Morgunblaðið - 31.08.2017, Qupperneq 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. ÁGÚST 2017
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/senda grein Prentun Landsprent ehf.
Andri Steinn Hilmarsson
Magnús Heimir Jónasson
Húsfyllir var á umræðufundi um
stöðu og málefni sauðfjárbænda sem
fór fram á Blönduósi í gærkvöldi.
Þungt hljóð var í fundarmönnum en
samkvæmt bréfi sem Oddný Steina
Valsdóttir, formaður Landssamtaka
sauðfjárbænda (LS), sendi öllum al-
þingismönnum í vikunni horfa bænd-
ur fram á að minnsta kosti 56%
launalækkun vegna lækkunar slátur-
leyfishafa á afurðaverði. Þeir bænd-
ur sem voru á fundinum voru afar
ósáttir við ákvörðun sláturleyfishafa.
Á fundinum kom meðal annars
fram að samkvæmt upplýsingum frá
ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins
munu bændur á Norðurlandi vestra
og Ströndum, þar sem eru 420 sauð-
fjárbú, standa frammi fyrir um 1,5
milljóna króna tekjuskerðingu á bú,
að viðbættri tekjuskerðingu síðasta
árs. Fram kom að fyrir liggur að stór
hluti sauðfjárbænda mun ekki ná
endum saman að óbreyttu.
Offramleiðsla gríðarlega mikil
Ágúst Andrésson, formaður
Landssamtaka sláturleyfishafa,
sagði í framsögu sinni offramleiðslu
á kindakjöti um tvö þúsund tonn á
ári eins og staðan er í dag. Um síð-
ustu mánaðamót voru umframbirgð-
ir af lambakjöti um 1.800 tonn en
Ágúst sagði á fundinum að hann
væri bjartsýnn á að birgðirnar yrðu
komnar niður í 1.200 tonn þessi mán-
aðamót. Um 6.500 tonn fara á innan-
landsmarkað ár hvert og útflutning-
ur var á bilinu 1.250 til 1.500 tonn á
árinu sem leið. Rétt er að taka fram
að útflutningurinn var háður miklum
útflutningsstyrkjum og því ljóst að
til slíkra styrkja þarf aftur að koma
ef útflutningur á ekki að dragast
saman.
Ágúst lagði til að tekin yrði upp að
nýju útflutningsskylda, sem afnumin
var árið 2008, og sagði það fyrst og
fremst vera til að koma í veg fyrir of-
framboð lambakjöts á Íslandsmark-
aði með tilheyrandi verðlækkunum
sem eyðilegðu markaðinn.
Stjórnvöld hafa ekki val
Teitur Björn Einarsson, þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins, var við-
staddur og sagði að stjórnvöld hefðu
ekkert annað val en að koma að
þessu máli og stuðla að lausn. Það
væri ekki þannig að bændur yrðu
látnir sitja eftir gjaldþrota meðan
efnahagslegar framfarir ættu sér
stað. Teitur sagði hins vegar tak-
mörk fyrir því hvað ríkið væri tilbúið
að gera. Hann sagðist skilja vel pirr-
ing forystumanna bænda og bænda
sjálfra um hvernig hefði verið haldið
á málunum hingað til og myndi koma
þeirri gagnrýni á framfæri þar sem
hún ætti heima. Lilja Rafney Magn-
úsdóttir, þingmaður Vinstri-grænna,
sagði nauðsynlegt að taka málið al-
varlega og það væri ekki bara rík-
isstjórnin eða meirihlutinn í ríkis-
stjórn sem hefði stöðu bænda í hendi
sér heldur væru allir 63 þingmenn
landsins ábyrgir. Henni leist vel á til-
lögur LS um útflutningsskylduna.
Sindri Sigurgeirsson, bóndi í
Bakkakoti og formaður Bændasam-
takanna, sagði að í hnotskurn sneru
tillögur ríkisins bara að því að draga
úr framleiðslu en hann óskaði eftir
heildarlausn og sagði að birgðavandi
væri það sem þyrfti að taka á. Ef ein-
ungis yrðu gerðar tillögur um fækk-
unaraðgerðir myndu bændur strax
banka á dyr stjórnvalda að ári.
Sindri sagði að á fundi Bændasam-
takanna með stjörnvöldum í gær
hefði ekki verið tekið tillit til neinna
þeirra tillagna sem félagið lagði
fram.
Morgunblaðið/Eggert
Bændur í vanda Sauðfjárbændur funduðu á Blönduósi í gær. Þeir eru afar ósáttir við ákvörðun sláturleyfishafa um að skerða afurðaverð um 35%.
Þungt hljóð í bændum
 Hitafundur um stöðu sauðfjárbænda á Blönduósi  Horfa fram á mikla launa-
lækkun  Stór hluti sauðfjárbænda mun ekki ná endum saman vegna skerðingar
Fulltrúi Heil-
brigðiseftirlits
Reykjavíkur
gerði hávaða-
mælingu í mat-
salnum í Selás-
skóla og komst
að þeirri niður-
stöðu að matsal-
urinn væri ótæk-
ur til notkunar
vegna hávaða og
bannaði notkun á honum. „Í dag
kom fulltrúi Heilbrigðiseftirlits
Reykjavíkur í skólann og bannaði
notkun matsalarins vegna hljóð-
vistar,“ skrifar Sigfús Grétarsson,
skólastjóri Selásskóla, í tölvupósti
sem sendur var til foreldra barna í
1. til 6. bekk skólans í gær.
Foreldrum barst stuttu síðar
tölvupóstur þar sem skólastjórinn
sagði að Helgi Grímsson, sviðs-
stjóri skóla- og frístundasviðs
Reykjavíkurborgar, hefði tjáð sér í
símtali að Dagur B. Eggertsson
borgarstjóri hefði náð samkomulagi
við Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur
um að heimila notkun matsalar
Selásskóla til bráðabirgða en strax
yrði ráðist í endurbætur á honum.
Matsalurinn verður því áfram í
notkun þrátt fyrir bann Heilbrigð-
iseftirlitsins.
Hannaður sem tónlistarsalur
Árum saman hefur verið reynt
að fá úrbætur á hljóðvist í matsal
Selásskóla, sem var upphaflega
hannaður sem tónlistarsalur og því
ótækur sem matsalur fyrir nem-
endur. Nemendur, foreldrar og
starfsfólk hafa margoft gert at-
hugasemdir við hljóðvistina án þess
að úr væri bætt.
Heilbrigðiseftirlitið hefur einnig
ítrekað gert athugasemdir við
þetta sama og gert hljóðmælingar
sem styðja þær athugasemdir. T.d.
ítrekar eftirlitið margar fyrri kröf-
ur um tafarlausar úrbætur í matsal
með tilliti til hljóðvistar 20. desem-
ber 2016. mhj@mbl.is
Ótækur
matsalur
 Heilbrigðiseft-
irlitið vildi loka
matsal Selásskóla
Selásskóli Gera
þarf úrbætur.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
Björt Ólafsdóttir, umhverfis- og auð-
lindaráðherra, hefur ákveðið að aug-
lýsa stöður allra forstjóra sem undir
ráðuneytið heyra, en samkvæmt lög-
um um réttindi og skyldur opinberra
starfsmanna eru þeir skipaðir til
fimm ára í senn. Þetta staðfestir hún
í samtali við Morgunblaðið.
„Ég hef nú þegar upplýst forstjór-
ana um þessa ákvörðun mína sem og
aðra sem undir regluna heyra,“ segir
Björt og bætir við að ákvörðunin sé
gerð í anda gagnsæis og opinnar
stjórnsýslu. „Ég geri þetta á grunni
þeirrar stefnu sem við í Bjartri fram-
tíð höfum talað fyrir að undanförnu,
þ.e. bætt vinnubrögð, aukið gagnsæi
og opin stjórnsýsla. En það eru auð-
vitað skiptar skoðanir um þetta mál
eins og allt annað,“ segir hún.
Spurð hvort með þessu sé verið að
lýsa yfir vantrausti á störf núverandi
forstjóra kveður Björt nei við. „Alls
ekki. Með þessu er ég í raun að snúa
við því verklagi
sem hingað til
hefur verið við-
haft, en til þessa
höfum við séð
örfáar auglýsing-
ar og þá þegar
leynt og ljóst er
verið að auglýsa í
þeim tilgangi ein-
um að losna við
fólk,“ segir Björt
og bætir við að núverandi ríkisfor-
stjórar geti að sjálfsögðu sótt um
stöðurnar þegar þær verða auglýst-
ar til umsóknar.
Regla eins ráðuneytis?
Aðspurð segir Björt málið hafa
verið til umræðu innan ríkisstjórnar,
en hún viti þó ekki til að aðrir ráð-
herrar muni að óbreyttu auglýsa
stöður sinna forstjóra. „Mér finnst
menn sammála um mikilvægi þess
að vera með opna og gagnsæja
stjórnsýslu. Þetta er þó ákvörðun
hvers ráðherra fyrir sig,“ segir hún.
Auglýsir stöður
allra ríkisforstjóra
Björt
Ólafsdóttir
 Segir þetta í anda opinnar stjórnsýslu
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Hvorki stendur til að auglýsa stöður
ríkisforstjóra undir fjármála- né for-
sætisráðuneyti að loknum skipunar-
tíma þeirra, líkt og í tilfelli umhverf-
isráðuneytisins. Bjarni Benediktsson
forsætisráðherra segist ekki gera at-
hugasemdir við ákvörðun Bjartar
Ólafsdóttur umhverfisráðherra. „Ég
hef ekkert við það að athuga að hún
skuli velja þá leið að auglýsa. Ég skil
það þannig að þeir sem gegna við-
komandi stöðum séu þá frjálsir að því
að sækjast eftir endurskipun,“ sagði
hann.
Lög um réttindi og skyldur starfs-
manna ríkisins nr. 70/1996 gera ráð
fyrir tveimur valmöguleikum; að aug-
lýsa eða auglýsa ekki. Að mati Bjarna
er hvorugur kosturinn betri en hinn.
„Það eru ágætis rök fyrir þessu, en
það geta líka verið sterk rök fyrir því,
hafi menn staðið sig framúrskarandi
vel, að tryggja áfram þjónustu þeirra
með því að láta þá sitja annað tímabil.
Þetta er að mínu áliti matsatriði og
erfitt að alhæfa um að það sé ávallt
rétt að gera annað hvort,“ sagði
Bjarni.
Fimm ár tryggi stöðugleika
Að jafnaði eru embættismenn skip-
aðir til fimm ára og að sögn Bjarna er
reglunni ætlað að tryggja stöðugleika
í opinberri stjórnsýslu.
„Það er enginn skuldbundinn af því
að auglýsa stöðu eða auglýsa hana
ekki. Fimm ára reglan var sett í lög á
sínum tíma, ekki síst til að tryggja
ákveðinn stöðugleika við skipun í op-
inber embætti. Fimm ár var fjöldi ára
sem nefndur var til að tryggja lág-
marksstöðugleika. Það er gert ráð
fyrir því í lögunum að hægt sé að
framlengja skipanir með því að aug-
lýsa þær eða auglýsa þær ekki,“ sagði
Bjarni.
„Við höfum ekki haft uppi áform
um að gera þetta, en það má segja um
forsætisráðuneytið að það séu tals-
vert færri þar undir en á við í sumum
ráðuneytum. Í einstaka ráðuneytum
getur verið um að ræða marga tugi
slíkra mála sem myndi reyna á,“ sagði
hann.
Benedikt Jóhannesson fjármála-
ráðherra sagðist ekki vita til þess að
aðrir ráðherrar en Björt myndu aug-
lýsa stöður ríkisforstjóra. Líkt og
Bjarni sagðist hann ekki gera athuga-
semdir við ákvörðunina.
„Þetta er ekki almenn stefna rík-
isstjórnarinnar, en Björt tilkynnti um
daginn að hún myndi hafa þennan
háttinn á. Ég hef ekkert sérstakt
fram að færa um þetta. Þetta er henn-
ar ákvörðun,“ sagði hann.
Hvorki auglýst í forsætis-
né fjármálaráðuneytinu
Bjarni
Benediktsson
 Forsætisráðherra segir rök með og á móti því að auglýsa
Benedikt
Jóhannesson