Morgunblaðið - 07.01.2018, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 07.01.2018, Blaðsíða 18
18 FRÉTTIRInnlent MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JANÚAR 2018 Eltak sérhæfir sig í sölu og þjónustu á vogum Mest seldu ofnar á Norðurlöndum áreiðanlegur hitagjafi 10 ára ábyrgð Draghálsi 14 - 16 · Sími 4 12 12 00 · www.isleifur.is VIÐTAL Stefán Gunnar Sveinsson sgs@mbl.is „Þetta var mikill heiður fyrir mig,“ segir Omar Hamed Aly Salama, en hann var settur sem skák- dómari á 1. og 2. borði í heimsmeistaramótinu í hraðskák sem fram fór í Sádi-Arabíu um jólin. Omar fylgdist því með skákum heimsmeistarans Magnúsar Carlsen og tryggði að allt færi fram eftir reglum. Omar, sem er upprunalega frá Egyptalandi, hefur verið búsettur hér á landi í nærri því þrettán ár og er mikils metinn í skák- heiminum, bæði sem skákmaður en ekki síður sem dómari. Omar segir köllunina að verða skákdómari hafa komið snemma. „Ég hef verið dómari síðan ég var 19 eða 20 ára, en ég var enn að tefla mikið og þjálfa á þeim tíma,“ segir Omar. Um það leyti sem yngri sonur hans fæddist 2011 varð breyting á. „Þá var ekki í boði að tefla lengur því það tekur mikinn tíma að undirbúa sig þannig að ég ákvað að tefla bara á stuttum mótum og sinna dómara- störfunum í staðinn fyrir að tefla.“ Omar varð formaður dómaranefndar Skák- sambands Íslands árið 2012 og gegnir þeirri stöðu enn í dag. „Við byrjuðum að halda námskeið fyrir dómara og reyna að fá fólk sem hefur áhuga til þess að leggja þetta fyrir sig,“ segir Omar og bæt- ir við að mjög fáir skákdómarar hafi þá verið hér á landi og alltaf erfitt að manna stærri mótin eins og Íslandsmót skákfélaga og Reykjavík Open. Al- þjóðlegum skákdómurum hafi hins vegar fjölgað jafnt og þétt hérlendis. „Árið 2014 á Ólympíu- mótinu í Tromsö í Noregi voru fimm íslenskir dómarar,“ segir Omar og bendir á að hlutfallslega sé það mjög mikill fjöldi miðað við aðrar þjóðir. „Það er ekki hægt að tefla alltaf, það er mikill tími sem fer í þetta, og þegar menn skila átta tíma vinnudegi og þurfa svo að tefla um kvöldið er það erfitt. En ef mann langar enn til að vera í skák og hjálpa til er hægt að vera mótshaldari og dómari.“ Omar segir að hann muni tefla aftur síðar meir, en það verði að vera þegar drengirnir hans tveir séu orðnir ögn eldri. Örlagarík ferð á HM Omar hefur sinnt mótahaldi og dómarastörfum þegar hann hefur komið því við, og hann situr í dómaranefnd FIDE, alþjóðaskáksambandsins. Það þurfti því ekki að koma á óvart þegar leitað var til hans um að vera í dómarateyminu á heims- meistaramótunum í hraðskák og atskák, sem fóru fram í Sádi-Arabíu milli jóla og nýárs. „Formaður dómaranefndar FIDE spurði mig hvort ég væri til í þetta, og tímasetningin passaði fullkomlega við jólafríið mitt,“ segir Omar. Þá hafi það einnig ver- ið spennandi að heimsækja Sádi-Arabíu, sem sé langt frá Íslandi, því að ekki væri víst að hann fengi tækifæri til þess aftur síðar. Sú ákvörðun reyndist örlagarík fyrir Omar, þar sem í fyrstu umferð kom athyglisvert atvik upp á. Heimsmeistarinn sjálfur, hinn norski Magnús Carlsen, var að tefla á fyrsta borði við Rússann Ernesto Inarkíev, og var Carlsen með unna stöðu. Magnús skákaði með hrók sínum sem var óvald- aður og hafði Inarkíev þá einungis þá kosti að leika kóngnum úr skák eða fella hrókinn. Hann gerði hins vegar hvorugt, heldur skákaði Carlsen með riddara sínum.„Þetta er ólöglegur leikur og samkvæmt hraðskákreglunum á Magnús að krefj- ast þess að verða dæmdur sigur,“ segir Omar. Einhverra hluta vegna gerði Carlsen það ekki heldur forðaði hann kóngnum sínum úr skákinni. Við svo búið stöðvaði Inarkíev klukkuna og kall- aði á skákdómarann, sem var mjög reyndur dóm- ari frá Portúgal, og krafðist sigurs með þeim rök- um að Carlsen hefði leikið ólöglegan leik, hið eina löglega í stöðunni hefði verið að krefjast sigurs. „Og dómarinn gerði þau mistök að fallast á þessi rök,“ segir Omar. Sá ákvað því að Inarkíev ætti að fá vinninginn fyrir skákina. Carlsen sætti sig fyrst við þá niðurstöðu en kvartaði svo við yfirdómara, sem úrskurðaði að þeir Carlsen og Inarkíev ættu að halda áfram skákinni úr þeirri stöðu sem kom- in var upp. Inarkíev neitaði því, og hlaut Carlsen vinninginn, en áhugasömum má benda á að Helgi Ólafsson stórmeistari fjallar nánar um skákina á bls. 29 í blaðinu í dag. Erfið og skemmtileg upphefð „Það er mín tilfinning, en ég hef enga sönnun fyrir því, að Inarkíev hafi þarna reynt að svindla þegar kóngurinn hans var í skák, með því að reyna að veiða Magnús í lagagildru,“ segir Omar. Það sé þó bara hans tilfinning og sá eini sem geti sagt af eða á um það hvort Inarkíev hafi leikið ólöglega leiknum viljandi sé hann sjálfur. Þessi áhugaverðu mistök dómarans portú- galska reyndust góð fyrir Omar, því að Carlsen var orðinn mjög reiður út í þann portúgalska. Það var því niðurstaða mótshaldara að það færi betur á því að Omar tæki við sem dómari á efstu borð- unum frá og með annarri umferð. „Þetta voru tuttugu umferðir, sem gengu mjög vel og Magnús endaði á að vinna mótið.“ Omar segir það hafa verið bæði erfitt og skemmtilegt að fá þessa upphefð. „Ég þarf að fylgjast mjög vel með skákunum, sjá allt og ekk- ert má fara framhjá mér,“ segir Omar, en hann þurfti að fylgjast með 1. og 2. borði, bæði í karla- og kvennaflokki, þar sem bestu skákmennirnir mætast. „Í einni umferð eru þá kannski sex heimsmeistarar á sviðinu, bæði núverandi og fyrr- verandi, að tefla og ég þurfti að fylgjast með þeim öllum á sama tíma.“ Í heildina var þetta því frá- bær reynsla fyrir Omar. Í mörg horn að líta Það er enginn hörgull á verkefnum fyrir skák- dómara á Íslandi, og sér Omar fram á að nóg verði að gera á næstu vikum og mánuðum. „Það er til dæmis Reykjavík Open í Hörpu, sem verður frá 6.-14. mars og þar verður boðið upp á Evr- ópumeistaramót í Fischer-Random skák í fyrsta sinn, og ég verð yfirdómari þar,“ en það afbrigði er frábrugðið venjulegri skák á þann hátt að upp- röðun stóru mannanna á 1. og 8. röð er frábrugðin í hvert einasta sinn, með nokkrum takmörkunum. Eru því 960 mismunandi upphafsstöður mögu- legar í þessu afbrigði, en það var einmitt Íslands- vinurinn og heimsmeistarinn Bobby Fischer sem fann það upp. Það eru þó ekki bara dómarastörfin sem kalla í vor, heldur sinnir Omar einnig skákkennslu hjá Hjallastefnuleikskólanum Laufásborg. „Við höf- um fengið hvatningarverðlaun frá Reykjavík- urborg fyrir skákkennsluna og tókum þátt í fyrsta sinn í Íslandsmóti grunnskólasveita í fyrra,“ segir Omar stoltur af sínu liði, en það endaði í 10. sæti af 24, sem þykir mjög gott fyrir svona unga krakka. „Og svo erum við að undirbúa það á næstu vikum að fara á heimsmeistaramót í skóla- skák með börnin, en það verður haldið í Albaníu í lok apríl.“ Það eru því mörg spennandi verkefni á döfinni, og óhætt að segja að framtíð skáklistar- innar hér á landi sé í góðum höndum. Einn fremsti dómarinn  Omar Salama var settur skákdómari í viðureignum Magnúsar Carlsen á HM í hraðskák  Nýtur mikillar virðingar innan skákheimsins fyrir dómarastörf sín Ljósmynd/NRK Skákdómari Omar Salama var fulltrúi Íslands á heimsmeistaramótinu í hraðskák og fékk þar þann mikla heiður að vera dómari í viðureignum Magnúsar Carlsen, heimsmeistara í skák. Forsætisráðherra hefur skipað starfshóp um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu í sam- ræmi við stjórn- arsáttmála rík- isstjórnarinnar. „Ríkisstjórnin mun beita sér fyrir því að efla traust á stjórn- málum og stjórnsýslu. Einn þáttur í því er að yf- irfara reglur um hags- munaskráningu bæði ráðherra og þingmanna með hliðsjón af ábendingum og alþjóðlegum við- miðum. Annar þáttur er breyt- ingar á lögum sem varða vernd uppljóstrara og umbætur í um- hverfi stjórnsýslu og viðskipta, meðal annars í takt við ábend- ingar alþjóðastofnana.“ Starfshópurinn skal skila skýrslu um störf sín eigi síðar en 1. september 2018. Jón Ólafsson prófessor verður formaður hópsins. Aðrir í hópn- um eru Ólöf Embla Eyjólfsdóttir, MSt í heimspeki, Páll Þórhallsson skrifstofustjóri, Ragna Árnadóttir aðstoðarforstjóri og Sigurður Kristinsson prófessor. Starfshópur um traust Katrín Jakobsdóttir

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.