Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 08.11.1979, Blaðsíða 27

27
Fjármál ríkissjóðs janúar—september.
Milljónir króna.
1975 1976 1977 1978 1979
Tekjur 33 246 46 765 67 144 105 665 159 105
Útgjöld 37 496 49 195 70 731 109 819 168 198
Rekstrarjöfnuður +4 250 +2 430 +3 587 +4 154 +9 093
Lánajöfnuður 1 404 590 1 531 1 503 2 570
Viðskiptareikningur 670 +842 + 1 080 + 1 283 +20
Greiðslujöfnuður -K2 176 +2 682 +3 136 +3 934 +6 543
Hlutföll af ríldstekjum janúar—september
Rekstrarjöfauður (jan.—sept.) + 12,8 +5,2 +5,3 +3,9 +5,7
Greiðslujöfnuður (jan.—sept.) +6,5 +5,7 +4,7 +3,7 +4,1
Til samanburðar
HlutföU af ríldstekjum allt áríð Áætliin
Rekstrarjöfnuður (jan.—des.) + 14,8 1,1 +2,5 + 1,0 (+2,6)
Greiðslujöfnuður (jan.—des.) + 10,8 +0,7 +1,8 +2,3 (+17)
afborganir til bankans. Greiðsluútkoman verður því — samkvæmt þessum áætl-
unum — 9 milljörðum króna lakari en ætlað var í fjárlögum. Raunar má lítið út af
bera svo hallinn á ríkissjóði verði ekki meiri en hér er áætlað.
Allt er nú í óvissu um ríkisfjármálaáætlanir fyrir árið 1980 og reikna má með að
fjárlög verði ekki afgreidd fyrr en eftir áramót. Frumvarp til fjárlaga fyrir árið
1980, sem lagt var fram á síðasta þingi, var reist á sömu meginforsendum og
þjóðhagsáætlun 1980, sem þáverandi forsætisráðherra lagði fram 11. október
síðasthðinn, en þar var m. a. reiknað með 37—40% meðalhækkun verðlags
1979—1980. í frumvarpinu var gert ráð fyrir, að heildartekjur næmu 330,3
milljörðum króna en útgjöld 321,4 milljörðum, þannig að stefnt væri að 9 millj-
arða rekstrarafgangi hjá ríkissjóði á árinu 1980. Niðurstaða áætlana frumvarpsins
um lánahreyfingar sýndi neikvæðan lánajöfnuð að fjárhæð 8,7 milljarðar króna,
einkum þar sem reiknað var með endurgreiðslu 4,5 milljarða skammtímaláns frá
þessu ári og afborgun af lánum við Seðlabanka að fjárhæð 9,6 milljarðar. í
frumvarpinu var því reiknað með, að ríkissjóður yrði rekinn án greiðsluhalla á
árinu 1980 jafnframt því sem hann bætti stöðu sína við Seðlabankann. Við
ríkjandi aðstæður í efnahagsmálum er afar brýnt, að stjóm ríkisfjármálanna verði
hagað þannig, að þau verði ekki verðbólguhvetjandi heldur verði ríkisfjármál
virkur þáttur í samræmdu átaki til að draga að mun úr verðbólgu.
Peningamál.
í áætlunum um peningamál fyrir árið 1979, sem settar vom fram í fjárfestingar- og
lánsfjáráætlun ríkisstjómarinnar, var að því stefnt, að haldið yrði aftur af fram-
boði lánsfjár og peningamagni í umferð, þannig að þessar stærðir ykjust hægar en
næmi verðlagsbreytingum yfir árið og minna en verðmæti þjóðarframleiðslu. Með
þessu var ætlunin, að framvinda peninga- og lánsfjármála verkaði fremur til