Skírnir - 01.09.2016, Qupperneq 42

völdin hafa. Jafnvel þótt við myndum skila af okkur góðu plaggi
held ég að það yrði ekkert gert með það.“ Sigurður ítrekaði einnig
þá skoðun sína að allt væri í góðu lagi með stjórnarskrána eins og
hún væri („Hættir sem formaður stjórnarskrárnefndar 2014).
Eðlilegast var að varaformaður nefndarinnar, Skúli Magnússon,
tæki við formennskunni en svo varð ekki heldur skipaði forsætis-
ráðherra nýjan formann og leitaði ekki langt yfir skammt því
formaðurinn, Páll Þórhallsson, var skrifstofustjóri í forsætisráðu -
neytinu. Skúli lét þá af störfum í nefndinni og Framsóknarflokkur-
inn tilnefndi annan í hans stað. Starfi nefndarinnar miðaði vel. Í lok
ágúst 2015 sagði Páll að í sjónmáli væru sameiginlegar tillögur um
þau fjögur álitamál sem nefndin fjallaði um. Alþingi gæti þá afgreitt
stjórnarskrármálið á komandi haustþingi („Stutt í stjórnarskrár-
frumvarp“ 2015). Jafnframt voru reifaðar hugmyndir um að eftir
samþykkt Alþingis færu stjórnarskrárbreytingarnar í þjóðar-
atkvæðagreiðslu samhliða forsetakosningum árið eftir. Þá yrði
nokkuð tryggt að kjörsókn yrði góð enda skilyrði fyrir samþykki
breytinganna að meirihluti gildra atkvæða væri þeim meðmæltur,
þó minnst 40% allra kosningabærra manna.
Ólafur Ragnar Grímsson kallaði ítrekað eftir samstöðu á Al -
þingi og meðal þjóðarinnar um stjórnarskrárbreytingar. Fyrr í
greininni var rakin andstaða hans við tillögur Stjórnlagaráðs. For-
setinn taldi þær ekki byggjast á slíkri sátt; þær væru þar að auki
efnis lega mjög gallaðar og stefnt væri að mjög varhugaverðri bylt-
ingu á stjórnskipun landsins. Viðbragða forsetans við vinnu stjórn-
arskrárnefndarinnar var því beðið. Sú bið var ekki löng. Ræða hans
við setningu Alþingis 8. september fjallaði nær eingöngu um stjórn-
arskrármálið (Ólafur Ragnar Grímsson 2015b). Málflutningurinn
skiptist í tvennt:
1. Efnisleg umfjöllun. Með lýðveldisstofnun 1944 hefði Ísland
orðið fullvalda ríki. „Baráttan fyrir óskertu fullveldi Íslands
hafði þá varað í nær heila öld og allir vissu að fullveldið var
hornsteinn í sjálfstæðiskröfum Íslendinga; réttur sem síðar
var hertur í átökum við erlend ríki um útfærslu landhelg-
innar; fullveldið forsenda þess að hin fámenna þjóð bar að
278 svanur kristjánsson skírnir