Morgunblaðið - 22.05.2018, Blaðsíða 23

UMRÆÐAN 23
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. MAÍ 2018
Breiðumörk 1c, 810Hveragerði / www.hotelork.is / booking@hotelork.is / sími: +354 4834700 / fax: +354 4834775
Fallegt umhverfi og fjölmargir möguleikar
til afþreyingar tryggja betri fundarhlé.
Fundarfriður áHótelÖrk
ÁHótel Örk er öll aðstaða til fundahalda til fyrirmyndar. Starfsfólk okkar býr
yfir mikilli reynslu og metnaði til að aðstoða stóra og litla hópa, fyrirtæki og
félagasamtök við skipulagningu og undirbúning á fundum og ráðstefnum.
Nú nýlega kom út
skýrsla frá Íslands-
banka um hlut gist-
ingar sem kennd er við
AirBnB í heildarsölu
gistingar á Íslandi.
Þar kom m.a. fram að
áætlað er að heildar-
velta í gistingu
AirBnB nemi um 20
milljörðum árlega.
Einnig kom fram að af
rúmlega 3 þúsund aðilum sem bjóða
gistingu í gegnum AirBnB eru um
300 skráðir á lögformlegan hátt. Gefi
maður sér þær forsendur að mikil-
virkustu gistiseljendur á AirBnB séu
skráðir má samt ætla að seljendur
75% þjónustunnar eða sem nemur
um 15 milljörðum séu óskráðir og
greiði því ekki skatta eða önnur
gjöld. Þarna er því líklega að finna
allstóran hluta svarta hagkerfisins í
landinu. Með lagabreytingu sem
gerð var árið 2016 var sýslumanni
falið eftirlit með skráningu gistingar
sem kenndar eru við AirBnB. Sá
sem hér ritar varaði við því og taldi
vænlegra til árangurs að skráning og
eftirlit yrði í höndum lögreglu. Hvað
sem því líður er óskiljanlegt að þeir
aðilar sem eiga að hafa eftirlit að lög-
um eða eiga hagsmuna að gæta skuli
ekki hafa tekið höndum saman til að
koma böndum á ástandið. Hér á ég
við ríki, borgaryfirvöld, löggæslu og
Samtök ferðaþjónustunnar. Skeyt-
ingarleysið er kannski skiljanlegt
þegar horft er til þess að á fimm ár-
um hefur sá sem hér ritar rætt þessi
mál ítrekað við þá ráðherra sem
ábyrgð eiga að bera á ferðamálum og
framfylgd laga sem þar um gilda án
nokkurra viðbragða. Ég hef hvatt til
þess að lögreglu verði falið að leita
uppi óskráðar gistieiningar þannig
að hægt sé að skrá þær með lögform-
legum hætti. Þessi tillaga hefur fallið
í grýtta jörð og ráðherrunum hefur
fundist mikil skelfing að lögreglu sé
beitt með þessum hætti gagnvart
borgurunum. Lögreglan heldur uppi
sem betur fer eftirliti með umferð-
arlagabrotum, ölvunarakstri og
fleiru og þykir flestum gott og eðli-
legt. Eru þá skattalagabrot eitthvað
ómerkilegri en önnur brot? verður
manni að spurn. Er mönnum líka
sama um ójafna stöðu þeirra sem
fara að lögum gagnvart þeim sem
ekki standa skil á lög-
bundnum gjöldum?
Núverandi borgaryf-
irvöld hafa verið jafn
áhuga- og skeyting-
arlaus og þeir ráð-
herrar sem um hafa vél-
að undanfarin ár.
Áhuga-, skeytingar- og
þekkingarleysið krist-
allaðist nýlega í máli
borgarfulltrúa VG og
eins af forsetum borg-
arstjórnar. Í máli henn-
ar á fundi nýlega kom fram skiln-
ingur á því að sýslumaður „nennti
ekki“ að framfylgja eftirliti með
skráningum gistieininga því þar væri
ekki eftir miklu að slægjast. Upp-
hæðirnar sem um ræðir (sjá m.a. hér
að ofan) væru hreinasta smotterí.
Viðkomandi borgarfulltrúi virtist
kæra sig kollótta um að með skrán-
ingu gistieininga sem atvinnu-
húsnæði er greitt af húsnæðinu mun
hærra fasteignagjald sem höfuð-
borgin gæti örugglega notað í tómar
fjárhirslur sínar.
Ég man þá tíð að fulltrúar VG á
þingi héldu langar ræður um tekjur
sem ríkið afsalaði sér ef skattar
lækkuðu. Í borginni virðist VG hins
vegar vera alveg sama um innheimtu
gjalda sem Reykjavíkurborg á fullan
rétt á að lögum. Kannski er hér kom-
in ein skýring á slæmri fjárhags-
stöðu borgarinnar í miðju góðærinu.
Menn nenna ekki að teygja sig eftir
þeim krónum sem liggja beinlínis
fyrir fótum þeirra þó um ærið fé sé
að ræða. Er ekki rétt að gefa van-
hæfninni og getuleysinu frí með því
að skipta um meirihluta í borgar-
stjórn Reykjavíkur í komandi kosn-
ingum?
Af tittlingaskít
og öðru smotteríi
Eftir Þorstein
Sæmundsson
Þorsteinn Sæmundsson
»Kannski er hér kom-
in ein skýring á
slæmri fjárhagsstöðu
borgarinnar í miðju góð-
ærinu. Menn nenna ekki
að teygja sig eftir þeim
krónum sem liggja bein-
línis fyrir fótum þeirra.
Höfundur er þingmaður Miðflokksins
í Reykjavíkurkjördæmi suður.
thorsteinns@althingi.is
Á dögunum kallaði
Svandís Svavarsdóttir
heilbrigðisráðherra
eftir tillögum frá ráðu-
neytinu um betri sam-
setningar á biðlistum.
Biðlistar eftir mjaðma-
og hnjáskiptaliðaað-
gerðum er nefnilega
meira en tvöfaldur á
við það sem hann á að
vera og kostaði sam-
félagið árið 2016 um 40 milljónir á
viku fyrir utan þann sársauka sem
sjúklingar upplifa með bein við bein
mánuð eftir mánuð. Í dag geta þeir
sjúklingar sem fara yfir þriggja
mánaða biðtíma farið til útlanda og
íslenska ríkið borgar og þeir sjúk-
lingar sem eiga nægan pening geta
oftast komist að á einkastofnunum.
Þetta er ekki ásættanlegt ástand í
landi sem lofar öllum viðunandi heil-
brigðisþjónustu.
Nú veit ég að Svandís bað bara um
tillögur frá ráðuneytinu og um sam-
setningar á listum og samvinnu en
ég svara samt kalli þegar ég tel mig
hafa eitthvað uppbyggilegt að segja.
Árið 2016 vann ég í
samvinnu við lokaverk-
efnahóp minn í MBA-
námi við Háskóla
Reykjavíkur verkefni
sem laut að því að út-
rýma því vandamáli
sem biðlistarnir eru.
Við gerðum spálíkan
sem spáir fyrir nauðsyn
þessara aðgerða og bið-
listinn mun margfaldast
verði ekki gripið inn í
með alvöru aðgerðum,
fyrir utan allan þann
gríðarlega kostnað sem er að hljót-
ast vegna þeirra.
Við spáðum þó ekki bara hörm-
ungum, það hefði verið lítið verkefni
í því. Við komum líka með lausn. Á
Íslandi er ein aðalástæða þess að það
gengur svona hægt á biðlistann sú að
sjúklingum er fyrirfram gefinn tími
en svo er raunin að oft þarf að fresta
af því að aðstaðan sem er ætluð í að-
gerðirnar er sama aðstaða og er fyr-
ir bráðaaðgerðir.
Í hópnum okkar var læknir sem í
Svíþjóð hafði stýrt heilbrigðisein-
ingu, en þar brjóta þeir upp heil-
brigðiseiningar eftir sérhæfingu og
hann benti okkur á að þar hefði til
dæmis verið eining sem var tileinkuð
þessum liðskiptaaðgerðum. Í Sví-
þjóð eru biðlistar í eðlilegu horfi og
þessar einingar bjóða heilbrigðis-
starfsfólki upp á venjulegan níu til
fimm vinnudag sem margir horfa til.
Við erum með sjúkrahús með að-
stöðu til að verða sérhæfð eining í
þessum aðgerðum, eitt á Akranesi,
eitt í Reykjanesbæ og það er meira
að segja ónotuð aðstaða á Akureyri.
Kostnaður við að breyta fyrirkomu-
laginu er nokkur í byrjun en jafnar
sig hratt og eftir fimm ár væri bið-
listinn búinn að jafna sig og start-
kostnaður búinn að borgast niður.
Við höfum kynnt þetta tvisvar fyr-
ir ráðuneytinu. Þeir vita um þennan
möguleika og við höfum aldrei fengið
önnur rök fyrir því að þetta sé ekki
gert annað en að mögulega gæti orð-
ið erfitt að manna ef þetta er ekki í
Reykjavík. Það er ekki vandamál,
það er hindrun sem er hægt að leysa
sérstaklega ef við horfum til þess að
mikið af heilbrigðisfólki vill losna af
vöktum og þá er kannski hálftíma
akstur í vinnu ekki óyfirstíganlegt
eða þá að flytjast í þau ágætu bæjar-
félög sem fyrir eru.
Nú er tími aðgerða, hættið að
koma með afsakanir, lagið þessa bið-
lista einn, tveir og tíu!
Eftir Silju
Jóhannesdóttur
Silja Jóhannesdóttir
»Heilbrigðisráðherra
leitar lausna
varðandi biðlista.
Hér er svarið.
Höfundur er stjórnmálafræðingur og
atvinnuþróunarráðgjafi. Skipar 1.
sæti á S-lista Samfylkingar og annars
félagshyggjufólks í Norðurþingi.
Tími aðgerða er kominn