Morgunblaðið - 01.05.2018, Blaðsíða 4

Undankeppni sterkasta manns
heims stendur nú yfir í borginni
Manila á Filippseyjum. Íslending-
urinn Hafþór Júlíus Björnsson lenti
í 2. sæti keppninnar á síðasta ári og
etur kappi að nýju í ár.
Alls taka þrjátíu þátt undan-
keppninni, sem hófst á laugardag-
inn. Undankeppninni lýkur í dag en
úrslitin sjálf fara fram um helgina,
5. og 6. maí.
Á ljósmyndinni má sjá Wanda
Teo, ferðamálaráðherra Filipps-
eyja, stilla sér upp með hluta kepp-
endanna. Hafþór Júlíus hnyklar
vöðvana fyrir ljósmyndarann.
Sterkasti maður heims
AFP
30 keppa á Filippseyjum
Sterkir Wanda Teo virðist ansi smá innan um kraftlyftingamennina.
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 2018
LAUGAVEGI 24 - 101 REYKJAVÍK
SÍMI: 552 0800
SKIPAGÖTU 7 - 600 AKUREYRI
SÍMI: 462 4646
GENUINE SINCE 1937
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Flugfélagið Primera Air hyggst vera
með allt að 40 þotur í flugvélaflotanum
árið 2021. Félagið er nú með 11 þotur í
rekstri og verða þær 18 í árslok.
Hrafn Þorgeirsson, forstjóri Prim-
era Air, segir tækifærin mikil.
„Ef áætlanir okkar ganga eftir
sjáum við auðveldlega fyrir okkur að
vera með 30-40 þotur í flotanum eftir
þrjú til fjögur ár. Tækifærin liggja
fyrst og fremst í flugvélunum sem við
erum að innleiða. Annars vegar nýju
Airbus-vélarnar, A321-neo, og svo hins
vegar á næsta ári Boeing 737-900
Max-vélar. Það er fyrst og fremst
drægni vélanna sem skiptir máli. Allt í
einu eru komin tæki sem gera kleift að
fljúga yfir Atlantshafið. Við áætlum að
munur á rekstrarkostnaði nýju vél-
anna annars vegar og Boeing 757-200
hins vegar sé 35-40% yfir hafið. Hag-
kvæmnin eykst eftir því sem lengra er
flogið. Það eru að skapast tækifæri
sem gefa ákveðið samkeppnisforskot.
Við höfum verið í flugrekstri í rúman
áratug og kunnum til verka. Það er
ekki flókið verkefni fyrir okkur að
leggja út í þetta,“ segir Hrafn.
Gangi áformin eftir verða Primera
Air, Wow air og Icelandair Group sam-
tals með allt að 148 þotur 2021. Hrað-
inn í vexti WOW air mun hafa mikið
um þessa þróun að segja.
Opnar á Asíumarkað
Spurður hvers vegna nýju þoturnar
breyta rekstrarumhverfinu bendir
Hrafn á drægnina. Með nýju þotunum
sé hægt að fljúga beint frá Evrópu til
austurstrandar Norður-Ameríku og í
austurátt frá Evrópu til Indlands, Pak-
istans og fleiri staða. Frá sumum flug-
völlum í Evrópu sé jafnvel hægt að
fljúga til Kína, Taílands og fleiri landa.
„Það á sér stað ákveðin bylting.
Nýju þoturnar gera lággjaldaflug-
félögunum mögulegt að fara inn á
þessar lengri leiðir sem hafa ekki verið
hagkvæmar hingað til. Til að byrja
með erum við að opna þessa leið frá
Stóra-Bretlandi og meginlandi
Evrópu til Bandaríkjanna.
Við fljúgum frá París til að byrja
með inn á austurströnd Bandaríkj-
anna og svo inn til Kanada. Það eru
möguleikar í margar áttir. Hingað til
höfum við fyrst og fremst þjónustað
ferðaskrifstofur. Það fór að breytast
fyrir tveimur til þremur árum. Við höf-
um innleitt okkar eigið birgðakerfi og
opnað vefsíðu og farið að selja meira
og meira af sætunum sjálfir. Það er
auðvitað framtíðin hjá okkur. Þannig
að við lítum á okkur sem eitt af lág-
gjaldaflugfélögunum í Evrópu,“ segir
Hrafn.
Verð á flugvélaeldsneyti hefur stigið
að undanförnu. Hrafn segir það
auðvitað hafa áhrif á reksturinn. „Það
er auðvitað mjög íþyngjandi. Það er
enda ekki auðvelt að hækka fargjöld
með litlum fyrirvara. Samkeppnin er
mjög hörð á flestum mörkuðum. Að
minnsta kosti á þeim mörkuðum sem
við erum að vinna á. Auðvitað hefur
þetta áhrif,“ segir Hrafn. Hann segir
að á móti komi ávinningurinn af mun
lægri rekstrarkostnaði nýju vélanna.
Það skapi borð fyrir báru og vel það.
Mun smitast í flugfargjöldin
Yngvi Harðarson, hagfræðingur og
framkvæmdastjóri Analytica, segir
hækkandi olíuverð auka kostnað flug-
félaga. Að óbreyttu muni sá kostnaður
birtast í hærri flugfargjöldum síðar á
árinu. Mörg flugfélög noti framvirka
samninga til að verja sig gegn sveiflum
í olíuverði. „Síðustu ár hafa fargjöldin
verið hærri í apríl og maí. Ef marka
má vísitölu neysluverðs í apríl hefur
það ekki gerst enn þá [að fargjöldin
hækki],“ segir Yngvi.
Samkvæmt greiningu hans hefur
undirvísitala fyrir flugfargjöld í vísi-
tölu neysluverðs ekki fylgt eldsneytis-
verði síðustu mánuði. Vísitalan sýnir
þróun fargjalda mælt í dollurum, svo
hún sé í sama gjaldmiðli og þotuelds-
neytið. Yngvi telur að út frá þessu
megi álykta að hækkun á verði þotu-
eldsneytis eigi eftir að birtast í flugfar-
gjöldum. Aukin samkeppni í flugi til og
frá landinu kunni að vega þar á móti.
Fylgir olíuverðinu
Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræð-
ingur Íslandsbanka, segir skýra fylgni
milli þróunar eldsneytisverðs og þró-
unar á flugfargjöldum, eins og hún
birtist í vísitölu neysluverðs á Íslandi.
„Sögulega hafa þrír þættir einkum
haft áhrif á flugfargjöld; gengi krón-
unnar, heimsmarkaðsverð á eldsneyti
og árstíðaáhrif. Við þetta má bæta
samkeppnisumhverfinu. Þegar það
verður umtalsverð hreyfing á elds-
neytisverðinu höfum við séð það koma
inn í verðið á flugmiðanum fyrir Ís-
lendinga með mánaðar til hálfs árs töf.
Það fer eftir því hvernig flugfélögin
verja sig með framvirkum samningum
vegna eldsneytiskaupa. Áhrifin koma í
gegn á nokkrum mánuðum. Þau áhrif
eru umtalsverð og hafa verið það
undanfarin ár,“ segir Jón Bjarki.
Flugfélögin í háflugi
 Þrjú íslensk flugfélög áforma að bæta við tugum þotna
 Sérfræðingar telja olíuverð munu ýta upp flugfargjöldum
Dæmi um vöxt flugflotans
Áformuð fjölgun farþegaþotna á næstu árum
18
40
háspá
30
lágspá 24
48
háspá
40
lágspá
50
60
spá
*Samtal Morgunblaðsins við Hrafn Þorgeirsson 30. apríl 2018. Félagið er nú með 11 þotur en þær verða 18 í árslok.
**Samtal Air Transport World við Skúla Mogensen, forstjóra WOW Air, 27. apríl 2018. ***Skúli sagðist sjá fyrir sér
að tvöfalda flugflotann á næstu árum. WOW Air er nú með 20 þotur og verður með 24 í árslok. Hér eru báðar tölur
margfaldaðar með tveimur í lágspá og háspá. ****Samtal Morgunblaðsins við Björgólf Jóhannsson, forstjóra
Icelandair Group, 5. apríl 2018. Meðtaldar eru sex stórar Bombardier-skrúfuþotur.
Primera Air*
2018 alls: 92. 2021 (spá): 130-148.
Wow Air** Icelandair Group****
2018 2018 20182021 2021*** 2021
Verð á þotueldsneyti og þróun flugfargjalda
janúar 2005 til apríl 2018
’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18
Heimildir: Thomson Reuters, Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands og Analytica
1.200
1.000
800
600
400
200
0
Þotueldsneyti
Þotueldsneyti
Fargjaldavísitala
160
140
120
100
80
60
40
stigUSD/tonn
Flugfargjöld
(USD vísitala)
Nýliðinn aprílmánuður hefur verið þrí-
skiptur hvað hita varðar. Fyrsta vikan
var fremur köld en síðan tók við kafli
með hita langt yfir meðallagi. Síðustu
vikuna var hiti hins vegar nærri með-
allagi.
Þetta kemur fram í bráðabirgðayfir-
liti Trausta Jónssonar veðurfræðings.
Að tiltölu hefur verið hlýjast suð-
vestanlands og á Vestfjörðum, en kald-
ast á Suðausturlandi.
Meðalhiti aprílmánaðar í Reykjavík
virðist ætla að verða 5,0 stig. Ef svo fer
verður hitinn sá 5. eða 6. hæsti á öld-
inni og í um 10. til 12. sæti frá upphafi
mælinga. Úrkoma í mánuðinum er í
slöku meðallagi og sólskinsstundafjöldi
einnig. sisi@mbl.is
Hitinn í nýliðnum apríl-
mánuði var þrískiptur
 Hitinn er sá 5. eða 6. hæsti á öldinni  Úrkoma í meðallagi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Börn að leik Um leið og sólin fór að hækka á lofti fóru börnin út með hjólin.
Upphitun á fyrri ofni kísilvers PCC
BakkiSilicon við Húsavík hófst í
gærkvöldi. Ofninn er hitaður hægt
og tekur það ferli marga daga. Ekki
er von á fyrstu afurðunum fyrr en
eftir rúma viku.
Til stóð að hefja upphitun ofnsins
sem fengið hefur nafnið Birta 19.
apríl sl. en því var slegið á frest
vegna tæknilegra vandamála sem
upp komu. Fleiri vandamál hafa
hrjáð fyrirtækið en þau höfðu öll ver-
ið leyst í gær. Fyrsta stig upphitunar
gekk vel, þegar Morgunblaðið hafði
síðast fréttir frá Bakka í gærkvöldi.
Afl ofnsins er aukið smátt og
smátt og fóðringar hans bakaðar
smám saman. Hráefni verður sett í
ofninn fljótlega og eftir rúma viku á
að vera komið fullt afl á ofninn og þá
verður einnig tappað af honum
fyrsta kísilmálminum. Með þeim
áfanga er eiginleg framleiðsla hafin.
Allt afgas frá ofninum er sett í gegn-
um reykhreinsivirki og er því ekki
búist við að Húsvíkingar verði fyrir
óþægindum af völdum gangsetning-
ar ofnsins. helgi@mbl.is
Byrjað að hita
fyrri ofn kísilvers
 Tókst að leysa öll vandamál
Ljósmynd/PCC BakkiSilicon
Klukkan 20 Fjöldi sérfræðinga vann að gangsetningu í stjórnstöð kísilversins.