Skírnir - 01.09.2016, Page 50

mundur Davíð hafði síðan selt eiginkonunni eignarhlut sinn fyrir
einn dollar síðla árs 2009. Sigmundur Davíð brást illa við þessum
upplýsingum og gekk út úr viðtalinu fyrir framan kvikmyndavél-
arnar.21 Þar var komin skýringin á fésbókarfærslu Önnu Sigur-
laugar 15. mars. Viðtalið við Sigmund Davíð hafði nefnilega verið
tekið fjórum dögum fyrr, þann 11. mars.
Forseti Íslands var staddur í Bandaríkjunum er sjónvarpsþátt-
urinn fór í loftið en hraðaði heimför og kom til landsins 5. apríl og
átti samdægurs fund með forsætisráðherra. Áður fundaði forseti
með Bjarna Benediktssyni. Nokkrum mínútum fyrir fundinn með
forsetanum skrifaði forsætisráðherra á Fésbókarsíðu sína:
Jafnframt fór ég yfir það með formanni Sjálfstæðisflokksins að ef þingmenn
flokksins treystu sér ekki til að styðja ríkisstjórnina við að ljúka sameigin-
legum verkefnum okkar myndi ég rjúfa þing og boða til kosninga hið fyrsta.22
Fullyrða má að forsætisráðherra hafi fullkomlega ofmetið stöðu
sína, bæði gagnvart áliti almennings og stjórnskipulega gagnvart
forseta Íslands. Mikil reiðialda braust út gegn Sigmundi Davíð.
Þannig sýndi skoðanakönnun sem framkvæmd var 4.–5. apríl að
einungis um 10% svarenda kváðust bera mikið traust til forsætis-
ráðherra landsins en yfir 80% vantreystu honum. Sigmundur Davíð
sýndi mikla vanþekkingu á stöðu forsætisráðherra gagnvart forseta
Íslands. Samkvæmt stjórnarskrá íslenska lýðveldisins er skýrt að
Alþingi verði ekki rofið nema forseti samþykki beiðni forsætisráð-
herra um þingrof. Forseti tekur sjálfstæða ákvörðun til slíkrar tillögu
og verður ekki þvingaður til að samþykkja eða synja þingrofsbeiðni
forsætisráðherra.23 Einnig mátti Sigmundur Davíð vita að varla ætti
286 svanur kristjánsson skírnir
21 Wintris málið og útganga forsætisráðherra Íslands úr sjónvarpsviðtali var stór-
frétt í mörgum erlendum fjölmiðlum. Í ýmsum þeirra var Sigmundi Davíð skipað
á bekk með Vladímír Pútin forseta Rússlands og knattspyrnumanninum Lionel
Messi sem einnig áttu duldar eignir í aflandsfélögum. Sbr. t.d. „Erlendir fjöl -
miðlar um skattaskjólsmálin: Wintris-málið er stórfrétt“ 2016.
22 „Forsetinn svarar Sigmundi fullum hálsi“ 2016. Frásögnin af þessum atburðum
er byggð á þessari heimild.
23 Sbr. Ólafur Jóhannesson 1984: 253. Einnig er dæmi frá árinu 1950 um að forseti
Íslands, Sveinn Björnsson, neitaði beiðni forsætisráðherrans, Ólafs Thors, um
þingrof og nýjar kosningar. Sjá Matthías Johannessen 1982: 142–143.