Morgunblaðið - 07.01.2018, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JANÚAR 2018
Páskar í Pétursborg
sp
ör
eh
f.
Vor 3
Pétursborg er án efa miðstöð menningar og lista og hafa
bókmenntir, tónlist og leiklist hennar mikla þýðingu um heim
allan.Við skoðum m.a. virki heilags Péturs og Páls, dómkirkju
heilags Ísaks og Vetrarhöllina. Hér er því margt sem gleður
augað og margir hápunktar í þessari einu og sömu ferð!
28. mars - 2. apríl
Fararstjóri: Pétur Óli Pétursson
Bókaðu núna á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 RVK
Verð: 164.600 kr. á mann í tvíbýli.
Mjög mikið innifalið!
Magnús Heimir Jónasson
mhj@mbl.is
„Þegar kemur að svifryki þá eru
þrif ekki nægjanlega mikil,“ segir
Lárus Kristinn Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Hreinsitækni ehf.,
sem annast meðal annars þrif á göt-
um Reykjavíkur. „Fyrir síðasta út-
boð, árið 2014, voru göturnar teknar
fjórum sinnum á ári. Svo var þetta
allt skorið niður og tekið bara á vori
og hausti,“ segir Lárus.
„Það sem var minnkað var að fara
yfir allar stofnbrautir og húsagötur.
Fjórum sinnum má kannski segja
að hafi verið of mikið með húsagöt-
urnar, þrisvar sinnum er eðlilegt en
á stofnbrautum og tengibrautum við
þjóðvegi í þéttbýli er nauðsynlegt að
fara lágmark fjórar umferðir. Þá á
ég við að það þyrfti að þvo þær sem
er ekki verið að gera núna.“
Í mars á síðasta ári ákvað
Reykjavíkurborg að hætta að
vatnsþvo húsagötur í sparnaðar-
skyni en Umhverfis- og skipulags-
svið Reykjavíkurborgar þurfti að
spara 172 milljónir króna vegna að-
halds í rekstri og var sú ákvörðun
liður í þeim sparnaði. Samkvæmt
upplýsingum frá Reykjavíkurborg
var einungis farið í venjuleg haust-
þrif í fyrra þar sem lauf voru tekin
fyrir veturinn.
„Því hreinni götur því betra“
Þorsteinn Jóhannsson, sérfræð-
ingur í loftgæðamálum hjá Um-
hverfisstofnun Íslands, segir að það
hafi áhrif að götur séu ekki nægj-
anlega vel þrifnar en veðrið sé þó
stærsta breytan þegar kemur að
svifryki. „Stórt séð, því hreinni göt-
ur því betra. Það er gott að sópa og
smúla göturnar, það er ákveðin for-
vörn í því,“ segir Þorsteinn.
Lárus bendir jafnframt á að áður
fyrr var samningur milli verktaka
og Reykjavíkurborgar um þrif yfir
vetrartímann þegar tækifæri gafst.
„Verktakinn gaf afslátt á tímagjaldi
og þá var farið á hverju einasta
tímabili þegar það komu smá hlý-
indi. Sóparar voru sendir út og þeir
látnir sópa alla þessa þjóðvegi og
helstu stofnbrautir. Þá náði þessi
drulla ekki að safnast upp og um
miklu minna ryk var að ræða.“
Mengunin í skaðlegum mæli
Loftgæðamælingar í Reykjavík
sýndu afar slæm loftgæði víðsvegar
um borgina í gær. Mældist svifryk
265 μg/m³ (míkrógrömm af svifryki í
rúmmetra) við Grensásveg og 208
μg/m³ við Hringbraut og 136 μg/m³
við Eiríksgötu. Til samanburðar var
meðaltal svifryks í Reykjavík fyrir
árið 2016,17 μg/m³. Voru allir stað-
irnir rauðmerktir á heimasíðu
Reykjavíkurborgar. Í útskýringu
með merkingunni segir að ein-
staklingar með ofnæmi og/eða al-
varlega hjarta- eða lungasjúkdóma
ættu að forðast að vera úti þar sem
hætta er á mikilli mengun (þ.e. í ná-
lægð við miklar umferðargötur).
Fríða Rún Þórðardóttir, formaður
Astma- og ofnæmisfélags Íslands,
segir í fréttatilkynningu til Morg-
unblaðsins að fyrir ári hafi félagið
sent ábendingar til Reykjavík-
urborgar varðandi umhverfistengda
þætti sem bætur mættu fara. „Þar
nefndi ég hreinsun á götum sem er
gríðarlega mikilvægur þáttur,“ seg-
ir Fríða og bætir við að hvorki hún
né félagið hafi fengið viðbrögð við
þessu frá borginni.
Þrif ekki það sama og þrif
Þorsteinn segir nauðsynlegt að
hafa í huga hvernig er sópað því það
getur einnig þyrlast upp mikið ryk
við það að sópa göturnar. „Ef horft
er á götu sem er langt síðan var
sópuð, þá eru hjólförin að sjá nokk-
uð hrein, bílarnir sjá um að sópa því
helsta í burtu en ef maður skoðar
malbikið þá liggja óhreinindi í þess-
um dældum í malbikinu. Svo þegar
þú sópar götuna þá tekurðu kannski
99% af þessu þykka götulagi en sóp-
ar líka restinni sem lá ofan í hol-
unum upp og smyrð jafnt yfir allt.“
Þorsteinn segir að best sé að ryk-
binda til að minnka svifryksmeng-
un. „Yfir nagladekkjatímabilið er
fljótlegasta leiðin að rykbinda. Þá
ertu með tankbíl sem kemur og
sprautar á göturnar ákveðinni salt-
lausn. Það eru nokkur efni sem
koma til greina, hérna hafa menn
verið að prófa efni sem heitir magn-
esíum klóríð. Þetta efni er mjög
rakadrægt þannig að gatan helst
rök í kannski 2 til 3 daga og minnk-
ar svifryk í lofti. Þá þyrlast ekkert
upp af þeirri götu á meðan,“ segir
Þorsteinn. Spurður um hvað valdi
því að þetta sé ekki gert segir hann
að það sé vegna þess að fjármagn
skorti. „Þetta náttúrlega fyrst og
fremst kostar peninga. Ég hef oft
talað um að mönnum vex í augum
kostnaðurinn við þetta stundum en
það verður að líta á þetta sem
hverja aðra vetrarþjónustu. Við er-
um að ryðja göturnar, við erum að
salta allar helstu umferðaræðar
borgarinnar jafnvel oft á dag“.
Ónóg þrif auka svifryk í Reykjavík
 Slæm loftgæði mældust víða í Reykjavík í gær  Astmasjúklingar beðnir um að halda sig innan-
dyra  Götuþrif góð forvörn gegn svifryki, segir sérfræðingur í loftgæðum  Götuþrifum ábótavant
Morgunblaðið/Hari
Svifryk í Reykjavík Samkvæmt loftgæðamælingum Reykjavíkurborgar var mikil svifryksmengun í borginni í gær.
Fundur forsætisnefndar fór fram í
gær þar sem m.a. var ákveðið að
setja mengunarvalda í borginni á
dagskrá borgarstjórnarfundar á
þriðjudaginn. Spurð hvort götu-
hreinsanir verða ræddar í því sam-
hengi segir Líf Magneudóttir,
borgarfulltrúi Vinstri grænna, að
öllu verði velt upp á fundinum.
„Það er mín tilfinning og við eigum
alltaf að vera skoða þetta. Það er
líka auðvitað á ábyrgð borgarbúa á
sínu nærumhverfi að þrífa eftir sig
eftir flugeldana og ekki bara bíða
eftir því að það komi einhver
hreinsunarbíll. Það verður allt
undir, bæði ábyrgð stjórnvalda og
líka þeirra sem að búa í þessari
borg.“ Kjartan Magnússon, borg-
arfulltrúi Sjálfstæðisflokksins,
segir að borgarbúar sjái almennt
að þrifum í borginni sé mjög
ábótavant, ekki síst núna yfir vetr-
artímann rétt eftir áramót.
Mengunarvaldar á dagskrá
FORSÆTISNEFND RÆDDI UM MENGUNARVALDA Í BORGINNI
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Ekki hefur verið leitað álits hjá
Geislavörnum ríkisins á því hvort
gera skuli röntgenrannsóknir á
þroska úlnliðsbeina vegna aldurs-
greininga umsækjanda um alþjóðlega
vernd.
Morgunblaðið greindi frá því 22.
desember sl. að sérfræðingar, sem
annast hafa tannrannsóknir á um-
sækjendum um alþjóðlega vernd
vegna aldursgreiningar, hefðu nýlega
lagt til við Útlendingastofnun að at-
hugað yrði að hefja töku röntgen-
mynda af úlnliðsbeinum til viðbótar
við tannmyndatökur.
Lög um geislavarnir og einnig
reglugerð greina á milli læknisfræði-
legrar geislunar annars vegar og rétt-
arfarslegrar geislunar hins vegar.
Sigurður M. Magnússon, forstjóri
Geislavarna ríkisins, var spurður í
hvorn flokkinn geislun í þágu aldurs-
greiningar myndi falla.
Hann sagði að aldursgreining gæti
ekki verið læknisfræðileg notkun
geislunar. „Læknisfræðileg notkun
geislunar miðar annað hvort að grein-
ingu sjúkdóma eða meðferð,“ sagði
Sigurður. Hann sagði að aldursgrein-
ing flokkaðist sem réttarfarsleg geisl-
un. Hann kvaðst ekki muna til að er-
indi þessa efnis hafi komið á borð
stofnunarinnar.
Greint var frá því í fréttum Rík-
issjónvarpsins í fyrrakvöld að
Læknafélag Þýskalands legðist gegn
þessum aðferðum við aldursgreining-
ar af læknisfræðilegum og siðferðis-
legum ástæðum. Á það var m.a. bent
að um væri að ræða inngrip í vefi sem
gætu verið viðkvæmir fyrir geislun.
Sigurður sagði að geislaálag sjúk-
lings við röntenmyndatöku af tönnum
væri mjög lítið. Geislaálag vegna
röntgenmyndatöku af úlnlið væri líka
mjög lítið. „Grundvallaratriðið í þessu
er kannski réttlætingin, hvað réttlæt-
ir myndatökuna,“ sagði Sigurður.
Hann kvaðst gera ráð fyrir því að
þetta mál mundi koma á borð Geisla-
varna ríkisins, ef afráðið yrði að hefja
röntgenrannsókn á úlnliðsbeinum
vegna aldursgreininga.
Aldursgreining er
réttarfarsleg geislun
 Geislavarnir ekki verið spurðar um úlnliðsmyndatökur
Morgunblaðið/Þorkell
Röntgen Bent hefur verið á að nota röntgenmyndir af úlnliðsbeinum við
aldursgreiningar umsækjenda um alþjóðlega vernd. Myndin er úr safni.
Dagur B. Eggertsson borg-
arstjóri kveðst fagna umræðu
um loftgæði í Reykjavík. Hann
segir í áramótapistli sem hann
sendi frá sér í gær að stóra verk-
efnið þar sé þó og verði svifryk
sem að stórum hluta megi rekja
til umferðar og sé verst við stór-
ar umferðaræðar þegar stillur
eru að vetri. Tækifæri gefist í
næstu viku til þess að hreinsa
götur borgarinnar. honum skilj-
ist að Vegagerðin ætli þá að gera
slíkt hið sama. „Það mun vera ill-
mögulegt að hreinsa göturnar í
frosti og óæskilegt ef það er of
þurrt en veturinn hefur einmitt
einkennst öðru fremur af þessu
tvennu. Hins vegar ef það blotn-
ar og frýs ekki, þá er kjörið að
hreinsa.“ Spáin sé góð að þessu
leyti eftir helgi.
Hreinsað í
næstu viku
VIÐBRÖGÐ BORGARSTJÓRA