rafstilling@rafstilling.is
Opið mán.-fim. 8-12 og 13-18, fös. 8-14
Hröð og góð þjónusta um allt land
Áratuga
reynsla
Startar bíllinn ekki?
Við hjá Rafstillingu leysum málið
TOPPUR ehf
Bifreiðaverkstæði
TOPPUR er viðurkennt
þjónustuverkstæði fyrir
Skemmuvegi 34 • Kópavogi • Sími 557 9711 • toppur@toppur.is
mánudaginn 4. september, kl. 18
Listmunauppboð
í Gallerí Fold
Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is
Hægt er að skoða uppboðsskrána á myndlist.is
fimmtudag kl. 10–18, föstudag kl. 10–18, laugardag kl. 11–16,
sunnudag kl. 12–16 og mánudag 10–17
Jóhannes
S.Kjarval
Fyrsta uppboð haustsins
Forsýning á verkunum fimmtudag til mánudags
Jóhannes
S.KjarvalG
un
nl
au
gu
rB
lö
nd
al
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Ráðherra innflytjendamála í Sví-
þjóð, Hélene Fritzon, aflýsti fyrir-
huguðum fundi með starfssystur
sinni í Noregi á síðustu stundu í
fyrradag og sakaði hana um að hafa
dregið upp „ónákvæma mynd“ af
ástandinu á svæðum þar sem inn-
flytjendur eru fjölmennir.
Sylvi Listhaug, ráðherra innflytj-
endamála og þingmaður Framfara-
flokksins í Noregi, segist hafa farið
til Stokkhólms í því skyni að kynna
sér vandamál varðandi samlögun
innflytjenda í sænskt samfélag í
hverfum þar sem þeir eru fjölmenn-
ir. Ráðgert var að hún ætti fund með
Hélene Fritzon, sem varð ráðherra
innflytjendamála í stjórn Jafnaðar-
mannaflokksins í Svíþjóð í júlí.
Fritzon kvaðst hafa ákveðið að af-
lýsa fundinum vegna þess að hún
hefði komist að þeirri niðurstöðu að
ferðin til Stokkhólms væri í raun lið-
ur í pólitísku baráttunni í Noregi
vegna þingkosninganna þar 11. sept-
ember. Listhaug hefði notað ferðina
til að draga upp ónákvæma mynd af
Svíþjóð og breiða út „þvætting“ um
landið. „Þetta varð ljóst til dæmis í
viðtali við VG þar sem hún hélt því
meðal annars fram að það væru 60
„no go-svæði“ í Svíþjóð, en það er al-
ger þvættingur. Ég myndi með
glöðu geði eiga fund með hinni
norsku starfssystur minni eftir kosn-
ingarnar, en ég vil ekki vera hluti af
kosningabaráttu hennar,“ hefur
fréttavefur VG eftir Fritzon.
Sænski ráðherrann skírskotaði til
viðtals við Listhaug í VG þar sem
hún lýsti 60 svæðum innflytjenda í
Svíþjóð sem „no go-svæðum“, þar
sem „lögleysa“ ríkti og glæpamenn
réðu lögum og lofum. Hún gaf til
kynna að ástandið á þessum svæðum
væri svo slæmt að lögreglumenn,
bráðaliðar og slökkviliðsmenn þyrðu
ekki inn á þau.
Erna Solberg, forsætisráðherra
og leiðtogi Hægriflokksins í Noregi,
hefur gagnrýnt ummæli Listhaug.
„Hún þarf að ganga úr skugga um að
ummæli hennar séu í samræmi við
það hvernig yfirvöld á staðnum meta
ástandið,“ sagði Solberg. Hún skír-
skotaði til þess að sænsk yfirvöld
hafa alltaf neitað því að slík lögleysu-
svæði séu til í sænskum borgum,
eins og þjóðernissinnaðir netmiðlar
og bloggarar hafa haldið fram.
Forystumenn Hægriflokksins í
Svíþjóð hafa einnig gagnrýnt um-
mæli Listhaug.
Vandamálin blásin út
Sænsk yfirvöld hafa þó viðurkennt
að lögreglan hafi á síðustu árum átt í
miklum erfiðleikum með glæpagengi
í hverfum þar sem innflytjendur eru
fjölmennir. Í skýrslu sem sænsk
yfirvöld birtu árið 2005 kemur fram
að innflytjendur voru fjórum sinnum
líklegri til að vera grunaðir um morð
en innfæddir Svíar og 4,5 sinnum lík-
legri til að vera grunaðir um nauðg-
un, á árunum 1997 til 2001.
Í skýrslu sem sænska lögreglan
birti í júní segir að 61 svæði í sænsk-
um borgum sé skilgreint sem við-
kvæmt svæði eða áhættusvæði, þar
af séu 23 „sérlega viðkvæm svæði“
þar sem erfitt sé fyrir lögreglumenn
að annast löggæslu. Í sumum fjöl-
miðlum hefur verið fullyrt að í
skýrslunni segi að „lögleysa“ ríki
nánast á þessum 23 hættusvæðum,
en það er ekki rétt. Þar kemur m.a.
fram að líkurnar á árásum glæpa-
manna á lögreglumenn hafi aukist en
fullyrðingar um að lögreglan telji að
„lögleysa“ ríki þar eru ýkjur.
Lögreglan segir að nauðsynlegt sé
að fjölga lögreglumönnum á þessum
svæðum í baráttunni gegn fíkniefna-
sölu og vopnuðum glæpagengjum.
Stefan Löfven, forsætisráðherra
Svíþjóðar, hefur því ákveðið að auka
fjárframlögin til lögreglunnar um 7,1
milljarð sænskra króna, jafnvirði 95
milljarða íslenskra, á næstu þremur
árum. Hann sagði þetta nauðsynlegt
til að auka öryggi íbúanna vegna
tíðra skotárása glæpagengja. Sænsk
yfirvöld hafa þó neitað því að að lög-
reglumenn hafi fengið fyrirmæli um
að fara ekki inn á svæðin þar sem
ástandið er verst, eins og þjóðernis-
sinnar hafa haldið fram.
Morðum hefur fækkað frá 1990
Mikil fjölgun innflytjenda á síð-
ustu áratugum hefur valdið veruleg-
um vandamálum í Svíþjóð. Í a.m.k.
þrjá áratugi hefur verið varað við
hættum sem fylgja því þegar mikill
fjöldi innflytjenda einangrast í ein-
stökum hverfum og samlagast ekki
sænska samfélaginu. Talið er að um
300 sænskir ríkisborgarar hafi farið
til Sýrlands eða Íraks til að ganga til
liðs við samtökin sem kalla sig Ríki
íslams og sænska öryggislögreglan
telur að 150 þeirra hafi snúið aftur til
Svíþjóðar. Óttast er að þeir fremji
mannskæð hryðjuverk.
Ástandið er þó ekki eins slæmt og
sumir þjóðernissinnaðir fréttamiðlar
og bloggarar hafa haldið fram. Þeir
hafa hamrað á því að fjölgun flótta-
manna frá Miðausturlöndum á síð-
ustu árum hafi leitt til hrinu glæpa
og orðið til þess að Svíþjóð hafi
breyst úr friðsömu samfélagi í land
skotárása, morða, nauðgana og ótta.
Tölur frá sænskum yfirvöldum um
ofbeldisglæpina benda til þess að
þetta séu ýkjur. Til að mynda hefur
morðum fækkað í Svíþjóð frá árinu
1990 þrátt fyrir mikla fjölgun inn-
flytjenda síðan þá.
Að sögn glæpavarnastofnunar
Svíþjóðar (Brå) létu 106 manns lífið
af völdum ofbeldis í Svíþjóð á síðasta
ári, sex færri en árið 2015. Staðfest
dauðsföll af völdum ofbeldis hafa
verið frá 68 til 112 á síðustu tíu árum
og frá árinu 2002 hafa dauðsföllin
verið 92 að meðaltali á ári, að sögn
stofnunarinnar. Brå segir að mann-
drápum hafi fækkað í Svíþjóð frá
árinu 1990, en hafa þarf í huga að
morðunum hefur fækkað meira í
mörgum öðrum löndum Vestur-Evr-
ópu á þessum tíma.
Þjóðernissinnaðir fréttamiðlar og
bloggarar hafa kjamsað á fréttum
um að Svíþjóð sé í næstefsta sæti á
lista yfir lönd þar sem nauðganir séu
algengastar miðað við mannfjölda.
Sagt er að Lesótó sé eina landið þar
sem nauðganir séu algengari. Stagl-
ast er á þessu þótt bent hafi verið á
að fréttirnar byggjast á alþjóðlegum
samanburðartölum sem eru mark-
lausar, m.a. vegna þess að skilgrein-
ingar á nauðgunum eru mismunandi
eftir löndum og í sumum löndum
byggjast tölurnar á fjölda þeirra sem
kæra nauðgun en í öðrum á fjölda
kærðra nauðgana. Bloggararnir
virða þessar ábendingar að vettugi,
eins og tölur um fjölda manndrápa,
vegna þess að það hentar ekki mál-
stað þjóðernissinna og samræmist
ekki pólitískum rétttrúnaði þeirra.
Sögð hafa breitt út
þvætting um Svíþjóð
Manndrápum hefur ekki fjölgað á síðustu áratugum þrátt
fyrir gengjastríð Þjóðernissinnar ýkja vandamálin
Manndráp í Svíþjóð 2000 til 2015
Dauðsföll af völdum ofbeldis í Svíþjóð á hverja 100.000 íbúa
1,25
1,00
0,75
0,50
2000 2005 2010 2015
1,25
Heimild: Eurostat
0,72
1,0
1,15
Hættan ýkt
» Sænski blaðamaðurinn Lars
Åberg hefur skrifað bók um fé-
lagslegu vandamálin í hverfum
innflytjenda í Malmö og telur
að Sylvi Listhaug hafi notað
orð sem gefi ekki rétta mynd
af ástandinu.
» Åberg segir að rétt sé að
lögreglu-, slökkviliðs- og
sjúkrabílar hafi orðið fyrir
grjótkasti og öðrum árásum á
sumum svæðum. Það sé stórt
og alvarlegt vandamál sem
mikið sé rætt í Svíþjóð.
» Hann telur hins vegar rangt
að tala um „no go-svæði“ sem
lögreglan eða bráðaliðar þori
ekki að fara inn á.
Allt um sjávarútveg