Skírnir - 01.09.2016, Side 118

Marine Le Pen, sem fékk einu prósentustigi meira en hann í fyrstu
umferð forsetakosninganna árið 2012, verður þá aftur forseta-
frambjóðandi flokksins. Hins vegar hefur Þjóðfylkingin fram að
þessu ekki náð áhrifum á þjóðþinginu (flokkurinn hefur aðeins tvö
þingsæti) vegna kosningakerfisins, þar sem ekki er stuðst við hlut-
fallskosningu á landsvísu. Í þingkosningunum árið 2012 fékk flokk-
urinn um 13,5% atkvæða, en aðeins 3,6% í seinni umferðinni. Það
sama gildir um Bretland þar sem UKIP hefur aðeins eitt þingsæti í
neðri deild breska þingsins, þótt flokkurinn hafi hlotið um 12,5%
atkvæða í þingkosningunum árið 2015. Vegna þess að íhaldsmenn
unnu hreinan meirihluta í kosningunum (þótt þeir hafi aðeins hlotið
36% atkvæða) gátu þeir sniðgengið UKIP. Vitaskuld áttu sjálf -
stæðissinnar undir forystu Nigel Farage veigamikinn þátt í barátt-
unni fyrir úrsögn Bretlands úr Evrópusambandinu. En þjóðar -
atkvæðagreiðslan hefði aldrei verið haldin nema vegna deilna innan
Íhaldsflokksins um aðild Bretlands að ESB.
Verulegt fylgi við flokka eins og Þjóðfylkinguna og Svíþjóðar-
demókratana vekur upp þær spurningar hvort hefðbundnu flokk-
arnir í Frakklandi og Svíþjóð komist upp með það til lengri tíma að
koma í veg fyrir að þeir nái áhrifum í samræmi við kosningastyrk
sinn. Það skapar vandamál í frjálslyndu lýðræðiskerfi ef flokkur,
sem nýtur stuðnings milli 10–20% kjósenda, er útilokaður frá virkri
pólitískri þátttöku. Eins og Jan-Werner Müller (2013) hefur bent á
væri unnt að halda því fram að þeir sem berjast gegn popúlisma
hefðu tekið upp málflutning andstæðinga sinna um mismunun. Ef
aðrir flokkar gerðu popúlista gjaldgenga með því að taka þá alvar-
lega sem stjórnmálafl gerði það þeim hugsanlega kleift að milda
orðræðu þeirra. Þannig mætti afhelga hugmyndir um „þjóðar-
hreinleika“ og útskúfun minnihlutahópa á þeim forsendum að þeir
tilheyrðu ekki hinni „raunverlegu þjóð“. Helstu mótrökin eru vita-
skuld þau sömu og á fjórða áratugnum þegar fasistaflokkar áttu í
hlut: Með því að veita slíkum flokkum lögmæti eða gera þá stjórn-
tæka er verið að leggja blessun sína yfir orðræðu sem gengur út á
mismunun og/eða kynþátta- og útlendingahatur. Þetta á sérstak-
lega við um öfgafyllstu þjóðernisflokkana eins og Jobbik og Gullna
dögun.
354 valur ingimundarson skírnir