Fréttablaðið - 04.07.2018, Blaðsíða 45

miklar hækkanir verða á opin-
berum gjöldum eins og til dæmis
fasteignagjöldum. Áhættunni af
hækkun fasteignamats er þannig
deilt á milli leigutaka og leigusala,“
segir hann.
Það sé áleitin spurning hve
mikið svigrúm atvinnurekendur
hafi til þess að takast á við hærri
leigukostnað. Eftir miklar kostn-
aðarhækkanir á undanförnum
árum sé óhætt að telja svigrúmið
lítið. Horfur á harðri kjarabaráttu
á vinnumarkaði á komandi mán-
uðum hjálpi ekki til.
„Hættan er því sú að leiguverðs-
hækkununum verði að lokum velt
út í verðlagið og þær ýti þann-
ig undir verðbólgu. Okkur þykið
raungengið hátt um þessar mundir
og drögum í efa að við fáum aftur
gengisstyrkingu sem myndi vega á
móti slíkum innlendum verðbólgu-
þrýstingi,“ nefnir Þorsteinn Andri
og bætir við: „Ég reikna með því
að hið opinbera vilji tryggja verð-
stöðugleika. Mikil hækkun fast-
eignagjalda er ekki til þess fallin.“
Þorsteinn Andri segir einnig
álitamál hve mikið fasteignafélögin
geti hækkað leigu sína. „Þau þurfa
jú að hækka leiguna út af kostn-
aðarhækkunum en spurningin er
hvort þau geti komið öllum þessum
hækkunum út í leiguverð þannig
að leigutakarnir ráði við þær með
góðu móti.“
Einn viðmælandi Markaðarins
bendir á að hærra leiguverð bitni
sérstaklega á rekstri minni fyrir-
tækja, sem leigja atvinnuhúsnæði,
sem hafi minna bolmagn en stærri
fyrirtæki til þess að hagræða í
rekstri sínum og takast á við hækk-
anirnar. Þeim sé „sá kostur einn
nauðugur“ að velta hækkunum út í
verðið á vörum og þjónustu.
Þorsteinn Andri bendir á að á
síðustu árum hafi Þjóðskrá Íslands
metið, við útreikning á fasteigna-
mati atvinnuhúsnæðis, gangvirði
eigna út frá áætluðum leigutekjum
á hverri eign. Hærri leigutekjur geri
það því að verkum að fasteignamat-
ið hækkar. „Þá hækka fasteigna-
gjöldin sem lögð eru á fasteigna-
félögin sem bregðast við með því að
hækka leiguverð sem aftur leiðir til
hærra fasteignamats og þannig koll
af kolli. Maður áttar sig ekki alveg á
því hvar þetta endar.“
Hann segir boltann vera hjá
sveitarfélögunum. Sem dæmi hafi
sveitarfélögin á höfuðborgar-
svæðinu lítið sem ekkert hreyft
við álagningarprósentu sinni
á atvinnuhúsnæði síðustu ár.
„Sveitar félögin hafa verið duglegri
við að lækka álagningarprósentuna
á íbúðarhúsnæði með þeim rökum
að þau þurfi að koma til móts
við miklar hækkanir á fasteigna-
mati. Sömu rök hljóta að gilda um
atvinnuhúsnæði.“
Viðbúið að fasteignagjöld hótela hækki
Horfur eru á því að fasteignamat hótela og gististaða og þar með þau
fasteignagjöld sem fyrirtækin þurfa að greiða muni hækka verulega árið
2020. Ástæðan er sú að Þjóðskrá Íslands hyggst endurmeta aðferða-
fræðina við að reikna út fasteignamat hótela og gististaða á næsta ári.
Greiningardeild Arion banka bendir á að upphaflega hafi endurmatið
átt að liggja fyrir í fyrra en því hafi verið frestað tvö ár í röð.
Hún rifjar upp að þegar Þjóðskrá hóf að beita nýrri aðferð við út-
reikning á fasteignamati atvinnuhúsnæðis árið 2014 hafi matið hækkað
verulega. Það sama geti gerst í
tilfelli hótela.
„Það, ásamt versnandi
horfum í íslenskri ferða-
þjónustu, mun að minnsta
kosti ekki vænka rekstrar-
horfur íslenskra hótela,“
segir greiningardeildin.
„Eftir því sem hagkerfið
hægir á sér hljóta rökin og
raddirnar fyrir lækkun á
álagningarprósentu sveitar-
félaganna á atvinnuhús-
næði að verða háværari.“
Suðurhrauni 1 | 210 Garðabæ | Sími: 59 50 300 | www.isafold.is
Margrét Ásta jónsdóttir,
prentsmiður og hestakona
Ísafold er ein stærsta prentsmiðja landsins og þjónustar
daglega stóran hóp viðskiptavina. Verkefni okkar eru
jafn fjölbreytt og viðskiptavinir okkar eru margir. Allt frá
einföldum nafnspjöldum til bæklinga sem dreift er í öll
heimili landsins. Bækur, tímarit, bæklingar og umbúðir.
Við komum hugmyndum þínum í framkvæmd.
Hafðu samband og við klárum þetta saman.
Ísafoldarprentsmiðja er umhverfisvottuð prentsmiðja af Svaninum, norræna umhverfismerkinu. Við erum aðilar að Rammasamningi Ríkiskaupa og Rammasamningi Reykjavíkurborgar.
Við framleiðum dagblöð, bækur, tímarit, bæklinga, umbúðir, veggspjöld, bréfsefni, umslög, nafnspjöld, fjölpóst og margt fleira.
gjöld til hærri leigu. Það tekur tíma
að koma hækkunum út en það ger-
ist að lokum.“
Það sé markmið Regins að halda
rekstrarkostnaði fasteigna, sem
hlutfalli af leigutekjum, í kringum
20 prósent. Það hafi tekist í gegnum
árin en vegna hærra fasteignamats
hafi hlutfallið hækkað undanfarið
í 21 til 22 prósent.
„Við erum í sjálfu sér þokkalega
bjartsýn á þennan atvinnurekstur
þegar á heildina er litið,“ nefnir
Helgi, „þó svo að við myndum
gjarnan vilja sjá ýmislegt breytast,
eins og þessar álögur.“ Markaðsað-
stæður séu hagstæðar og leiguverð
á uppleið.
Guðjón bendir aðspurður á að
á undanförnum árum hafi fast-
eignagjöld hækkað úr um 13 pró-
sentum í 18 prósent sem hlutfall
af leigutekjum Reita. Gjöldin séu
langstærsti einstaki kostnaðarlið-
ur félagsins. Fasteignagjöldin sem
félagið greiði hafi aukist um ríflega
40 prósent á síðustu þremur árum.
Sérfræðingur á fjármálamarkaði
sem Markaðurinn ræddi við segir
það skipta fasteignafélögin miklu
máli að tekjur af útleigu fasteigna
séu umfram vöxt í rekstrarkostn-
aði. Fasteignamatið hafi hins vegar
hækkað það verulega síðustu ár, sér
í lagi á atvinnuhúsnæði á höfuð-
borgarsvæðinu, að hækkunin sé
nokkuð umfram vöxt í leigutekjum
félaganna. Það komi eðli máls sam-
kvæmt niður á afkomu þeirra.
Rekja megi lækkunarhrinu hluta-
bréfa skráðu fasteignafélaganna
þriggja – Regins, Reita og Eikar – að
stórum hluta til áhyggna fjárfesta af
þyngri rekstrarkostnaði félaganna.
Gengi bréfa í félögunum hefur
lækkað á bilinu 15 til 24 prósent á
undanförnum tólf mánuðum.
Viðmælendur Markaðarins
65%
er hækkunin á fasteignamati
atvinnuhúsnæðis á höfuð-
borgarsvæðinu frá árinu
2014 til 2019.
benda á að þrátt fyrir að fast-
eignagjöldunum sé ætlað að vera
endurgjald fyrir veitta þjónustu
sveitarfélaganna séu þau í reynd
nýtt sem almenn tekjuöflun fyrir
sveitarfélögin. Þannig hafi gjöldin
hækkað verulega síðustu ár og
langt umfram þann kostnað sem
felst í því fyrir sveitarfélögin að
þjónusta fyrirtæki.
Í svörum sveitarfélaganna við
fyrirspurn Félags atvinnurekenda
um hvort kostnaðarútreikningar
lægju að baki ákvörðun þeirra um
að leggja 25 prósenta álag á fast-
eignagjald var ekki vísað til neinna
slíkra útreikninga sem sýndu fram
á að beiting álagsins væri nauð-
synleg vegna kostnaðar við að veita
fyrirtækjum þjónustu, að sögn
félagsins.
Sífellt meira íþyngjandi
Þorsteinn Andri segir fasteigna-
gjöldin sífellt meira íþyngjandi
fyrir félögin. Þau þrýsti framlegð
þeirra niður.
Til upprifjunar er það mat
greiningardeildar Arion banka að
fasteignagjöld geti numið allt að
70 prósentum af rekstrarkostnaði
Reita á næsta ári. „Þar sem mikill
meirihluti leigusamninga er bund-
inn vísitölu neysluverðs myndi
þetta að öðru óbreyttu þýða að
framlegð af rekstrinum myndi
dragast verulega saman árið 2019 ef
ekki kæmi til hækkunar á markaðs-
leigu umfram almenna verðlags-
þróun,“ segir í nýlegri umfjöllun
greiningardeildarinnar.
„Stjórnendur fasteignafélaganna
hafa sagt að þeir horfi til þess að
hækka leiguna,“ nefnir Þorsteinn
Andri. „Félögin eru sem dæmi að
breyta sínum leigusamningum
og setja inn ákvæði sem heimilar
leigusala að hækka leigu þegar
markaðurinn 7M I Ð V I K U D A G U R 4 . j ú l í 2 0 1 8
0
4
-0
7
-2
0
1
8

0
5
:1
5
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
0
5
0
-C
F
6
8
2
0
5
0
-C
E
2
C
2
0
5
0
-C
C
F
0
2
0
5
0
-C
B
B
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
0
6
4
s
_
3
_
7
_
2
0
1
8
C
M
Y
K