Fréttablaðið - 04.07.2018, Blaðsíða 26
Elín
Albertsdóttir
elin@frettabladid.is
Þegar Þórdís er spurð hver staðan sé í greininni þegar markaðurinn er skoðaður
í heildina, svarar hún því til að
nýsköpun sé ekki afmörkuð grein
heldur viðfangsefni sem snertir
flesta ef ekki alla þætti samfélags-
ins. „Hún er ein meginforsenda
aukinnar verðmætasköpunar og
samkeppnishæfni þjóðarinnar
hvort sem hún fer fram í ungum
sprotafyrirtækjum eða hjá rót-
grónum fyrirtækjum. Nýsköpun
er einnig lykilatriði í viðleitni
okkar til að bæta samfélagið. Þar
má nefna sem dæmi nýsköpun í
heilbrigðisþjónustu, opinberum
rekstri, menntamálum og grænar
lausnir í þágu umhverfisins.“
Hvernig styðja stjórnvöld nýsköp-
unarfyrirtæki?
„Stuðningur stjórnvalda við
nýsköpunarfyrirtæki og frum-
kvöðla kemur fram á ýmsum
stigum nýsköpunar. Þar má
kannski fyrst nefna stuðning til
fyrirtækja sem stunda rannsóknir
og þróun. Sá fjárhagslegi stuðn-
ingur hefur mælst vel fyrir og verið
fyrirtækjum hvatning til aukinnar
nýsköpunar. Ríkisstjórnin hefur
lýst því yfir að þessi stuðningur
verði aukinn. Stjórnvöld hafa
einnig innleitt stuðning í formi
skattaafsláttar til þeirra sem fjár-
festa í sprotafyrirtækjum og unnið
er að því að bæta það stuðnings-
kerfi enn frekar. Lögð hefur verið
áhersla á að efla stuðning við opin-
bera samkeppnissjóði á Íslandi og
má í því tilliti nefna að framlag til
Tækniþróunarsjóðs hefur þrefald-
ast frá árinu 2014. Við erum einnig
í samstarfi við erlenda vísinda- og
tæknisjóði og greiðum framlag í
þá. Þangað hafa íslenskir vísinda-
menn og frumkvöðlar sótt um
styrki með mjög góðum árangri.
Þá má nefna stofnanir sem veita
mikilvægan stuðning við frum-
kvöðla, svo sem Nýsköpunarmið-
stöð, Hönnunarmiðstöð, háskóla-
stofnanir sem og frumkvöðlasetur
og stafrænar smiðjur víðs vegar
um landið. Þegar kemur að fjár-
festingum í fyrirtækjum höfum
við Nýsköpunarsjóð atvinnulífsins
sem stutt hefur við sprotafyrirtæki
bæði í gegnum beina fjárfestingu
eða í samstarfi við aðra sjóði og
almennt leggjum við áherslu á að
eiga gott samstarf við þá öflugu
einkaaðila sem starfa með frum-
kvöðlum. Það má segja að stjórn-
völd styðji nýsköpun á ýmsum
stigum en á sama tíma er okkur
ljóst að betur má ef duga skal og
því leita stjórnvöld sífellt leiða til
að efla stuðningsumhverfið enn
frekar og gera það skilvirkara og
skýrara.“
Hvernig finnst þér fyrirtækjum í
nýsköpun vegna á Íslandi og erum
við nógu öflug á því sviði miðað við
aðrar þjóðir?
„Þegar litið er á alþjóðlegar
skýrslur um samkeppnishæfni má
segja að Ísland standi nokkuð vel
að vígi í alþjóðlegum samanburði.
Helstu styrkleikar Íslands í saman-
burði við ríki Evrópusambandsins
eru taldir vera nýsköpunarvænt
umhverfi, rannsóknarkerfi, frum-
kvöðlahugsun og mannauður.
Veikleikar okkar eru m.a. taldir
snúa að sölu og markaðssetningu,
hugverkaréttindum og fjármögn-
unarumhverfi. Hjá ráðuneytinu
erum við einmitt að greina þessa
þætti nánar í tengslum við það
starf sem er að hefjast um mótun
heildstæðrar nýsköpunarstefnu,“
svarar Þórdís.
„Nýsköpun í fyrirtækjum, hvort
sem er í sprotafyrirtækjum eða
rótgrónum fyrirtækjum, er megin-
forsenda aukinnar verðmæta-
sköpunar og samkeppnishæfni
og nýsköpun innan fyrirtækja og
stofnanna er forsenda fyrir bættu
samfélagi. Það er okkur því lífs-
nauðsynlegt að Ísland sé og verði
nýsköpunardrifið samfélag, ein-
mitt vegna þess að nýsköpun skilar
arði til samfélagsins.“
Eru of mörg fyrirtæki í nýsköpun
að flytja vinnu sína til útlanda?
„Þetta er svolítið snúin spurning.
Markmið margra fyrirtækja í
nýsköpun er að selja vöru og
þjónustu á erlendum mörkuðum
og komast í samstarf við erlenda
aðila. Það er því eðlilegt að ein-
hver fyrirtæki flytji starfsemi til
annarra landa og við gerum okkur
grein fyrir því að vegna smæðar
þjóðarinnar getum við ekki keppt
við aðrar þjóðir á öllum sviðum.
Það er á sama tíma mjög mikil-
vægt að við leggjum okkur fram
um að skapa góð starfsskilyrði og
frjóan jarðveg fyrir nýsköpun og
þróun hér á Íslandi hvort sem hún
á sér stað í nýjum eða í rótgrónum
fyrirtækjum. Þrátt fyrir smæð
þjóðarinnar höfum við ýmislegt
upp á að bjóða sem gerir landið að
ákjósanlegum vettvangi fyrir frum-
kvöðlastarfsemi og uppbyggingu
fyrirtækja.“
Þurfum við að efla sprotafyrir-
tækin sem eru að fóta sig?
„Já, svo sannarlega og stjórn-
völd leggja sig fram um slíkan
stuðning.“
Getur þú nefnt eitthvert íslenskt
fyrirtæki sem hefur vakið sérstaka
athygli þína varðandi nýsköpun?
„Í starfi mínu sem ráðherra verð
ég þeirrar ánægju aðnjótandi að
fá að kynnast fjölda fyrirtækja og
sprota sem eru að gera gífurlega
spennandi hluti. Það er erfitt fyrir
mig að nefna eitt fyrirtæki frekar
en annað, en sem dæmi má nefna
hina miklu nýsköpun sem á sér
stað innan sjávarútvegsins og í
vinnslu sjávarafurða. Þar erum við
t.d. að sjá spennandi tækniþróun
í aðferðum til skurðar á fiski sem
og nýtingu á fiskiroði í þágu heil-
brigðistækni.“
Nýsköpun á réttri leið
Þórdís Kolbrún Reykdal Gylfadóttir ný sköp un ar ráðherra segir að íslensk fyrirtæki séu á réttri leið í
nýsköpunargreinum. Ráðuneytið er að hefja vinnu við heildstæða nýsköpunarstefnu fyrir Ísland.
Þórdís Kolbrún segir að þegar litið sé á alþjóðlegar skýrslur um samkeppnishæfni megi segja að Ísland standi nokkuð vel að vígi í alþjóðlegum samanburði.
noxmedical.com
4 KYNNINGARBLAÐ 4 . j ú L Í 2 0 1 8 M I ÐV I KU DAG U RNýsKöpuN á ÍsLANdI
0
4
-0
7
-2
0
1
8
0
5
:1
5
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
0
5
0
-F
1
F
8
2
0
5
0
-F
0
B
C
2
0
5
0
-E
F
8
0
2
0
5
0
-E
E
4
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
A
F
B
0
6
4
s
_
3
_
7
_
2
0
1
8
C
M
Y
K